Područje opštine Rogatica vrijedi posjetiti jer raspolaže prirodnim bogatstvima poput Parka prirode "Prača" u kojem se nalazi pećina Banja Stijena - jedna od najljepših u Republici Srpskoj, ali i bogatim kulturno-istorijskim nasljeđem iz rimskog perioda poput kamenih lapida, zatim stećaka i ostataka srednjovjekovnih gradova Vratar i Borač.

Jedna od atrakcija rogatičke opštine je Park prirode "Prača", koji obuhvata 4.067 hektara i čija je osnovna vrijednost klisurasto-kanjonska dolina sa poznatim pećinama - Banjom stijenom, jednom od najljepših u Republici Srpskoj, te nedovoljno istraženom Govješticom.

U ovom zaštićenom području žive brojne endemske i reliktne vrste - rekao je Srni direktor Turistička organizacija opštine Rogatica Predrag Ujić.

Prema podacima grupe speleologa iz Bolonje, koji i ovog ljeta istražuju pećinu Govješticu, njen kanal je dug 9.682 metra i najduži u BiH. Ova pećina je poznata i po tome što je u njoj pronađen očuvan skelet praistorijskog medvjeda.

Ulazak u Govješticu pogodan je i preporučljiv samo za vrsne speleologe - napomenuo je Ujić.

On je istakao da u novije vrijeme ljubitelje prirode posebno privlači vodopad Pršin potok, uz magistralni put Rogatica-Višegrad, koji nastaje prolaskom hladne i čiste vode iz više potoka kroz usjek dužine dva kilometra, ali i vodopad Bereg, u mjestu Rakitnica, nastao spajanjem rijeka Rakitnica i Bereg.

Opštinska Turistička organizacija je, rekao je Ujić, za planinare i posjetioce obilježila vidikovac Grabovače na Starogorskim stijenama, sa kojeg se pruža pogled prema drinskom jezeru, te vidikovac Baba na planini Bokšanica, odakle se vidi Višegrad i okolina.

Foto: Srna

Spomenici iz rimskog perioda

Ujić je naveo da za sada nema organizovanih agencijskih tura koje bi obuhvatile posjete najzanimljivijim kulturno-istorijskim lokacijama u Rogatici, ali je sve više pojedinaca, zainteresovanih istraživača i ljubitelja prirode koji ih posjećuju

On je ukazao da Rogaticu krasi bogato kulturno-istorijsko nasljeđe, što je dodatni razlog za posjetu ovom kraju.

Ujić je istakao da se Rogatica prvi put u pisanom dokumentu pominje 1425. godine kao odredište i trgovačko naselje na karavanskom putu od Dubrovnika prema zaleđu.

U parku Doma zdravlja "Dr Zoran Mitrović" nalazi se mala kolonija kamenih spomenika - lapida koji potiču iz rimskog perioda od prvog do četvrtog vijeka i predstavljaju dokumente o postojanju naseobine iz tog perioda na mjestu današnje Rogatice.

U prostorijama Turističke organizacije opštine Rogatica čuva se dio rimskog žrtvenika posvećen bogu plodnosti, koji je izvađen iz rijeke Rakitnice, a za koji je arheolog Mihajlo Džamtovski zaključio da potiče iz trećeg vijeka, te izrazio nadu da će uslijediti sistemsko istraživanje rimskih ostataka u ovoj lokalnoj zajednici.

Ujić je napomenuo da se na rogatičkom području nalazi 2.620 stećaka na 88 nekropola, te da je Rogatica druga u BiH po broju ovih spomenika, što ukazuje na veliku naseljenost područja u srednjem vijeku.

Najpoznatija nekropola stećaka Lađevine pominje se prvi put 1530. godine, a iz nje su dva sanduka 1914. godine odnesena u Zemaljski muzej BiH u Sarajevu - podsjetio je Ujić.

Prema njegovim riječima, posebno mjesto u kulturnom nasljeđu Rogatice imaju ostaci srednjovjekovnog grada Borča, na teško pristupačnoj lijevoj obali rijeke Prače, trećeg po veličini grada srednjovjekovne Bosne koji je bio stalna rezidencija vlastelinske porodice Pavlović.

Dio kulturno-istorijskog nasljeđa opštine, ukazao je Ujić, predstavljaju i ostaci srednjovjekovnog grada Vratara, 35 kilometara sjeverno od Rogatice, na strmom grebenu desne obale rijeke Žepe, od kojeg je, između ostalog, sačuvana sudska stolica uklesana u matičnoj živoj stijeni, u narodnom predanju poznata kao "kraljev sto". Vratar je bio sjedište vlastelinske porodice Dinjačić, a kasnije porodice Kovačević.

U rogatičkoj mjesnoj zajednici Žepa je i most na istoimenoj rijeci čija je izgradnja vezana za nastajanje ćuprije na Drini i neimara Mimara Sinana u drugoj polovini 16. vijeka, a koji je 2005. godine proglašen nacionalnim spomenikom BiH. U blizini poznatog mosta je renovirana i pokrivena Redžep-pašina kula iz turskog doba.

Na brdu Hapsan, nedaleko od gradskog naselja Rogatica, nalazi se staro jevrejsko groblje sa natpisima na spomenicima na hebrejskom jeziku, latinskom i srpskom, izgrađeno 1900. godine.

Među istorijskim spomenicima u Rogatici iz novije istorije je Spomen-kosturnica srpskih boraca poginulih na brdu Vitanj i širem području Glasinca 1914. godine i Spomen-kapela sa fotografijama 284 pripadnika Vojske Republike Srpske sa područja ove opštine poginulih u ratu 1992-1995. godine.

Foto: Srna

Vratiti Borikama nekadašnji sjaj

Ujić je naglasio da lokalna uprava Rogatica i Turistička organizacija planiraju da nekadašnjem turističkom biseru Borike vrate stari sjaj, polazeći od činjenice da ovo područje spada u vazdušne banje, da je bogato šumskim predjelima sa lovnom divljači, ljekobiljem i jestivim šumskim plodovima, kako bi stvorili uslove za odmor na otvorenom.

On je naveo da je u toku niz aktivnosti s ciljem stvaranja uslova za osnivanje vikend-naselja, čime žele privući investitore i posjetioce na ovaj planiski plato poznat po proizvodnji rogatičkog krompira i skorup-kajmaka.

Ovaj kraj čuva tradiciju sa manifestacijama "Borička pitijada", "Najljepši slavki kolač" i konjske trke, po kojima je prepoznatljiv još od 1903. godine kada je otvorena prva ergela Borike.