Sistem socijalnog stanovanja u Republici Srpskoj nije pravno i institucionalno uspostavljen na cijeloj teritoriji, a postojeći broj stambenih jedinica socijalnog stanovanja nije dovoljan za smještaj nijedne od 15 kategorija korisnika.

Ovo se, između ostalog, navodi u reviziji učinka o temi "Funkcionisanje sistema socijalnog stanovanja", a u kojoj se ističe i to da više od polovine lokalnih zajednica nakon donošenja Zakona o socijalnom stanovanju Republike Srpske nije donijelo obavezujuća podzakonska akta.

Sistem socijalnog stanovanja uspostavljen je u 27 jedinica lokalne samouprave, u kojima se nalazi 1.258 stambenih jedinica, što nije dovoljan broj da bi se podmirile potrebe za smještajem samo izbjeglih i raseljenih lica.

Za rješavanje potreba za smještajem izbjeglih i raseljenih lica potrebno je još oko 600 stambenih jedinica.

"Činjenica da su izbjegli i raseljeni jedna od 15 kategorija korisnika prava socijalnog stanovanja ukazuje na to da je nedostatak socijalnih jedinica mnogo veći", naveli su revizori.

Pored izbjeglih i raseljenih, u kategoriji socijalnog stanovanja mogu biti i mladi i mladi bračni parovi do 35 godina, lica s deficitarnim zanimanjima, demobilisani borci, ratni vojni invalidi od pete do desete kategorije, povratnici po sporazumu o readmisiji, žrtve ratne torture, samohrani roditelji, porodice sa troje i više djee itd.

"To je humano zamišljeno, ali treba svi da malo više stisnemo gas i idemo u tom pravcu. Treba veća saradnje svih - od republičkog do lokalnog nivoa - i povećati svijest svih, posebno rukovodilaca lokalnih zajednica, koji moraju donijeti odgovarajuća akta da bi to zaživjelo na njihovoj teritoriji", rekao je Ljubo Ninković, v.d. direktora Republičkog sekretarijata za raseljena lica i migracije.

On kaže da je Republički sekretarijat za raseljena lica i migracije uradio sve što se njih tiče te da je najveći dio posla trenutno na lokalnim zajednicama i lokalnim parlamentima, koji moraju da donesu odgovarajuće akte da bi taj projekat zaživio na njihovoj teritoriji.

Revizori su utvrdili da nakon što je donesen Zakon o socijalnom stanovanju Republike Srpske, nije uveden trajan i stabilan izvor finansiranja izgradnje stambenih objekata niti su obezbijeđena sredstva za izgradnju objekata na drugi način.

Ono što je zanimljivo jeste da sistem socijalnog stanovanja nije zaživio nigdje na prostoru bivše Jugoslavije, pa su tako i Srbija i Crna Gora prvobitno usvojlie neophodne zakone, a kasnije ih povukle. Za razliku od ovih prostora, sistem socijalnog stanovanja u značajnoj mjeri prisutan je u Evropskoj uniji, gdje je posljednjih godina čak prisutna i tendencija rasta izgradnje socijalnih stanova.

Primjera radi, Austrija raspolaže sa 800.000 stanova namijenjenih socijalnom stanovanju, od čega ih je samo u Beču 356.000 - sa 220.000 stanova upravlja grad Beč, a sa 136.000 neprofitne stambene asocijacije.