Sjećanje na književnog velikana Vojislava Ilića

15.04.2024. 08:42
0
IZVOR: glassrpske.com

Vojislav Ilić u književnosti se pojavio u doba preloma kad romantizam iščezava, a dolaze nove ideje. Bio je cijenjen i priznat pjesnik, javno je iskazivao svoje političke stavove protiv vlasti, a njegove pjesme ubrajaju se u najljepšu srpsku liriku.

Rođen je prije 162 godine u Beogradu i zauzima važno mjesto u srpskoj književnosti. Njegova poezija objavljivana je u različitim književnim i političkim srpskim listovima od 1879. do 1894. godine. Njegova prva zbirka objavljena je 1884. u Beogradu pod imenom  “Pesme Vojislava J. Ilića”. Pokrenuo je i književni list “Preodnica” 1891. godine. Za života je objavio tri zbirke poezije kojima treba dodati veliki broj pjesama rasutih po časopisima i one ostale u rukopisu. U 21 godini u časopisu “Otadžbina” objavio je svoje najobimnije djelo, spjev “Ribar”.

Držao je žestoke govore na omladinskim političkim skupovima te objavljivao političke tekstove u opozicionim listovima. Satiričnim pjesmama ismijavao je stanje u društvu, tiraniju vlasti i apsolutizam dinastije. Kritičari ističu da je bunt njegovih pjesama bio snažniji od bunta Đure Jakšića i Jovana Jovanovića Zmaja, ali da one nisu dostigle značajniji umjetnički nivo. Zbog političkih aktivnosti Vojislav Ilić je stalno  bio na udaru vlasti, proganjan, a morao je i da bježi iz zemlje.

Jedna od njegovih najljepših pjesama je “Ispovest” u kojoj su melanholija, misaonost i pesimizam njegove nesrećne duše sjedinjeni. Pjevao je o beznađu svog života.

Vojislav Ilić bio je sin pjesnika Jovana Ilića. Živio je boemskim životom, čime je još više pogoršao svoje slabo zdravlje. Iznad svega je bio esteta kako u stvaranju poezije tako i u životu. Baš zbog toga je književna kultura imala takav značaj za njega, zato što je bio prvi istinski esteta u Srbiji.  U njegovoj rodnoj kući živjelo se sa poezijom. Njegov otac je bio pjesnik i političar opozicionar. Njihova kuća bila je najpoznatija i najuglednija u Beogradu. U drugoj polovini 19. vijeka u toj kući su se sastajali i vodili debate o književnim i političkim pitanjima Zmaj, Jakšić, Kostić, Glišić, Matavulj, Sremac, Nušić i mnogi drugi.

 - Na pragu te kuće susretala se stara romantična književnost koja je već izumirala, i nova, realistična, koja se umesto nje javljala. Kroz tu kuću, jednom rečju, prodefilovala je cela naša književnost sedamdesetih i osamdesetih godina - zabilježio je Branislav Nušić.

U toj kući Ilića Nušić je prvi put, u rukopisu, čitao svoju komediju “Narodni poslanik”.

Tako je Vojislav Ilić u rodnoj kući upoznao i Đuru Jakšića, a kasnije je oženio njegovu kćerku Tijanu. Nažalost Tijana i njihova djeca su rano preminuli. Sve to uticalo je na njegov život i stvaranje. Kasnije je oženio Zorku Filipović s kojom je dobio kćerku Svetlanu koja je majka lingviste Milke Ivić.

Zajedno sa Branislavom Nušićem kao dobrovoljac je učestvovao u srpsko-bugarskom ratu 1885. godine. Nušić je o tome zapisao: “Provodili smo jedan buran bohemsko-vojnički život; delili smo sve što smo imali”.

Ipak zdravlje Vojislava Ilića je bilo veoma loše, umro je mlad, u 32. godini, od tuberkuloze u Beogradu.

“VEČE JE ODAVNO PROŠLO...”

Veče je odavno prošlo… U šumarcima gustim

Bezbrojnih, malenih tica zvučni je stao hor;

Ponoć je spustila veo. Po dolinama pustim

Umuko ljudski zbor

A po obali cvetnoj mi sami bludimo dvoje

nežno ti stežem ruku i slušam u noći toj

isprekidani uzdah i burno disanje tvoje,

i stidljiv šapat tvoj...

Piše: Ilijana Božić

Komentari 0
Povezane vijesti
Stevan Popov – simbol nade i spasa za hiljade ljudi iz ratnog Sarajeva Stevan Popov – simbol nade i spasa za hiljade ljudi iz ratnog Sarajeva
Godišnjica pogibije komandanta Milorada Lolovića Lole Godišnjica pogibije komandanta Milorada Lolovića Lole
Godišnjica upokojenja „đeda“ svih vjerujućih ljudi, mitropolita Amfilohija Godišnjica upokojenja „đeda“ svih vjerujućih ljudi, mitropolita Amfilohija
Najčitanije
  • Danas slavimo Svetog Nektarija Eginskog
    16h 53m
    0
  • Zemljoradnik s ratnim ordenjem svirao klarinet
    15h 4m
    1
  • Snijeg izazvao probleme na Sokocu: Bez struje i vode u pojedinim dijelovima opštine
    16h 38m
    1
  • Preminuo Dragan Marković Palma
    5h 35m
    0
  • Održan zajednički sastanak o klizištu na Trebeviću
    6h 0m
    1