Društveni interes, opšte dobro, patriotizam, skoro svi mi, koji sa ponosom kažemo da smo iz Republike Srpske, pali smo iz ovog ispita. Demografska politika kod nas se svodi, ili na povremena upozorenja nekih političara da nam je prirodni priraštaj iz godine u godinu sve lošiji, ili na rijetko pojavljivanje u medijima ponekog senilnog akademika koji prstom prijeti nevaljalim Srpkinjama, zato što „neće da rađaju“. Eto, sve im je obezbijeđeno i sve im je potaman (posao, obdaništa, dječiji dodatak…), a one razmažene, pa neće da rađaju.

Da rode sve rjeđe slijeću u Republiku Srpsku, svjedoče podaci Republičkog zavoda za statisitku RS prema kojima Republika Srpska od 2002. godine bilježi negativan prirodni priraštaj. Broj rođenih 1996. godine u Republici Srpskoj bio je 12263, a umrlih 10931. Prema zvaničnim podacima iz 2015. godine broj rođenih bio je 9357, a umrlih 15059.

Bitno je napomenuti da je u 2016. godini i u prvoj polovini 2017. godine ovakav trend nastavljen, sa još negativnije izraženim prirodnim priraštajem.

Ukoliko se pogledaju zvanični podaci, može se uočiti da je prisutan i trend stagnacije broja sklopljenih brakova, a povećava se broj brakova koji završavaju razvodom, dok se prosječna starost žene pri stupanju u brak pomjerila na 28 godina. Povećan broj razvoda i sve kasnije stupanje u brak uticali su na povećanje prosječne starosti majke, odnosno majke u Republici Srpskoj rađaju prvi put sa 29 godina.

Zvanična statistika potvrđuje da na smanjenje broja rođenih posebno utiče migracija i odlazak mladog reproduktivnog stanovništva iz Republike Srpske usljed nezaposlenosti, siromaštva, političke i ekonomske krize.

Kako bi bolje ilustrovali koliko je katastrofalna demografska slika u Republici Srpskoj, izračunali smo, na osnovu zvaničnih podataka, da je od 2002. godine do danas iz Republike Srpske nestalo oko 60 000 stanovnika. To je približno veličini jednog grada kao što je, recimo, Istočno Sarajevo.

Zastrašujući je podatak da se za kratak period, od početka 2014. godine do danas, u Republici Srpskoj smanjio broj stanovnika za oko 20 000, što je jednako broju stanovnika jedne opštine kao što su Pale.

Demografsku sliku najbolje ilustruje broj upisanih osnovaca. Školske 1996/1997 godine upisano je 127753 đaka, dok je školske 2014/2015 godine broj upisanih đaka bio 95639.

Interesantno je vidjeti da, iako se smanjuje broj đaka, broj nastavnog osoblja raste, a posebno pred izbore.

Vlada Republike Srpske trebala je ugasiti 26 centralnih osnovnih škola, 28 devetorazrednih i 35 petorazrednih područnih odjeljenja zbog toga što je u njima upisan mali broj đaka. Međutim, Vlada RS je još jednom povukla populistički potez, te je odlučila da će od početka školske 2017/2018 godinu biti ugašeno 15 osnovnih škola. Zvanično se gasi 10 škola, a pet po automatizmu kažu iz Vlade, jer nemaju nijednog učenika i te škole ne mogu raditi.

Tako su ugašene škole u Šipragama, Gornjoj Previji, Imljanima, Tramošnjici, Čelopeku, nekim naseljima u opštinama Stanari, Kneževo, Milići, Pale itd. Ove školske godine u RS je upisano najmanje prvačića u istoriji školstva, prvi put manje od 10 000 djece.

Postoje mnogi mehanizmi koji se trebaju koristiti da se poveća broj novorođene dece u Republici Srpskoj.

Prije svega treba konstantno promovisati potrebu za rađanjem više djece. Međutim, mi smo poprilično licemjerno društvo. Porodice sa više od četvoro djece pretežno su u teškom ekonomskom položaju, a naši ljudi često će reći: ko im je kriv što su rađali toliko, a malo ko će se zapitati: pa treba li tim ljudima društvo da pomogne?

Ako već imamo one koji su voljni da imaju mnogobrojno potomstvo i doprinesu povećanju nataliteta, onda bi trebalo svi da ih podržimo, a ne ignorišemo. Potrebno je obezbijediti značajnije iznose po osnovu dječijeg dodatka, da se vidi da su djeca dobro došla u ovo društvo. Indirektna mjera bi bila da lokalne zajednice i država pomognu pri liječenju steriliteta, da se obezbijedi produženo porodiljsko bolovanje, da se obezbijede jednokratna materijalna davanja, oslobađanje višečlanih porodica određenih komunalnih obaveza i slično.

Pitamo se kada će vlast konačno shvatiti da smo ugroženi sami od sebe, a ne od nekih tamo komšija. Podizanje nataliteta za našu vlast je, nažalost, samo trošak, gnjavaža, nešto što ometa ili usporava ostvarivanje njihovih ličnih interesa. Pitamo se kada će se pojaviti sistemsko rješenje koje će popraviti demografsku sliku u Republici Srpskoj. Ono postoji, pronašli su ga Rusija i Bjelorusija, možemo i mi. Vršimo pritisak na vlast da nađe rješenje.

Rađajmo djecu, to je društveni interes kojim doprinosimo opštem dobru, takopokazujemo naš patriotizam. Samo tako možemo da popravimo lošu demografsku sliku.

Samo tako će rode početi ponovo slijetati u Republiku Srpsku.