Šah kao društvena igra nekada je bila jedna od najpopularnijih igara svugdje u svijetu, ali dolaskom novih tehnologija, posebno Interneta, šah je postao lako dostupan uglavnom kao kompjuterska igra, a bavljenje šahom kao sportom palo je u drugi plan.
Međutim, uprkos tome, u lokalnim zajednicama kakva je Pale ne odustaju od namjere da šah popularizuju i među najmlađim generacijama, te je u tom pravcu krenuo Šahovski klub „Gambit“, nastao 2012. godine sa idejom da na jednom mjestu okupi sve zainteresovane za ovu igru.
Prema riječima predsjednika Šahovskog kluba „Gambit“ Borisa Popića, cilj ovog kluba je popularizacija samog šaha kao sporta u Palama, ali i namjera da djeci omoguće bavljenje šahom, s obzirom na višestruku korist koja se ostvaruje kod onih koji se bave šahom.
- Igranjem šaha razvija se disciplina, logika, kombinatorika, djeca samostalno donose odluke, razvijaju svoj takmičarski duh, maštu i kreativnost, a šah je igra i sport koji se u svijetu sve više koristi kao vaspitno-obrazovno sredstvo - kaže Popić u izjavi za Kateru.
Popić ističe da je u samom početku nastanka ovog Kluba postojalo veliko interesovanje djece, a sve je krenulo od škola šaha koje su organizovane u paljanskim osnovnim školama.
- Broj djece u školama šaha se kretao oko 40, a vremenom se taj broj smanjio na oko 20 do 25 redovnih članova, najviše iz razloga što su djeca pored šaha trenirala još jedan sport, išla na kurseve stranih jezika ili imala druge obaveze u redovnoj nastavi - kaže Popić.
On dodaje da su vrlo brzo po osnivanju ŠK „Gambit“ počeli ostvarivati dobre rezultate na regionalnim i republičkim takmičenjima, što je bio dodatni motiv da se nastavi sa radom kluba.
- Za ozbiljnije bavljenje potrebne su nam prostorije kluba, jer je za pripreme nekog republičkog takmičenja bilo potrebno organizovati veći broj treninga nego što smo to mogli ostvariti u školama, tako da smo nakon pet godina rada morali prekinuti sa aktivnostima dok klub ne obezbjedi svoje prostorije - ističe Popić.
Šahovski klub „Gambit“ trenutno brojih svega desetak članova koji se takmiče na pozivnim turnirima u okruženju, u starosnoj grupi od 12 do 18 godina.
- S obzirom da mi i pored toga što trenutno nemamo organizovanu školu šaha, već nekoliko godina organizujemo nekoliko takmičenja u toku godine i mogu vam reći da je trenutno velika zainteresovanost djece da se bave šahom, a mislim da su i roditelji prepoznali korist koju bi djeca imala igrajući ovu igru – kaže Popić.
Popić kaže da se Šahovski klub „Gambit“ finansira iz budžeta opštine Pale, međutim radi se o minimalnim sredstvima koja su namijenjena za sport, što im nije ni približno dovoljno kako bi organizovali takmičenje ili poslali svoje članove na druge turnire.
- Obratili smo se načelniku opštine i predsjedniku Skupštine opštine Pale sa molbom da nam dodjele novčana sredstva sa kojim ćemo moći opstati kao klub i takmičiti se sa drugim klubovima iz regije i Republike. Nadamo se dobrim vijestima i da ćemo uskoro moći krenuti sa treninzima i školom šaha – ističe Popić.
Popić kaže da, nažalost, značaj i uloga igranja šaha kod mladih nije prepoznata još uvijek, ne samo u Palama, nego i u cijeloj Republici Srpskoj i BiH.
- Evropski parlament je 2012. godine usvojio Deklaraciju o uvođenju programa „Šah u škole“ u obrazovne sisteme svih zemalja Evropske unije i taj dan se smatra istorijskim, jer je šah prešao u viši nivo društvenog priznanja, ne samo kao sport i igra, već kao dio obrazovnog sistema u modernom obrazovanju – kaže Popić i dodaje da je to međutim, još uvijek daleko od nas.
On dodaje da je Prosvjetno-pedagoški zavod Republike Srpske 2014. godine zvanično dao Šahovskom savezu Republike Srpske pozitivno mišljenje o uvođenju šaha u osnovne škole.
Popić kaže da je u Republici Srpskoj postoji nekoliko klubova koji ostvaruju odlične rezultate i okupljaju kvalitetne sportiste poput ŠK „Skakač“ iz Banjaluke, koji je najuspješniji klub u Srpskoj, ali i drugih poput „Mata“ iz Istočnog Sarajeva, „9. januara“ iz Foče, „Dvorova“ iz Bijeljine i drugih.
- Nažalost, kao i u drugim sportovima, kod nas nema organizovanog sistema rada iz kojeg bi izlazili uspješni vrhunski sportisti i rezultati. Generalno, naši šahisti kada odu na neko evropske ili svjetsko takmičenje, već godinama unazad ne ostvaruju zapažene rezultate i tu se najviše vidi koliko zaostajemo za drugim evropskim zemljama u kojima se ozbiljno radi sa djecom i gdje se mnogo više ulaže u sport – dodaje Popić.
On kaže da su članovi ŠK „Gambit“ za veoma kratko vrijeme ostvarili zapažene rezultate na republičkim takmičenjima.
- Imali smo prvaka u kategoriji do 18 godina Stefana Jokića i prvaka u kategoriji djevojčica do 10 godina Đurđinu Gajović. Kada se uzme u obzir da Pale nikada nisu imale prvaka Republike Srpske u šahu, možemo zaključiti da ovdje sigurno ima darovite djece i da je potrebno uspostaviti kontinuiran rad, odakle će proizaći pozitivni rezultati – kaže Popić.
Šahovski klub „Gambit“ svake godine u sklopu svojih redovnih aktivnosti održava i saradnju sa opštinom Pale i osnovnim školama u ovom mjestu, gdje učestvuju u tradicionalnim Gospojinskim svečanostima i međuškolskim takmičenjima.
- Od 2017. godine održavamo „Gospojinski šahovski turnir“ koji okuplja najbolje šahiste iz naše regije. Od ove godine smo imali i finansijsku podršku načelnika opštine, koji je obezbjedio sredstva za organizaciju turnira – kaže Popić.
On dodaje da će u toku novembra mjeseca tekuće godine organizovati 6. Memorijalni turnir „Mihailo Malinić“, posvećen tragično nastradalom dječaku Mihailu, koji je bio član ovog Kluba.
- Ovaj turnir organizujemo u trećoj nedjelji novembra mjeseca, koja se u svijetu obilježava kao Svjetski dan stradalih u saobraćajnim nesrećama. U narednoj godini očekujem da, prije svega, nastavimo sa školom šaha za djecu, a samim tim će biti i više aktivnosti i takmičenja, te i da dobijemo sopstvene prostorije za lakši rad – kaže Popić.
Boris Popić se šahom bavi više od 20 godina i ima titulu majstorskog kandidata. Bio je omladinski i seniorski šampion Pala i osvajao je turnire regionalnog nivoa takmičenja.
- U vrijeme kada sam bio omladinac nisam bio u prilici da učestvujem na nekom od republičkih i državnih takmičenja, zbog same poslijeratne situacije. S obzirom da mi je profesija rad sa djecom, odlučio sam prije desetak godina da počnem trenirati djecu u školama i da im prenesem tu ljubav prema šahu – dodaje Popić.
I pored dugogodišnjeg iskustva u šahu, Borisu je bilo neophodno dalje usavršavanje u trenerskom poslu, tako da je položio i za licencu sa zvanjem FIDE instruktor, koja mu omogućava da radi sa djecom u bilo kojoj zemlji u svijetu.
Pored njega, radu sa djecom učestvuje i šahovski sudija i majstorski kandidat Vlajko Stanišić, koji takođe svojim iskustvom i radom doprinosi kvalitetnijem radu ove škole šaha.
Autor: Miljan Rašević