Njegovo visokopreosveštenstvo mitropolit dabrobosanski Hrizostom izjavio je danas u paljanskom selu Luke da je Sarajevo tokom Drugog svjetskog rata bilo strašniji centar ustaštva i neprijateljstva prema Srbima i svemu što je srpsko, nego što je to bio Zagreb.

Mitropolit Hrizostom je nakon osveštanja Spomen-obilježja u porti Crkve Svetog Ilije u selu Luke, na Trebeviću, posvećenog svirepo ubijenom stanovništvu, žrtvama ustaškog terora i poginulim borcima Trebevića, okupljenima rekao da mnogi ne shvataju da Zagreb nije bio toliko strašan, koliko Sarajevo.

- Sarajevo se nalazilo u jednoj velikoj tadašnjoj pokrajini koja se zvala Banovina Bosna, u kojoj su upravo Srbi činili većinu. Onda su na jedno tako strašno mjesto, kao što je Sarajevo, poslali najveće zločince koji su srpski narod ubijali na svakom koraku - naglasio je vladika Hrizostom.

Prema njegovim riječima, narod trebevićkog kraja je stradao samo zato što je volio i branio svoju otadžbinu od onih koju su je izdali i stavili se u službu neprijatelja, kako zajedničke tadašnje Kraljevine države Jugoslavije, tako i srpskog naroda, koji je tu državu stvorio.

- Ovo je istorijsko mjesto koje nas podsjeća na borbu i žrtve naroda Trebevića koji se organizovao u teškom trenutku kada je država prestala da postoji. Srpski narod se pred vratima pakla digao visoko i odlučio da se bori i odbrani od te silne aždaje koja je prijetila da sve uništi - naglasio je mitropolit Hrizostom.

Vladika je rekao da je ovaj spomenik znak da te žrtve nisu zaboravljene, iako je Srbima zaborav nametan, kao opasno oruđe s ciljem da se zaboravi istorija, stradanje i junaci.

- Njihove žrtve su danas blagoslovene jer smo danas na Trebeviću slobodni da podignemo spomenik kao znak sjećanja i zahvalnosti. Zato je krst simbol pobjede i hvala onima koji su osmislili ovaj spomenik i svima koji su učestvovali u njegovoj gradnji - poručio je vladika Hrizostom.

Foto: srna.rs

Osveštanju Spomen-obilježja i pomenu i Crkvi brvnari na Lukama prisustvovali su predstavnici opštinskih boračkih organizacija, kao i potomci stradalih.

Na zahtjev Inicijativnog odbora mjesne zajednice, na Lukama, na Trebeviću, podignuto je Spomen-obilježje u znak sjećanja na svirepo ubijeno stanovništvo tog kraja i pokušaj zatiranja srpskog življa na ovim prostorima u toku Drugog svjetskog rata /1941-1945/.

Nezapamćeni zločini zadesili su stanovnike trebevićkih sela, a samo u jednom danu, na Krstovdan 1942. godine ustaše su u Knjegincu ubile porodicu Dragaš, šestoro djece i oca, a zatim su na veliki pravoslavni praznik Bogojavljenje u selu Radonjići na svirep način usmrtile porodicu Ćosić.

Masovna ubistva su nastavljena tokom cijelog rata, a ponovo, samo u jednom danu u kući Pandurevića u Pavlovcu, početkom 1945. godine, ubijeno je više od 30 ljudi među kojima su bila i djeca.

U tom periodu ukupno je stradalo 112 civila.

Braneći srpski živalj trebevićkog kraja, svoj život su dali i pripadnici Trebevićkog odreda Jugoslovenske vojske u otadžbini kojom je komandovao Stjepan Lučić, kao i ustanici protiv okupatora i ustaškog terora i borci NOR-a.

Kraj rata značio je dolazak na vlast komunista, a 1953. godine crkva na Lukama je srušena, Stjepan Lučić i dio njegovih boraca ubijeni su u odmazdama.

U proteklom, Odbrambeno-otadžbinskom ratu 1992-1995. godine, sa područja Trebevića život je dalo 48 boraca Vojske Republike Srpske.

Na inicijativu Svetislava Lučića i sveštenika Miomira Zekića, uz veliku pomoć blažene uspomene mitropolita dabrobosanskog Nikolaja Mrđe, nakon Odbrambeno-otadžbinbskog rata započeta je obnova crkve na Lukama.

Poznati srpski arhitekta, Predrag Ristić projektovao je crkvu brvnaru koja je otvorena i osvećena 1996. godine.

Zaslugom današnjeg mitropolita dabrobosanskog Hrizostoma, sanirane su pukotine na temeljima i urađen freskopis oltarskog ikonostasa.

Na inicijativu naroda Trebevića, Gradska uprava Istočno Sarajevo započela je proces memorijalizacije srpskih žrtava Trebevića i na tom području izgrađeno je Spomen-obilježje, posvećeno žrtvama ustaškog terora, poginulim borcima i svirepo ubijenim civilnim žrtvama tog kraja.

Uz blagoslov Njegovog visokopreosveštenstva mitropolita dabrobosanskog Hrizostoma, izgradnju Spomen-obilježja na Lukama omogućile su Gradska uprava Istočno Sarajevo, opštine Pale i Istočno Novo Sarajevo, u saradnji sa crkvenom opštinom paljanskom.