Premijer lažne države Aljbin Kurti namjerio se da izbaci Srpsku listu iz izborne trke za februarske izbore, jer mu smeta što predstavnici Srba koriste izraz Kosovo i Metohija. Daleko od toga da je ova prljava igra Kurtija smišljena samo kao predizborni trik i jednokratna korist za glasove, mimo zakonskog uporišta. Riječ Metohija odavno je Prištini trn u oku i dio strategije da se sve što je srpsko i što dokazuje srpski trag na KiM vijekovima – ukloni!

Metohija, koja u prevodu znači „zemlja pod upravom manastira“ i potiče od grčke riječi – metoh, Albancima smeta iz više razloga. Prije svega, jer je dio zvaničnog imena srpske južne pokrajine, ali i zato što je simbol vijekovnog srpskog, pravoslavnog, hrišćanskom nasljeđa na tom prostoru. Godinama unazad Albanci pokušavaju da krivotvore istoriju, a jedan od metoda im je i pokušaj da sve spomenike srpske pravoslavne kulture predstave kao svoje i da izbrišu trag postojanja Srba na KiM.

Prostor od Peći do Prizrena se geografski naziva Metohija upravo zbog brojnih manastirskih metoha koji su se ovdje nalazili u srednjem vijeku, a posebno u periodu od 12. do 15. vijeka i pada pod Osmansko carstvo. Dečanska metohija i njene međe se detaljno pominju u Dečanskoj osnivačkoj povelji kralja Stefana Dečanskog 1330. godine i protezala se čak i na prostore današnje sjeverne Albanije i prostor oko Plavskog jezera u Crnoj Gori.

Od 2012. godine, vlasti u Prištini su zabranile i registraciju partija koje u svom nazivu imaju riječ Metohija sa obrazloženjem da je to „suprotno ustavu Kosova“.

Kada se 2020. godine pojavila fotografija sa razgovora predsjednika Srbije Aleksandra Vučića sa komesarom za proširenje EU Oliverom Varheljijem, na kojoj se u pozadini vidi knjiga „Hrišćansko nasleđe Kosova i Metohije“ na engleskom jeziku, Priština je to nazvala diplomatskim skandalom, a osudama se priključila i tadašnji izvjestilac za tzv. Kosovo u Evropskom parlamentu Viola fon Kramon.

Slučaj „Metohija“ otvoren je čak i pred Specijalizovanim sudom za ratne zločine na Kosovu i Metohiji sa sjedištem u Hagu, gdje se sudi nekadašnjim liderima tzv. Oslobodilačke vojske Kosova Hašimu Tačiju, Jakupu Krasnićiju, Redžepu Seljimiju i Kadriju Veseljiju. Pritužbu na „Metohiju“, ombdusmanu suda je podnio Sefer Godžuli, jedan od saslušanih. On se „uvrijedio“, jer je službenik Tužilaštva, čitajući dokument, izgovorio Kosovo i Metohija. Godžuli je naveo da je „upotreba navedenog izraza za Kosovo izuzetno uvredljiva, jer se u Srbiji taj izraz koristi kada se o republici Kosovo govori na pogrdan način“. Iz Tužilaštva je stigao odgovor da je „izraz Kosovo i Metohija korišćen greškom“, da se neće ponoviti, te je tako Metohija praktično zabranjena u sudskom rječniku!

Tužilaštvo se obavezalo da neće više koristiti „Kosovo i Metohija“.

Tužilaštvo je istaklo da taj izraz ne koristi u svojoj redovnoj praksi, formularima i dokumentima. Obavijestilo je ombudsmana da je nakon tog informativnog razgovora preduzelo više koraka da bi utvrdilo kako je došlo do te greške i spriječilo da se ona ponovi. Pored toga, zaposleni su dodatno upućeni u podtekst tog izraza – navodi se u izvještaju ombdusmana o ovom slučaju.

Istoričar Srđan Graovac rekao je za RT Balkan da je za „Albance neprihvatljivo sve ono što ukazuje na srpski karakter Kosova i Metohije“.

- Žele da uklone i svaki pomen da je srpski narod na tom prostoru živeo. Srpsko kulturno nasleđe na KiM je najbolje svedočanstvo da je srpski narod na tom prostoru živeo vekovima unazad. Nije tu samo problem Metohija, sam taj pojam koji ukazuje na manastirska imanja na Kosovu i Metohiji, problem je celokupno srpsko nasleđe. Pogledajte pokušaje da se dinastija Nemanjić prekrsti u dinastiju Nimani. Pa vidite pokušaje da se srpski manastiri predstave kao albanski - objašnjava Graovac.

U toj borbi za stvaranje albanskog Kosova i Metohije, navodi sagovornik, oni smatraju da je „svaki obračun sa srpskom kulturom neophodan, jer je srpska kultura svedok postojanja Srba na tim prostorima i da je KiM kolevka srpskog naroda“.

- Albanska kultura na Kosovu i Metohiji je nešto što povezujemo tek sa vremenom nakon 1945. Sve što je hrišćansko nasleđe je srpsko nasleđe, sve ono što je muslimansko nasleđe je nasleđe Osmanlija i Turaka. Njih itekako to boli i oni se na sve načine trude da uništavaju sve srpsko, pa čak i groblja, da se zatre i sam pomen da su Srbi tu ikada živeli - jasan je Graovac.

Jasno je šta Kurti smjera, ali je još jasnije da su Kosovo i Metohija najskuplje srpske riječi!

Piše: Snežana Rovčanin Tomković