Danas je petak, 29. mart, 89. dan 2024. Do kraja godine ima 277 dana.

1461. - U najkrvavijoj bici "Rata dvije ruže" u Engleskoj oko 36.000 vojnika pod zastavom dinastije Jork porazilo kod Toutona kod Jorka oko 40.000 vojnika armije dinastije Lankaster, osiguravši time engleski prijesto Edvardu Četvrtom.

1772. - Umro švedski filozof i prirodnjak Emanuel Svedenborg, autor mističko-teozofskog učenja o prirodi, posebno o ljudskoj prirodi. O njegovim vizijama pisao je Imanuel Kant u spisu "Snovi jednog duhovnika". Ubrzo poslije njegove smrti pojavila su se "Društva svedenborgista", iz kojih je nastala Crkva novog Jerusalima. Djela: "Opera Filosofika et mineralia", "Arkana koelestika", "De nova Hierosolyma".

1792. - Umro švedski kralj Gustav Treći, nakon 13 dana pošto je atentator pucao na njega u operi u Stokholmu. Od stupanja na prijesto 1771. vladao je apsolutistički, ali je bio i veliki pokrovitelj umjetnosti. Ratovao je protiv Rusije od 1788. do 1790. i bezuspješno je pokušavao da zauzme Petrograd. Inspirisan tim atentatom Đuzepe Verdi je napisao operu "Bal pod maskama".

1809. - Švedski kralj Gustav Četvrti morao da abdicira poslije serije poraza švedskih trupa u ratu s Danskom.

1814. - U Danskoj Jevreji izjednačeni u pravima s ostalim građanima.

1848. - Počeo trogodišnji rat Danske s Pruskom, u kojem su Danci pretrpjeli poraz i izgubili veliki dio teritorije na jugu poluostrva Jitland.

1849. - Velika Britanija na osnovu sporazuma s radžom od Lahorea anektirala Pendžab i pripojila ga Indiji.

1864. - Grčka vratila suverenitet nad ostrvima u Jonskom moru, do tada pod kolonijalnom upravom Velike Britanije.

1867. - Velika Britanija od Kvebeka, Ontarija, Nove Škotske i Nju Branzvika formirala dominion Kanadu, u koji su 1878. uključene ostale britanske teritorije sjeverne Amerike, izuzev Njufaundlenda. Vestminsterskim statutom Kanada je 1931. postala nezavisna država britanskog Komonvelta, a konačne granice dobila je 1949. priključenjem Njufaundlenda.

1891. - Umro francuski slikar Žorž Sera, osnivač i glavni predstavnik škole poentilista ili divizionista, koji se više oslanjao na nauku o svjetlosti nego na neposredno opažanje. Nanosio je na platno mnoštvo sitnih tačaka čistih boja spektra, koje se u oku posmatrača slivaju u određene šare i tonove. Najčešće je slikao pejzaže, prizore iz cirkusa i s kupališta.

1894. - Profesor Poljoprivrednog fakulteta u Beogradu Mihailo Avramović u Vranovu kod Smedereva osnovao prvu srpsku zemljoradničko-kreditnu zadrugu. Ubrzo je pokret osnivanja zadruga u Srbiji uzeo maha i 1895. je stvoren Glavni savez zemljoradničkih zadruga.

1899. - Rođen šef zloglasne sovjetske političke policije NKVD i potpredsjednik vlade SSSR Lavrentije Pavlovič Berija, koji je u "velikim čistkama" organizovao fizičke likvidacije boljševičkih prvaka i od 1938. rukovodio sistemom koncentracionih logora u koje su bili zatočeni milioni ljudi. Uhapšen je sredinom 1953, poslije smrti diktatora Josifa Staljina, pod optužbom da je kovao zavjeru da preuzme vlast, i strijeljan u decembru 1953.

1901. - Na prvim federalnim izborima u Australiji pobijedila Laburistička partija.

1902. - Rođen engleski kompozitor Vilijam Tarner Volton, tvorac osjećajne i lirske muzike neoromantičarskog stila. Posebno je značajan po orkestarskim kompozicijama, koje se odlikuju dugom melodijskom linijom, bogatom harmonijom i složenim ritmom. Djela: melodrama "Fasada", oratorijum "Baltazarov pir", "Koncert za violinu".

1903. - Srpski kralj Aleksandar Obrenović zabranio "Radničke novine", glasilo Srpske socijaldemokratske partije. Povod su bile martovske demonstracije protiv vladavine Obrenovića, a list je u junu 1903, poslije ubistva kralja i njegove supruge Drage i pada dinastije Obrenović, ponovo počeo da izlazi.

1912. - Engleski polarni istraživač Robert Falkon Skot umro od hladnoće i gladi pri povratku s Južnog pola, gdje je stigao 13. januara 1912, četiri sedmice poslije Norvežanina Rualda Amundsena. Spasilačka ekipa je kasnije pronašla smrznuta tijela članova njegove ekspedicije, loše opremljene za veliki poduhvat, nadomak jedne od stanica za snabdijevanje u ledenoj pustoši Antarktika, i dnevnik u kojem je opisivao agoniju svojih drugova.

1945. - Vlada SSSR zvanično priznala vladu Jugoslavije. Prije nje vladu Josipa Broza Tita priznale su Velika Britanija i SAD.

1946. - Novim ustavom Zlatna Obala, sadašnja Gana, postala prva britanska kolonija u Africi s afričkom većinom u parlamentu, ali je na punu nezavisnost čekala još 14 godina.

1956. - U Novom Sadu osnovane Jugoslovenske pozorišne igre "Sterijino pozorje", povodom 150 godina rođenja i stogodišnjice smrti srpskog komediografa Jovana Sterije Popovića. Od tada se u tom gradu svakog maja organizuje "Sterijino pozorje", koje je znatno doprinijelo unapređenju pozorišne umjetnosti i razvitku domaće dramske književnosti.

1967. - Porinuta prva francuska nuklearna podmornica.

1972. - Bolivija protjerala 119 članova sovjetske ambasade u La Pazu, optuživši Moskvu da finansira ljevičarske pobunjenike.

1974. - Prve fotografije Merkura snimio američki vještački satelit "Mariner 10".

1982. - Umro njemački kompozitor Karl Orf, autor scenske kantate "Karmina Burana". Napisao je djelo "Muzika za djecu", namijenjeno muzičkom obrazovanju djece, a za scenska djela /"Antigona", "Trionfo di Afrodite"/ uglavnom se koristio antičkom i srednjovjekovnom literaturom.

1990. - Premijer Australije Bob Houk dobio izbore, postavši prvi laburista koji je četiri puta uzastopno osvojio položaj šefa vlade.

1994. - Hrvatska i Republika Srpska Krajina /RSK/ potpisale sporazum o prekidu vatre kojim je trebalo da bude okončan građanski rat.

1997. - Poginulo više od 50 albanskih izbjeglica koje su bježali zbog krvavih nereda u Albaniji zahvaćenoj antivladinom pobunom, kad je njihov brodić potonuo poslije sudara s italijanskim ratnim brodom u južnom Jadranu u blizini italijanske obale.

2004. - Sedam istočnoevropskih zemalja - Estonija, Letonija, Litvanija, Bugarska, Rumunija, Slovačka i Slovenija - primljeno u NATO.

2004. - U seriji eksplozija u Taškentu, glavnom gradu Uzbekistana, te u gradu Buhara poginulo 19 ljudi, a ranjeno 26.

2009. - U 84. godini umro francuski kompozitor i dirigent Moris Žar. Napisao je muziku za 150 filmova i osvojio tri Oskara za filmsku muziku. Riječ je o filmovima "Lorens od Arabije" /1962/, "Doktor Živago " /1965/ i "Put za Indiju" /1982/. Tokom duge karijere sarađivao je sa mnogim velikim režiserima kao što su Alfred Hičkok, Džon Hjuston, Lukino Viskonti i Piter Vir. Napisao je muziku i za filmove "Godina opasnog življenja", "Gorile u magli" i "Društvo mrtvih pjesnika".

2019. - Ustavni sud BiH utvrdio da odredba Zakona o Danu Republike Srpske kojom se 9. januar utvrđuje kao Dan Republike nije u skladu sa Ustavom BiH, pri čemu je naglašeno da se ovim ne dovodi u pitanje postojanje samog praznika Dan Republike Srpske.

2019. - Srpski književnik, pjesnik, prozni i dramski pisac Dobrica Erić preminuo u 82. godini.

2019. - Umrla Anjez Varda, francuska rediteljka, fotograf, začetnik "novog talasa", prva žena koja je dobila počasnog "Oskara". Rođena je kao Arleta Varda u Briselu, 30. maja 1928. godine. Dobitnica je niza nagrada, uključujući nagradu Evropske filmske akademije za životno djelo, kao i počasne Zlatne palme u Kanu, koja joj je svečano uručena 2015. godine kao prvoj ženi kojoj je pripalo to priznanje. Takođe, bila je najstariji filmski umjetnik i prva žena koja je dobila nagradu počasni "Oskar" /2017. godine/.