Ako im domaće banke blokiraju račune, Milorad Dodik i ostali zvaničnici koji su na crnoj listi SAD neće moći, kao što je Dodik juče izjavio, primati platu preko pošte, niti će moći na blagajni da uzimaju platu u gotovini, otkriva KAPITAL.
- Šta ima veze, ja ću primati platu predsjednika preko pošte, neće valjda zatvoriti poštu, a mogu i na blagajni uzeti svoju platu, ali neće nam promijeniti stav. Šta će drugi, pa nek se i oni riktaju na taj način i oni imaju poštu, svaka firma ima svoju blagajnu - rekao je Dodik.
Pored Dodika koji je pod sankcijama SAD od januara 2017. godine, na crnu listu SAD tokom prvog predsjedničkog mandata Donalda Trampa ili preciznije u septembru 2018. godine stavljen je srpski član Kolegijuma Doma naroda BiH Nikola Špirić.
Poslije njih dvojice, na crnu listu u januaru 2022. godine stavljen je Dodikov tadašnji savjetnik i bivši predsjednik VSTS-a Milan Tegeltija, a polovinom juna te godine pod sankcijama SAD našao se i ministar zdravlja Alen Šeranić.
Od 1. avgusta prošle godine na crnoj listi je kompletno rukovodstvo Republike Srpske – premijer Srpske Radovan Višković, predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nenad Stevandić, srpski član Predsjedništva BiH Željka Cvijanović, te potpredsjednik Vlade i ministar pravde Republike Srpske Miloš Bukejlović.
Prema Zakonu o unutrašnjem platnom prometu Republike Srpske, ovlašćene organizacije za obavljanje poslova platnog prometa su banke sa sjedištem u RS, filijale banaka iz FBiH i Brčko Distrikta koje imaju dozvolu Agencije za bankarstvo Republike Srpske i drugi subjekti koji obavljaju poslove platnog prometa za ovlašćene organizacije u skladu sa ovim zakonom.
- Preduzeće za poštanski saobraćaj Republike Srpske putem svojih organizacionih dijelova može za ovlašćene organizacije obavljati isplate fizičkim licima za račun poslovnih subjekata i fizičkih lica koja imaju račune kod ovlašćenih organizacija - kaže član 6 ovog zakona.
U praktičnom smislu to znači da se plata može primati preko pošte, ali da je mogu primati samo fizička lica koja imaju račune kod ovlašćenih organizacija, a ovlašćene organizacije su isključivo banke.
Što se tiče Dodikovih tvrdnji da će moći na blagajni uzimati platu, zakonska legislativa u Republici Srpskoj mu ne daje za pravo.
Naime, Uredba o uslovima i načinu plaćanja gotovinom Republike Srpske kaže da poslovni subjekti mogu plaćati gotovim novcem, odnosno vršiti isplate sa svog računa za sljedeće namjene:
1) isplate penzija, primanja iz oblasti boračko-invalidske zaštite i civilnih žrtava rata i druga davanja fizičkim licima iz oblasti socijalne i dječje zaštite
2) isplate akontacije putnih troškova i dnevnica za službe na putovanja u zemlji i inostranstvu
3) otkup poljoprivrednih proizvoda, šumskih plodova, ljekovitog bilja, industrijskih i drugih sekundarnih sirovina od fizičkog lica
4) isplatu štete fizičkom licu po osnovu osiguranja imovine i lica, ako njihov pojedinačni iznos ne prelazi 300 KM
5) plaćanje takse konzularnim i diplomatskim predstavništvima
6) plaćanje dobara i usluga, izuzev plaćanja proizvoda u trgovini na veliko, prema drugom poslovnom subjektu, ako njihov pojedinačni iznos ne prelazi 200 KM
7) otkup efektivnog stranog novca i čekova za poslovne subjekte ovlašćene za obavljanje mjenjačkih poslova
8) isplatu sredstava fizičkim licima po odobrenim mikrokreditima i
9) isplate dobitaka u lutrijskim igrama na sreću, izuzev klasične tombole, ako njihov pojedinačni iznos ne prelazi visinu dobitka na koji se ne plaća porez na dobitke od igara na sreću.
Capital/Ilustracija
Kao što se vidi, nije moguća isplata plata, tako da ostaje otvoreno pitanje na koji način će Milorad Dodik moći i da li će uopšte moći da prima platu ukoliko mu domaće banke zbog straha od najavljenih sankcija SAD blokiraju i onemoguće posjedovanje tekućeg računa u bankama.
Piše: D. Momić