Kinoteka Republike Srpske, u okviru redovnog programa "Filmoteka", organizuje projekcije filmova snimljenih po dramskim komadima Tenesija Vilijamsa.
Filmoteka će se održati 7. i 8. februara 2023. godine u Kulturnom centru Istočno Novo Sarajevo od 19:00.
Ulaz za publiku je slobodan.
Prvo veče, 7. februara, biće prikazan film Tramvaj zvani čežnja.
Ova drama je napisana 1947. godine, popularnost širom svijeta stekla je istoimenom filmskom adaptacijom režisera Elije Kazana iz 1951. godine, u kojoj su glavne uloge igrali Marlon Brando (Marlon Brando, 1924–2004) i Vivijen Li (Vivien Leigh, 1913–1967).
Zanimljivo je da po motivima ovog dramskog teksta i Vudi Alen (Woody Allen, 1935) 2013. godine realizuje scenario za svoj film Plavi jasmin (Blue Jasmine). Kazanova verzija za film, koju je takođe napisao Vilijams, dobila je tri od četiri Oskara koji se dodjeljuju glavnim i sporednim glumcima. Jedan je dobila Vivijen Li, koja je igrala Blanš i u londonskoj postavci na Vest Endu (West End Theatre), u režiji Lorensa Olivijea (Laurence Olivier, 1907–1989), a druga dva, za sporedne uloge, dobili su Kim Hanter (Kim Hunter, 1922–2002), za ulogu Stele Kovalski, i Karl Malden (Karl Malden, 1912–2009), za ulogu Harolda Mičela. Marlon Brando je ostao bez Oskara za glavnu mušku ulogu, koji je te godine dobio Hemfri Bogart (Humphrey Bogart, 1899–1957) za film Afrička kraljica, ali je ipak ulogom Stenlija Kovalskog došao u vrh liste modernih filmskih glumaca svoje generacije. Rad na prvoj produkciji ove drame označio je, za Brodvej, početak plodne saradnje Tenesija Vilijamsa i jednog od najpoznatijih pozorišnih i filmskih reditelja 20. Vijeka, Elije Kazana. Vilijams je insistirao na tome da Kazan radi pozorišnu verziju jer je smatrao da jedino on na sceni može oživjeti dramu onako kako se ona dešava u stvarnom životu.
Drugo veče, 8. februara, biće prikazan film Tetovirana ruža.
Tetovirana ruža je američka filmska adaptacija istoimenog komada Tenesija Vilijamsa iz 1955. godine. Adaptirali su ga Vilijams i Hal Kanter, a režirao Danijel Man, sa zvezdama Anom Manjani, Bertom Lankasterom, Marisom Pavan i Džom Van Flit . Vilijams je prvobitno napisao komad za Italijanku Anu Manjani da igra na Brodveju 1951. godine, ali je odbila ponudu zbog poteškoća sa engleskim jezikom u to vreme. U vreme ove filmske adaptacije bila je spremna. Ana Manjani je osvojila Oskara za najbolju glumicu za svoju ulogu, a film je osvojio najbolju umetničku režiju i najbolju kameru, a dobio je još pet nominacija, uključujući najbolji film i najbolju sporednu glumicu za Marisu Pavan.
Tenesi Vilijams, pravo ime Tomas Lanir Vilijams III (engl. Thomas Lanier Williams III; Kolambus, 26. mart 1911 — Njujork, 25. februar 1983) je bio američki dramski pisac i jedan od najznačajnijih dramskih pisaca 20. vijeka. Ime „Tenesi“ su mu dale kolege na koledžu inspirisane njegovim južnjačkim akcentom i činjenicom da mu je otac bio porijeklom iz Tenesija. Osvojio je dvije Pulicerove nagrade za dramu: za komad Tramvaj zvani čežnja 1948. i za dramu Mačka na usijanom limenom krovu 1955. Pored toga, njegove drame Staklena menažerija iz 1945. i Noć iguane iz 1961. osvojile su nagradu Njujorškog udruženja dramskih kritičara. Drama Tetovirana ruža (koju je posvetio svom ljubavniku, Frenku Marlou) je 1952. osvojila nagradu Toni za najbolji pozorišni komad.
