Ovih dana navršava se 31 godina od svirepih zločina nad sarajevskim Srbima koje su pripadnici takozvane Armije BiH ubijali, a zatim bacali u jamu na Kazanima na obroncima Trebevića iznad Sarajeva.

Zvanično su iz nepristupačne jame izvučeni posmrtni ostaci 29 lica, a sumnja se da je broj žrtava veći jer su ubijeni civili posipani krečom i postoji nekoliko slojeva koji nikada nisu iskopani, dok je dio jame bio i miniran.

Pripadnici takozvane Armije BiH su od 1991. do 1993. godine, prilikom racija, hvatali Srbe na sarajevskim ulicama i u stanovima i odvodili ih na kopanje rovova na Trebević, gd‌je se nalazi jama Kazani.

Sumnja se da je u jame na Trebeviću bačeno više od stotinu tijela ubijenih Srba iz Sarajeva.

Srbe su ubijali pripadnici 10. brdske brigade takozvane Armije BiH, kojom je komandovao predratni sarajevski kriminalac Mušan Topalović zvani Caco.

Za zločine na Kazanima na kazne od 10 mjeseci do šest godina zatvora do sada je osuđeno 14 vojnika takozvane Armije BiH i to za ubistva ili pomaganje u ubistvima, ali ne i za ratne zločine.

Na po šest godina zatvora osuđeni su Esad Tucaković, Zijo Kubat, Refik Čolak i Mevludin Selak, a zbog neprijavljivanja krivičnog d‌jela i počinilaca na po 10 mjeseci osuđeni su Senad Hasić, Sabahudin Žiga, Samir Seferović, Omer Tendžo, Esad Raonić, Samir Ljubović, Senad Haračić i Armin Hodžić.

Kantonalni sud u Sarajevu osudio je Asifa Alibašića na četiri godine i tri mjeseca zatvora, dok je Suad Omanović prvo osuđen na tri godine, pa mu je kazna smanjena na godinu dana, da bi u drugostepenom postupku bio osuđen na 10 godina zatvora.

Sead Kadić je 2006. godine oslobođen zbog nedostatka dokaza.

U aprilu prošle godine Apelaciono vijeće Vrhovnog suda Federacije BiH potvrdilo je presudu Kantonalnog suda u Sarajevu, kojom je Samir Bejtić oslobođen optužbi za ratni zločin nad Srbima na Kazanima, što je naišlo na osudu javnosti u Republici Srpskoj.

Pored jame na Kazanima, Gradsko vijeće Sarajeva 15. novembra 2021. godine otkrilo je spomen-obilježje posvećeno ubijenim tokom 1992. i 1993. godine, kojem nije prisustvovao niko od porodica žrtava.

Tekst ispisan na spomeniku na Kazanima izazvao je brojne rasprave, jer se na ploči ne navode počinioci zločina, niti nacionalnost žrtava, već samo njihova imena.

Na spomeniku su na latinici uklesana imena Marka i Nevenke Bošković, Dragomira Ćeranića, Mileve Drašković, Ranka Frankić-Brkljača, Duška Jovanovića, Marine i Radoslava Komljenac, Ane i Vasilja Lavriv, Novke Lemez, Ergina Nikolića, Branislava Radosavljevića, Predraga Šalipura, Age Štete, Zorana Vučurevića i Stojana Žuže.

U noći između 28. i 29. septembra prošle godine oskrnavljen je spomenik ubijenim građanima Sarajeva na Kazanima, a na spomeniku je crvenim sprejom bilo ispisano "Živi Caco u nama".

Prema podacima Saveza logoraša Republike Srpske, u Sarajevu je tokom rata bilo 126 logora za Srbe.

Prema izvještaju Nezavisne međunarodne komisije za istraživanje stradanja Srba u Sarajevu od 1991. do 1995. godine, ubijeno je oko 3.000 srpskih civila, a 1.700 ih je teško ranjeno.

Od 2.907 ubijenih civila 714 ili 25 odsto ubijeno je na kućnom pragu.