U fočanskoj Jabuci, služenjem liturgije i slavskim obredom, obilježena je krsna slava Hrama Preobraženja Gospodnjeg, uz prisustvo brojnih vjernika.

Potom je služen parastos za 137 poginulih boraca i ubijenih civila, među kojim i za 43 mještanina zvjerski ubijena 23. jula 1992. godine u napadu muslimanske vojske iz Goražda.

U Jabuku, u kojoj je prije rata živjelo oko 1.000 stanovnika, rijetki su se vratili, jer je od njihovih ognjišta ostalo samo zgarište.

Područje od Previle iznad Ustikoline do podnožja Jahorine pripadalo je opštini Foča do Dejtonskog sporazuma, nakon čega je ostalo u Federaciji BiH.

I ove godine Jabučani, rasuti širom svijeta, okupili su se na Preobraženje da proslave zajedničku slavu i odaju poštu mještanima stradalim u proteklom ratu.

Predsjednik Crkvenog odbora Ranko Skakavac rekao je da je Jabuka mjesto prvog masovnog stradanja fočanskih Srba, mjesto bola, tuge i vaskrsenja.

- Danas smo i tužni i radosni, tužni zato što nemamo 137 naše braće, a veseli što se Jabučani svake godine na Preobraženje skupljaju u svojoj Jabuci, čuvaju i njeguju svoju tradiciju. Čast nam je da su sa nama danas naša braća iz Crne Gore, Srbije, Republike Srpske i najviše iz Foče i što jedino može da se vidi jesu suze radosnice - istakao je Skakavac.

Predsjednik Udruženja prognanih Jabučana i jedan od organizatora preobraženjskog sabranja Ljubiša Simović podsjetio je da je crkva u Jabuci minirana kobne 1992, te da se od njene obnove 2005. godine Jabučani i brojni drugi vjernici i poštovaoci stradanja okupljaju na Preobraženje kako bi se prisjetili stradalih i poslali poruku da život u Jabuci, uprkos nastojanju neprijatelja, nije ugašen.

- Danas smo u ophodu oko hrama istakli imena stradalih Jabučana, njih ukupno 137, koji su veliki stradalnici i heroji koje ne zaboravljamo. Mnogi od njih, da su preživjeli, danas bi nosili barjake, ikone i slavili slavu da se sve to nije dogodilo. Ovdje mi je poginuo otac i dva sestrića, dosta rođaka, kumova i prijatelja - naveo je Simović.

Foto: Centar za kulturu i i informisanje Istočna Ilidža

Za zločin u Jabuci jula 1992. godine niko od naredbodavaca i izvršilaca nije odgovarao. Na spomenik stradalima cvijeće su položile delegacije opština Foča, Trnovo i Istočna Ilidža, te organizacije iz Foče proistekle iz Odbrambeno-otadžbinskog rata.

Masakr nad srpskim civilima nekada fočanske mjesne zajednice Jabuka, koja je nakon Dejtona pripala Federaciji BiH, koji se dogodio 23. jula 1992. godine, kada su ubijena 43 mještanina, prvo je masovno stradanje Srba u opštini Foča u proteklom ratu.

Muslimanska vojska tada je popalila sve kuće i pomoćne objekte na koje je naišla ubijajući sve pred sobom, a milosti nije bilo ni za slijepe i nepokretne starice, djevojke i djecu, koje su ubijali i palili u njihovim kućama.

Najmlađa žrtva bio je trinaestogodišnji dječak Novo Elez.

Selo Jabuka i sama crkva pretrpjeli su veliko stradanje tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata. Od prijeratnog stanovništva danas u širem rejonu Jabuke žive samo dvije osobe srpske nacionalnosti.