Na pružnim prelazima u Republici Srpskoj, zbog sudara voza ili teške mašine sa automobilima, u prethodne dvije godine život je izgubilo šest ljudi, dok su dvije osobe teže povrijeđene.

Od početka ove godine, u sličnim okolnostima, poginula je još jedna osoba, podaci su „Željeznica RS“.

Ovogodišnja nesreća dogodila se na pružnom prelazu Vranjak-Modriča, gdje je i prethodne godine jedna osoba teško povrijeđena.

Svi ovi udesi dogodili su se, ističu u preduzeću „Željeznice RS“, na prelazima koji su bili označeni saobraćajnim znakovima na putu i trouglom preglednosti, što je niži nivo obezbjeđenja prelaza, bez rampe, ali u svim slučajevima je utvrđena i odgovornost vozača putničkih vozila, a ne „Željeznica RS“.

Jedna od tih tragedija bila je i pogibija četveročlane porodice Đedovac na pružnom prelazu Srpska Kostajnica – Stanovi kod Doboja, u martu 2017. godine, koja je potresla čitavu Srpsku. I to nije bila prva teška nesreća na ovom mjestu.

Nakon toga, ipak, ovaj pružni prelaz je dodatno obezbijeđen svjetlosnim saobraćajnim znakovima, a postoji i uređaj za davanje dopunskih zvučnih znakova, te saobraćajnim znakovima na putu, ističu iz ŽRS.

Urađeno je to u sklopu većeg projekta „Modernizacija sistema signalizacije i telekomunikacija na dionici pruge Doboj-Banjaluka“ u sklopu kojeg su  na 11 mjesta ugrađeni elektronski uređaji za obezbjeđenje pružnih prelaza, čime je, kažu, povećan stepen obezbjeđenja na ukupno 23 prelaza. Projekat je završen prošle godine.

Koliko su rampe i bolje obezbjeđivanje prelaza preko pruge bitni da se spriječe tragedije, svjedoče i mještani prijedorskog naselja Raškovac, u kojem se nalazi pružni prelaz poznat kao „trinaesta“, a do skoro jedan od najopasnijih pružnih prelaza u RS.

Na tom mjestu poginulo je najmanje sedam ljudi, a povrijeđeno je i više, prije nego što je prije tri godine prelaz rekonstruisan i dodatno obezbijeđen i rampom.

– Odahnuli smo od kada je postavljena rampa. Ovdje živim 42 godine i vidjela sam mnogo nesreća na pruzi u kojima je poginulo mnogo ljudi, a većinu njih sam poznavala. Svako malo čuo se prasak na pruzi i ljudi su ginuli. Bilo je jako stresno, jer se dešavalo da su mještani bili prvi koji su pružali pomoć ljudima u autima koja je udario voz. Sada je mnogo lakše i pješacima i vozačima, zato što je bolje označen prelaz – kaže mještanka Raškovca Lutfija Rizvanović.

Prisjeća se da je samo nekoliko dana poslije Nove godine na ovom mjestu 2016. godine poginulo četvoro ljudi, među kojima i 9-godišnji dječak, kada je na njihov automobil naletio voz. To je bio i posljednji alarm da se ovo mjesto dodatno obezbijedi.

Po podacima ŽRS, prelaz je sada obezbijeđen i modernim automatskim polubranicima sa svjetlosnim saobraćajnim znakovima, kao i redovnim saobraćajnim znakovima.

Iz „Željeznica RS“ objašnjavaju i da, mada se to često tako govori, na prugama u Srpskoj ne postoje neobezbijeđeni pružni prelazi.

Svi su, ističu, obezbijeđeni u skladu sa zakonom i drugim propisima za oblast željeznica. Činjenica je, međutim, da je većina njih, ili oko 85 odsto, obezbijeđena samo trouglom preglednosti i saobraćajnim znakovima, dok je rampi mnogo manje.

– Od 248 putnih prelaza, koliko ih je ukupno na prugama normalnog kolosijeka „Željeznica RS“ koje su u eksploataciji, 23 putna prelaza osigurana su svjetlosno-zvučnom signalizacijom, sa ili bez polubranika, 13 putnih prelaza je osigurano mehaničkim branicima, kojima rukuje čuvar prelaza, dok su preostali putni prelazi osigurani saobraćajnim znakovima i trouglom preglednosti – navode u ŽRS.

Nabavke skupe, planiraju i da ukinu prelaze

Projekat modernizacije sistema signalizacije i telekomunikacija finansiran je iz neutrošenih kreditnih sredstava od 20,3 miliona evra, navode iz ŽRS.

–  U cilju povećanja sigurnosti učesnika u saobraćaju, na mjestu ukrštanja puta i pruge u nivou, ŽRS u skladu sa mogućnostima i raspoloživim sredstvima, realizuju projekte osiguranja putnih prelaza elektronskim uređajima sa svjetlosno – zvučnom signalizacijom. S obzirom na to da je cijena jednog elektronskog uređaja za osiguranje putnog prelaza oko 300.000 KM, planirane investicije uslovljene su raspoloživim sredstvima. „Željeznice RS“ su Planom investicija za period 2019-2021. godine predvidjele obezbjeđenje još dva putna prelaza, koja bi trebalo da finansira vlastitim sredstvima.

Pored pomenutih aktivnosti, „Željeznice RS“ su u skladu sa Zakonom o Željeznicama RS i Pravilnikom 322 o načinu ukrštanja željezničke pruge i puta, pokrenule i aktivnosti na smanjenju ukupnog broja putnih prelaza. Za te aktivnosti neophodna je i podrška lokalnih zajednica, koje moraju dati saglasnost prilikom ukidanja svakog putnog prelaza – navode iz „Željeznica RS“.