Lideri parlamentarnih stranaka iz Republike Srpske u subotu bi trebalo da se sastanu s predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem. Zvaničan poziv još nije stigao, a o mogućem susretu je ostale lidere u RS obavijestio predsjednik SNSD Milorad Dodik, saznaje Srpskainfo.
Povod za beogradski sastanak je uzavrela politička situacija u BiH, naročito nakon što je SDA usvojila deklaraciju u kojoj je, kao jedan od ključnih ciljeva postavljeno stvaranje „građanske BiH“.
U kom smjeru bi mogle da idu Vučićeve poruke, naročito nakon jučerašnjih zaključaka sa sjednice Glavnog odbora SNSD, vanredne sjednice Narodne skupštine RS i tajnog sastanka Dodika s predsjednicima SDS i PDP, Mirkom Šarovićem i Branislavom Borenovićem?
Politički analitičar iz Beograda Cvijetin Milivojević smara da će, ukoliko predsjednik Srbije osluškuje želje građana Srpske, pozvati sve srpske partije da zajedno nastupe u zajedničkim organima BiH, odnosno da zajedno s Dodikom i koalicijom pokušaju formirati vlasti na nivou BiH.
– To smo imali prije dva mandata, kada su na centralnom nivou učestvovale obje najjače stranke, SNSD i SDS. Ova vrsta navlačenja konopca ne odgovara SDS, jer htio-ne htio igra ulogu „trojanskog konja“ SDA. Tako to barem izgleda iz Banjaluke. Čak i po cijenu kada bi ponovo mogli da uđu u vlast na nivou BiH. To za njihovu političku budućnost ne bi bilo pametno, jer gubite na izborima i onda postajete vlast voljom političkog predstavnika drugog konstitutivnog naroda. Mnogo je lakša varijanta da eventualno Vučićeva poruka glasi: “Hajde, probajte vi iz RS da napravite front i kao takvi uđete u vlast na centralnom nivou” – kaže Milivojević za Srpskainfo.
Osim toga, Milivojević vidi dva „univerzalna“ razloga za sastanak političkih prvaka iz Srpske s Vučićem. Prvi se tiče potrebe predsjednika Srbije da se predstavlja kao saborna ličnost, koja okuplja sve one koji politički predstavljaju Srbe. Milivojević smatra da ta osobina nema veze s funkcijom predsjednika Srbije „jer je on tu svoju ulogu samopromovisao još dok je bio prvi potpredsjednik Vlade“.
– Njemu RS dođe kao jedna vrsta dobre teme, tim prije što Vučić ima ozbiljnu unutrašnju temu u Srbiji i ona se zove izbori. Odnosno, velika je vjerovatnoća da dobar dio prave opozicije bojkotuje te izbore. Potrebno mu je da malo zasjeni taj problem nekom pričom o tome kako je on čovjek koji misli o Srbima i izvan Srbije. To je bilo i u slučaju njegovog puta u Drvar i u još nekim akcijama – tvrdi Milivojević.
Drugi razlog se tiče opozicije u Srpskoj, kojima odgovara da i oni, a ne samo Dodik, imaju kontakte s Vučićem.
– Njima je jasno da nemaju nikakve šanse na sljedećim lokalnim izborima ukoliko Vučić pošalje poruku podrške Dodiku i koaliciji oko njega – zaključuje Milivojević.
Publicista, bloger i član Glavnog odbora SNSD Rajko Vasić smatra da je sastanak s Vučićem, bez obzira da li je manipulacija ili stvarna najava, veoma klizav teren i za Dodika i za Srpsku. On smatra da je „opasno“ kod Vučića ići u bloku, jer to njemu „daje manipulativnu snagu, a pojedinačnim liderima i strankama oduzima“.
– Dodik se, možda, nada da će Vučić da malo prisrbi SDS i PDP. Ali, to je varka. Oni onda postaju Vučićevi piljci u njegovoj igri, u kojoj ih dosad nije bilo. Moram stvar ogoliti da bi bila jasna. Vučiću Dodik treba zbog njegovog manjka zdravog srpstvovanja, kojeg on, Vučić, nema. I zbog toga što mnogo ljudi u Srbiji imaju simpatije prema Dodiku. Dodiku Vučić treba da mu, Vučiću, ne bi prišli ovi koji više vole Bakira nego Srpsku. Vučiću treba Srpska kao još jedan kamenčić u njegovoj igri piljaka. Vučić ne dopušta da institucije Srbije iskažu podršku Srpskoj. To što Brnabić ili on nešto izjave, to ne pije vode. Srpskoj je potrebna podška države Srbije. Dok je Vučića, ja je ne očekujem. Što se mene tiče, Dodik neka ga iskoristi koliko god može, Vučić je nedorastao ovdašnjem nivou nacionalne politike, ali se ne smije poslušati nijedan njegov predlog ni uvažiti neki zahtjev – kategoričan je Vasić.
Susreti političkih lidera vlasti i opozicije iz RS s Vučićem uglavnom su se održavali u trenucima političke kriza u BiH i zategnutih odnosa sa Sarajevom.
Još kao vicepremijer Srbije u februaru 2014. Vučić je u Beograd pozvao predsjednika SNSD i tadašnjeg lidera SDS Mladena Bosića, povodom masovnih protesta u FBiH u kojima su paljene zgrade i automobili. Zvanično, razlog za sastanak bila je bojazan da bi se nasilni protesti mogli preliti na RS, što se ipak nije desilo.
Početkom septembra 2016. tadašnji premijer Vučić i predsjednik Tomislav Nikolić okupili su Milorada Dodika, Željku Cvijanović, Mladena Ivanića i Mladena Bosića. Direktan povod je bio poziv UO PIK da Srpska odustane od referenduma o Danu Republike. Nakon sastanka je saopšteno da politički vrh Srbije ne podržava održavanje referenduma, ali da ipak ne žele da utiču na stavove RS. Referendum je održan.
U ljeto 2016. Vučić je sastanke s liderima iz RS imao povodom sporne objave rezultata popisa stanovništva u BiH. Srpska nije priznala rezultate popisa koji je uključivao one koji ne žive u BiH, nego je objavila svoje.