Gradonačelnik Istočnog Sarajeva Ljubiša Ćosić u intervjuu za portal Katera govorio je o svom planu i programu u narednom periodu, aktivnostima koje namjerava sprovoditi kao „prvi čovjek“ Istočnog Sarajeva i projektima koje grad može i planira podržati u gradskim opštinama.

Ćosić kaže da ima viziju drugačijeg odnosa prema opštinama, nego što je to, kako on kaže, ranije praktikovano. Planira se posvetiti rješavanju problema u sportu, kulturi, više novca izdvajati za pomoć lokalnim privrednicima i poljoprvrednicima.

Nastojaće, kako kaže, pomoći nerazvijenim opštinama Trnovu i Istočnom Starom Gradu, težiti ka tome da se turizmom bavi samo gradska turistička organizacija i sve opštine da budu uključene u to, bez postojanja opštinskih turističkih organizacija. Smatra da je to besmisleno i zbunjujuće za goste koji nas posjećuju.

Kako će izgledati Vaš plan i program na početku mandata na čelu grada i kojim potezom ćete započeti upravljanje gradom?

Ljubiša Ćosić: Imajući u vidu da sam od 4. februara na poziciji gradonačelnika Istočnog Sarajeva, neke stvari koje sam obećao sam već i ispunio. Neko moje obećanje za prvi potez je bilo da ću okupiti sve načelnike opština i organizovati sastanak sa najužim rukovodstvom Republike Srpske i srpskim članom Predsjedništva BiH, i na neki način to je bio uvod u organizaciju te aktivnosti i na tom sastanku svako od nas je delegirao svoje probleme i aktivnosti koje planiramo u svom mandatu. Srpski član Predsjedništva BiH je obećao da ćemo u narednih mjesec dana imati sastanak sa predsjednikom Vlade Republike Srpske, resornim ministrima i da ćemo otprilike na tom sastanku iskristalizovati aktivnosti koje ćemo provoditi.

Smatram da je taj prvi sastanak bio uvod u aktivnosti koje ću narednih mjesec dana da provodim. Do sada sam posjetio opštine Trnovo i Pale, a uskoro ću posjetiti i opštinu Istočno Novo Sarajevo, sve u cilju priprema za taj veliki sastanak na kojem ćemo delegirati sve opština iz sastava grada. Međutim, ono što, mimo tih problema gradskih opština, imamo i nadležnosti grada za koje je vezan i program i moje djelovanje. U dijelu komunalnih poslova i saobraćaja i regionalne deponije već radimo neke stvari koje se odnose na veću podršku prevoznicima na području grada, na bolji i efikasniji javni prevoz, a ići ćemo i na neki prijedlog donatorima, koji uključuje električne mini-buseve u okviru samih opština, gdje bi grad preduzeo određene ingerencije.

Aktivnosti na polju regionalne deponije ćemo voditi u saradnji sa međunarodnim organizacijama koje će finansirati, prije svega, samu studiju izvodljivosti, a potom i određivanje lokacije za ovu samu deponiju. Dio koji se odnosi na podršku privrednicima ću započeti u narednih petnaestak dana, a to je posjeta najznačajnijih, oko 70 privrednika na području grada Istočno Sarajevo, kako bismo identifikovali i utvrdili njihove potrebe.

Ključ mog programa je aktivnija uloga grada u odnosu na dosadašnju, ne grad kao svrha postojanja „sam sebi“, nego grad okrenut prema građanima, sportu, kulturi, privredi, nevladinom sektoru, grad kao nosilac kulturnih dešavanja i grad koji okuplja i ujedinjuje sve lokalne zajednice. Grad Istočno Sarajevo sa svojih šest opština je jako specifičan i do sad cijenim da su opštine radile mnogo stvari, bez da umanjujem značaj onoga što je urađeno u gradu u prethodnim mandatima, ali svakako da to može mnogo bolje i angažovanije.

U narednom periodu imamo u planu da razvijemo dva softvera, jedan softver se odnosi na registraciju privrednih subjekata u lokalnim zajednicama, koje ćemo povezati sa našim odjeljenjem i tako u svakom momentu imati „krvnu sliku“ grada i neće biti potrebe da se obraćamo jedni drugima, te da onog momenta kada neko osnuje privredni subjekt u nekoj opštini imati tu informaciju u gradu. Ista je stvar softver koji ćemo raditi za odjeljenje za urbanizam, odnosno svaka promjena regulacionog plana u svakoj lokalnoj zajednici će biti evidentirana u gradu, tako da ćemo moći da pratimo i dešavanja u gradu. To je jedna od ključnih aktivnosti koje ćemo uspjeti da uradimo u prvih pola godine. Sve opštine ćemo obići. Jedna od aktivnosti koju ću voditi u samom gradu je potpuna depolitizacija Gradske uprave.

Čime ste bili nezadovoljni u funkcionisanju Gradske uprave i šta mislite da je bitno promijeniti u načinu upravljanja gradom?

Ljubiša Ćosić: Ja nisam neko ko je sklon kritikama bez detaljne analize i ja još uvijek za ovih petnaestak dana na čelu grada analiziram sve ono što je rađeno u Gradskoj upravi. Bilo bi daleko loše reći da upravljanje gradom ranije nije bilo dobro. Grad, zahvaljujući svojim stabilnim javnim finansijama, a one su prije svega finansirane iz sredstava iz PDV-a i komunalne takse i naknade i od nekih sredstava, suficita kojih imamo od tužbi po osnovu gradsko-građevinskog zemljišta, je dobrim dijelom finansijski stabilan. Međutim, ono što mi je smetalo, a dokazalo se kao ispravno i ja sam o tome govorio, je da su bili različiti odnosi prema opštinama.

Planiram uvesti praksu da od sada boravim i na sjednicama skupština svih gradskih opština, kako bismo bili direktno uključeni u rad opština i kako bismo mogli da im pomognemo. Ono što sigurno znam jeste da neću dijeliti kolege načelnike po stranačkoj pripadnosti, a trenutna situacija u kojoj su tri načelnika iz SNSD-a i tri iz SDS-a, a mislim da je i moj prethodnik slično razmišljao, nameće nam potrebu da budemo podjednako okrenuti prema svima.

Na koji način planirate ravnomjerno pomagati svih šest opština i u kojima, prema Vašem mišljenju, postoje najveći problemi?

Ljubiša Ćosić: Sredstva podrške prema opštinama, koje grad namjerava da ostvari, će zavisiti od finansijske mogućnosti grada. Međutim, namjera nam je da svakoj opštini pomognemo kroz neki projekat. Neću biti gradonačelnik koji će podržavati samo jednu ili dvije nerazvijene opštine. Cilj je da podržimo svaku opštinu i da građani svake opštine osjete korist od Gradske uprave Istočno Sarajevo i kada osjete našu korist, osjetiće i korist od opštinskih uprava, te će tako vidjeti da ovaj koncept grada sa šest opština ima smisla. Siguran sam da ćemo i u ovoj, a i u narednoj godini imati sredstava gdje ćemo biti jako vidljivi, posebno kroz podršku sportu, kulturi, čak i privredi kroz sponu sa Vladom Republike Srpske, plus kroz one naše osnovne statutarne nadležnosti i sredstva koja planiramo izdvojiti za infrastrukturne projekte.

Na koji način možete pomoći nerazvijenim opštinama poput Trnova i Istočnog Starog Grada?

Ljubiša Ćosić: Trnovo i Istočni Stari Grad pripadaju grupi izrazito nerazvijenih opština i kao predsjednik Saveza opština i gradova u Republici Srpskoj sam dosta posvećivao pažnje prema 33 izrazito nerazvijene lokalne zajednice u Srpskoj. Mislim da im se sistemski mora pomoći kroz traženje rješenja koja će značiti više sredstava od PDV-a za te lokalne zajednice. Za to ću se boriti da im se pomogne sa nivoa Vlade Republike Srpske i ubijeđen sam da ćemo se za takve stvari izboriti u ovoj godini.

Sa druge strane, kada je u pitanju odnos grada prema tim opštinama, podrška će biti jednaka i biće usmjerena kao pomoć njihovim budžetima. Mi u budžetu za ovu godinu imamo sredstva za podršku Istočnom Starom Gradu, a potrudiću se da ostanu sredstva za podršku i opštini Trnovo, jer radi se o dvije lokalne zajednice sa sličnim brojem stanovnika i sličnim budžetom, s tim da Trnovo geografski ima povoljniji položaj, kao i priliku da ostvaruju prihode sa Jahorine. Međutim, obje opštine moraju imati jednaku pomoć, kao i naravno, preostale četiri opštine.

Mislim da je opština Istočni Stari Grad uradila mnogo toga na polju infrastrukture i razvoja industrijske zone Bulozi. U zoni je nedavno urađen vodovod, a ono što ćemo mi uraditi, ja se nadam već ove godine, je postavljanje rasvjete na potezu od Lapišnice ka Han Derventi. Ukoliko bude dodatne potrebe za razvoj infrastrukture u samoj zoni, grad će pomoći.

Gradonačelnik Ćosić sa načelnicima i predsjednikom Skupštine grada

Kako Vi vidite izlaz iz problema nezaposlenosti i zaustavljanja odlaska našeg stanovništva u inostranstvo?

Ljubiša Ćosić: Veoma često ljudi upadaju u zabludu da su lokalne zajednice, gradovi i Vlada ti koji treba da kreiraju radna mjesta. Mi smo ti koji  predstavljamo instrument podrške prema privredi i ubijeđen sam da su svih šest opština u sastavu grada Istočno Sarajevo činile sve napore da pronađu različite mehanizme, da ljudima pomognu da sačuvaju postojeća ili otvore nova radna mjesta. Sve opštine su uvele praksu finansijskih podsticaja poljoprivredi i privrednim subjektima, i ja mislim da smo mi dovoljno zreli i stabilni da pomognemo sve i jednog domaćeg, ali i stranog investitora.

Značajan broj radnih mjesta stvara stabilna poslovna slika i mi nažalost u Republici Srpskoj nemamo dovoljno stabilnu sliku. Mi smo malo tržište koje nije samostalno, nego je pod uticajem mnogobrojnih spoljnih faktora, a trenutno najteži faktor je onaj koji je pogodio cijeli svijet, to jeste, pandemija virusa korona. Sve je to dovelo do gubitka radnih mjesta, do toga da ljudi ostaju bez posla i čini mi se, ako je do nečeg dovela ta korona, to je da spriječi odliv ljudi iz naše zemlje, jer je cijela Evropa gotovo zatvorena.

Ovo nije nikakav alibi, nego samo konstatacija i mišljenje da moramo dobro da se pripremimo i upravo zbog toga ja idem u obilazak ovih domaćih investitora, da bismo vidjeli šta oni očekuju nakon korone, da li finansijsku pomoć, pomoć u pronalasku tržišta, pomoć u prekvalifikaciji ili dokvalifikaciji radnika i drugo. Moramo imati spremne odgovore na koji način pomoći ljudima kada se pandemija završi, odnosno kako ih pripremiti da zaposle one ljude koji se odluče da ne odu iz zemlje.

Kakva će biti Vaša podrška zdravstvenom sektoru u Istočnom Sarajevu?

Ljubiša Ćosić: To će biti jedna od tema kroz saradnju sa načelnicima opština. Domovi zdravlja imaju jasne tranše od fonda zdravstva, imaju svoje izvorne prihode i mi kao lokalne zajednice i grad trebamo da pomognemo onoliko koliko je potrebno da se popune neke „rupe“ u finansijskom dijelu. Slična je situacija i sa Bolnicom „Srbija“.

Prije nekoliko dana sam potpisao ugovor o stipendiranju četiri doktoranda u vrijednosti od 10.000 KM, a u pripremi Nacrta rebalansa budžeta ću predvidjeti više sredstava, kako bismo došli do željene cifre o kojima je direktor bolnice govorio, a to je da u ovoj godini platimo specijalizacije za 30 specijalizanata. Grad može biti u promotivnoj funkciji promocije Bolnice „Srbija“ i ako pomognemo specijalizacije mladih ljudi koji žive u gradu Istočno Sarajevo i koji će postati vrhunski ljekari, imaćemo i veći broj medicinskih usluga. Samim tim, veći broj medicinskih usluga znači i veći iznos sredstava od tranši FZO, a to znači i veće plate ljekarima i lakše finansiranje materijalnih troškova u Bolnici „Srbija“ i to je jednostavno „začarani krug“ oko kojeg svi treba da se potrudimo.

Opština Istočno Novo Sarajevo je dobila novo sanitetsko vozilo, koje će uskoro biti isporučeno Domu zdravlja Istočno Sarajevo kroz projekat IRB-a i mislim da će nedostatak još jednog sanitetskog vozila za ovu zdravstvenu ustanovu biti prevaziđen u narednih mjesec dana.

Kako uskladiti rad tri opštinske i jedne gradske turističke organizacije? Planirate li neke izmjene na tom polju?

Ljubiša Ćosić: Zaista ne vidim smisao postojanja tih opštinskih organizacija, jer mi imamo zaista dosta potencijala, turističkih kapaciteta koji su najvećim dijelom vezani za Jahorinu, ali i za druge mikrolokacije poput Romanije, Trebevića, Orlovače, Tvrdimića, vjerskog turizma, tranzitnog turizma. U samim lokalnim zajednicama imamo dosta potencijala, ali ne mislim da te potencijale mogu promovisati četiri turističke organizacije.

Trenutno imamo turističke organizacije u opštinama Sokolac, Trnovo i Pale, te matičnu gradsku turističku organizacuju. Stvarno ne mislim da će nas ljudi ozbiljno posmatrati ako ćemo na ovakvom prostoru, na ovih 65.000 stanovnika imati četiri turističke organizacije i zbog toga doći u situaciju da će nam neko reći da ne ličimo na grad i da nemamo nikakvo strateško djelovanje, makar u dijelu organizovanja turističkih organizacija.

Na narednom okupljanju svih načelnika, kao jednu od tema delegiraću upravo ovu temu, a to se zove ukidanje opštinskih turističkih organizacija i formiranje jedne, zajedničke, po cijenu toga da osnivači te turističke organizacije budemo svi zajedno. Da pronađemo rješenje kako da formiramo upravni odbor ili neku vrstu nadzornog odbora i pronađemo način kako da je vodimo, ali da imamo samo jednu i da se ta jedna bavi promocijom turizma u cijelom gradu.

Moj koncept je da jedna turistička organizacija treba da ima šest filijala u opštinama i zalažem se da sjedište te turističke organizacije ostane u Palama, dok bi recimo paljanska filijala mogla da bude otvorena na Jahorini. Ove stvari zavise, naravno, i od dobre volje načelnika opština i ja ću biti taj koji će pokušati da stvori potpuni kompromis po ovom pitanju i vidjećemo na šta će to sve izaći.

Sportska dvorana u Istočnom Novom Sarajevu

Kako vidite probleme u oblasti sporta u našem gradu i na koji način sprovesti program finansijske podrške klubovima i sportistima?

Ljubiša Ćosić: Mi se u gradu Istočno Sarajevo moramo opredijeliti za četiri ili pet sportova koje ćemo maksimalno podržati i koji će promovisati grad, ne umanjujući značaj i uspjehe drugih sportista. Definitivno da su kod nas najpopularniji kolektivni sportovi poput fudbala, košarke, rukometa i odbojke. Imamo ozbiljne potencijale u ove četiri vrste sportskih klubova i mislim da ih zajednički svi moramo podržati i „gurati“ iz koje god opštine da dolaze.

U Palama imamo jako dobar ženski odbojkaški klub, koji je premijerligaš, u Istočnom Novom Sarajevu imamo premijerligaša u rukometu i prvoligaša u košarci i fudbalu. Koncept na koji ću se ja fokusirati će biti koncept davanja grada prema sportu, jer grad treba da podržava sport u značajnom iznosu i taj značajan iznos treba da bude usmjeren ka najboljim klubovima, koji na najbolji način reprezentuju grad. Ponavljam da uopšte ne govorim o zanemarivanju pojedinačnih sportova u odnosu na kolektivne sportove.

Kada je u pitanju rukomet, tu sam kao načelnik opštine Istočno Novo Sarajevo potpuno čist, sa nekih 18.000 KM koliko sam zatekao davanja Rukometnom klubu „Slavija“ došao sam do nekih 70.000 KM, kojim smo ih podržavali kao opština u 2020. godini. Ono što znam jeste da će opština Istočno Novo Sarajevo i dalje nastaviti da podržava RK „Slavija“, ali treba da bude jasna još jedna stvar, a to je da za vrhunskog premijerligaša treba 150.000 KM i trenutno nijedna lokalna zajednica ne može taj novac izdvojiti za rukomet.

Za prosječnog premijerligaša u fudbalu treba od 500 do 600.000 KM da bi se takmičio u ligi, a za prvoligaša u fudbalu treba od 250 do 300.000 KM, dok za prvoligaša u košarci treba od 70 do 80.000 KM. Govorim Vam o iznosima o kojima nijedna lokalna zajednica ne može klubove podržati, a da ne zanemari druge u drugim sportovima. Prema tome, u narednom periodu će nam trebati redefinisanje našeg odnosa prema sportu u Istočnom Sarajevu, kako prema onome koji je za nas vrhunski, tako i prema onome koji je rekreativni.

Biografija:

Ljubiša Ćosić je rođen 2.10.1979. godine u Sarajevu. Studirao je na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu, gdje je diplomirao i magistrirao. Trenutno je doktorand na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Banjaluci. Autor je i koautor većeg broja stručnih i naučnih radova objavljenih u domaćim i međunarodnim zbornicima i časopisima.

Od 2004. do 2006. godine radio je u Sarajevskoj regionalnoj razvojnoj agenciji (SERDA), a od 2006. do 2008. godine u Državnoj agenciji za istrage i zaštitu (SIPA). Od 2005. do 2008. bio je angažovan kao stalni konsultan misije OSCE u BiH za razvoj malih i srednjih preduzeća i razvoj omladinskog preduzetništva.

Tokom studija, u više navrata, radio za misiju OSCE u BiH kao prevodilac. 2003.godine, kao stažišta radio u Parlamentarnoj skupštini BiH i NDI-u, Vašington, SAD.

Od 2011. do 2012. godine bio je savjetnik srpskog člana Predsjedništva BiH Nebojše Radmanovića za ekonomska pitanja.

Otac dvoje djece. Aktivno govori engleski jezik.

Razgovarao: Miljan Rašević