Trideseti april 1945. godne simbolično je označio kraj Drugog svjetskog rata - tada su trupe Crvene armije zauzele Rajhstag u Berlinu, a nacistički lider Adolf Hitler izvršio samoubistvo.
Topovski pakao na Zelovskim visovima
U sklopu jedne od najvećih vojnih operacija - bitke za Berlin, koja je počela 16. aprila i trajala do 5. maja, sovjetske jedinice su nakon teških borbi zauzele Rajhstag i ostale vladine zgrade u centru grada.
U ovoj bici sa obje strane učestvovalo je 3,5 miliona vojnika, više od 50.000 artiljerijskih oruđa i 10.000 tenkova.
Sovjeti su u ofanzivu krenuli sa 200 divizija, dok su Nijemci imali 150.
Tokom tih borbi Crvena armija je izgubila 361.000 boraca, dok je broj poginulih njemačkih vojnika do danas nepozat.
Veliki otpor Nijemci su pružili na Zelovskim Visovima, gdje su sagradili nizove rovova, bunkera i obrambenih položaja. Vrlo dobro su ih osigurali i ukopali. Sovjeti su dočekani ubitačnom vatrom topova.
Nakon pobjede kod Zelova, uslijedio je završni obračun u samom Berlinu.
Očajnička odbrana Nijemaca
Berlin je branilo oko 500.000 njemačkih vojnika, vrlo dobro naoružanih i opremljenih.
Nijemci su cijeli Berlin pretvorili u sistem utvrđenja i bunkera, a kretali su se i berlinskom kanalizacijom. Čak su tramvajske vagone koristili kao pokretne platforme za naoružanje.
Po teškim borbama, sovjeti su ušli u dijelove Brlina 25. aprila.
Hitlerove trupe su se očajnički branile. Na teritoriji Berlina su bile dve linije odbrane. Bilo je na stotine bunkera, a mnoge kuće sa debelim zidovima su korišćene kao utvrđenja.
Naročitu opasnost za jurišne sovjetske odrede predstavljali su "faust-patroni", odnosno ručni bacači granata, jer je sovjetska vojska koristila dosta oklopne tehnike u ovom napadu. Mnogi tenkovi su u tim uličnim borbama dignuti u vazduh.
Pad Rajhstaga
Kulminacija juriša na Berlin bila je bitka za Rajhstag, odnosno zdanje nemačkog parlamenta.
Tada je Rajhstag bio najviša zgrada u centru grada, tako da je njegovo osvajanje imalo simboličan značaj.
Prvi pokušaj da se Rajhstag zauzme u naletu 27. aprila bio je neuspješan. Borbe za ovu zgradu trajale su četiri dana.
Prelomni trenutak dogodio se 29. aprila kada su sovjetski odredi uspjeli da osvoje dobro utvrđeni objekat MUP-a, koji je zauzimao čitavu četvrt. Rajhstag je prešao u ruke sovjetskih vojnika 30. aprila uveče.
U ranu zoru 1. maja nad njim je podignuta crvena zastava 150. jurišne divizije, koja je kasnije nazvana Zastavom pobjede.
Samoubistvo tvorca genocida
Istovremeno, Adolf Hitler je 30. aprila u svom bunkeru izvršio samoubistvo.
On se do posljednjeg trenutka nadao da će trupe iz drugih dijelova Njemačke stići u pomoć glavnom gradu, ali se to nije dogodilo. Berlinski garnizon je kapitulirao 2. maja.
Hitler, tvorac najveće mašinerije masovnog zločina u istoriji, izvršio je samoubistvo sa ljubavnicom Evom Braun u bunkeru kod Berlina.
Uz podršku krupne buržoazije i revanšista, željnih osvete zbog poraza Njemačke u Prvom svjetskom ratu i zahvaljujući popustljivim zapadnim zemljama, Hitler je iskoristio materijalnu bijedu i nezadovoljstvo Nijemaca, nametnuo im se kao vođa i poveo u katastrofu i njih i čovječanstvo.
U Prvom svjetskom ratu je kao dobrovoljac zarobljen, 1921. je postao šef Nacionalsocijalističke radničke partije Njemačke, 9. juna 1923. pokušao je puč u Minhenu zbog čega je osuđen, ali je brzo pušten iz zatvora, a 1925. je reorganizovao stranku na vojničkoj osnovi.
Hitler je, ubrzo pošto je 1933. postao kancelar, uveo nacističku diktaturu, počeo nemilosrdan progon Jevreja i ljevičara, otvorio koncentracione logore, ukinuo parlamentarizam, sindikate, slobodu štampe i građanska prava.
Iskoristio je neodlučnost Zapada i Austriju priključio Njemačkoj, porobio Čehoslovačku, a 1939. napao Poljsku, čime je izazvao Drugi svjetski rat.
Hitlerova Njemačka izvršila je genocid na Jevrejima i Slovenima, posebno nad Rusima, Bjelorusima, Srbima...
Nacistička Njemačka bila je tvorac najužasniji zločina u istoriji čovječanstva, a Adolf Hitler je postao simbol zla i zločina.
