Iako se nalazi na nadmorskoj visini iznad 1.200 metara, u dijelu opštine Kalinovik u kome skoro da i nema oranica, ali ni stanovnika, farma “Gvozno” uspješno posluje od 2014. godine kada su po prvi put tu stigla do tada za taj kraj nepoznata pasmina goveda iz Češke.

Direktor ove poljoprivredne zadruge Miljan Veletić kaže da su htjeli da se izdvoje od ostalih proizvođača i u tom smislu prije tri godine stupili su u proces sertifikacije organske proizvodnje i dobili taj važan dokumenat.

- Želja nam je da se što čvršće, u obostranom interesu, povežemo sa lokalnim i ugostiteljima na širem području te da na taj način što brže naš osnovni proizvod – kvalitetno i nadasve zdravo goveđe meso dođe do krajnjeg potrošača - priča Veletić.

S tim ciljem, dodaje, već su ostvarili komunikaciju sa više renomiranih ugostitelja iz Trebinja, Banjaluke, Istočnog Sarajeva i drugih lokalnih zajednica radi plasmana mesa od životinja koje pasu čistu planinsku travu najmanje sedam mjeseci tokom godine, piju vodu sa nezagađenih planinskih izvora i dišu svjež i čist vazduh.

- Riječ je o govedu skromnih zahtjeva u ishrani. Osnova je sijeno sa prirodnih livada uz minimum koncentrovanog dijela obroka koga mi obezbjeđujemo sijanjem zobi na obližnjem Gvozno polju i njim prihranjujemo tek oteljene krave i mladu telad - naglašava Veletić.

Farma “Gvozno”, kaže on, trenutno raspolaže sa oko 150 grla u veoma dobroj kondiciji, a njihov cilj je 180 grla sa najmanje dvije trećine priplodnih krava i bikova.

Ova poljoprivredna zadruga, koja postoji od januara 2014. godine, nastala je iz projekta “Češka BiH” namijenjen unapređenju govedarske proizvodnje po sistemu “krava – tele” kroz uzgoj grla koja su uvezena iz Češke.

- Aberdin angus pasmina bila je nepoznato goveče u našim krajevima. Od dobijenih grla iz Češke formirali smo zadrugu “Gvozno” u okolini Kalinovika kao izrazito brdsko-planinskog područja. Nakon iznenađujuće brze aklimatizacije i adaptacije goveda, potez se pokazao dobrim - priča predsjednik Skupštine zadruge “Gvozno” Grujica Vico.

Potvrđuje da je riječ o skromnoj, ali ekonomski isplativoj pasmini goveda kojoj posebno odgovaraju klimatski uslovi od 1.200 do 1.500 metara nadmorske visine.

- To se posebno vidi u sistemu “krava – tele” gdje su krave zadužene da svojim mlijekom othrane tele do sedam mjeseci kada ono dostiže solidnu i visinu i težinu i može ići u dalji tov i kasnije na tržište ili u uzgoj i priplod u okviru matične farme ili u druge farme koje su sve zainteresovanije za uzgoj ove pasmine - objašnjava Vico.  

Digitalizacija i u štali

Iako zadruga “Gvozno” djeluje u izrazito ruralnom području, zaposleni na farmi ulažu velike napore u proces digitalizacije. Shvativši da takve inovacije mogu biti od velike koristi, uz ostalo, uveden je video-nadzor čak i u štali, a kontrola rasvjete i danonoćni uvid u stanje u objektu može se vršiti i uz pomoć mobilnog telefona sa bilo kog mjesta.

- Tu su i razni senzori za kontrolu nivoa vode i meteoroloških uslova. Istovremeno, na grlima se nalaze savremeni uređaji preko kojih se prati njihova pozicija dok su na paši, a znaju da odlutaju i po nekoliko kilometara od štale - kaže Grujica Vico.