Jovan Sterija Popović: Osnivač srpske drame i komediograf

10.03.2018. 12:19
0
IZVOR: Nadlanu.com

Na današnji dan 1856. godine umro je Jovan Sterija Popović, osnivač srpske drame i jedan od najboljih srpskih komediografa.

Rođen je 13. januara 1806. u Vršcu. Zbog krhkog zdravlja je još kao dijete bio isključen iz dječjih igara i stalno uz majku. Njihova kuća se nalazila na početnom dijelu Pijace vršačke, u neposrednoj blizini Saborne – Velike crkve. Kada mu je majka naprasno preminula, Sterija je morao da izdrži veliku borbu sa ocem oko daljeg školovanja.

Sterijino pozorje

U sklopu obilježavanja 150 godina od rođenja i 100 godina od smrti Jovana Sterije Popovića u Novom Sadu je 1956. godine osnovan festival „Sterijino pozorje“. I danas, ovaj festival, na kome pozorišta iz zemlje i inostranstva učestvuju sa djelima jugoslovenskih pisaca (u početku je to bio festival samo Sterijinih djela) važi za najznačajniju pozorišnu manifestaciju u Srbiji.

Kad se oženio, Sterija je kao domazet ušao u kuću svog uglednog pokojnog tasta. Jedno vrijeme Sterija je bio privatni nastavnik i advokat u rodnom mjestu dok nije pozvan da dođe u Kragujevac da bude profesor na Liceju. Nakon Liceja je postao načelnik Ministarstva prosvjete. Pokrenuo je inicijativu za osnivanje Akademije nauka, Narodne biblioteke i Narodnog muzeja. Učestvovao je u organizovanju prvog beogradskog teatra (pozorište na Đumruku) koji je 1841. otvoren njegovom tragedijom „Smrt Stefana Dečanskog“. Od 1848. je živio u Vršcu, usamljen i razočaran. Tu je i umro 10. marta 1856. godine.

Književni rad

Popović je svoju književnu djelatnost započeo slabim stihovima, ispjevanim u slavu grčkih narodnih junaka. Kao i Vidaković, koji mu je bio uzor, tako i on pokušava da tuđu građu prenese u okvir srpske prošlosti. Roman je prepun nelogičnosti i nedosljednosti svake vrste. Docnije je u jednom svom satiričnom spisu, „Roman bez romana“, ismijao takav način rada, oštro napao plačevne i fantastične romane Milovana Vidakovića i njegovih podražavalaca i propovijedao književnost koja trezvenije i ozbiljnije gleda na život.

Uporedo je radio na istorijskoj drami i na komediji, ali na istorijskoj drami sa mnogo manje uspjeha. Na književnost je gledao očima školskog čovjeka, pedagoga i racionaliste.

Sterijina djela su od 1959. do danas adaptirana u dvadesetak televizijskih filmova:

  • Laža i paralaža
  • Kir Janja
  • Džandrljivi muž
  • Rodoljupci
  • Pokondirena tikva
  • Ljubav, ženidba i udadba
  • Zla žena

Njegovi prvi dramski pokušaji su nevješte i pretjerano romantične dramatizacije narodnih pjesama.

Iako se smatra osnivačem srpske drame, on je mnogo važniji kao komediograf, jer se tu tek s uspjehom ogledao njegov književni talent. Prva mu je komedija „Laža i paralaža“, zatim „Tvrdica“, „Pokondirena tikva“ i „Zla žena“, sve komedije karaktera. Pisao je i komedije naravi: „Ženidba i udadba“, „Kir Janja“, „Rodoljupci“ i „Beograd nekad i sad“. Pored toga, napisao je i nekoliko pozorišnih igara manjeg značaja, šaljive ili satirične sadržine.

U komediji, on je nadmašio sve ono što je u srpskoj književnosti stvoreno prije njega, i do danas ostao najbolji srpski komediograf.

Komentari 0
Najčitanije
  • Sahrana hrabre djevojčice Magdalene Vlaški u srijedu, 27. novembra
    19h 43m
    3
  • Magdalena Vlaški otišla na ljepše mjesto – hrabra djevojčica sa anđelima
    21h 1m
    0
  • Pečeni krompir sa susamom
    23h 35m
    3
  • Željko Pržulj – Vladika (odlomak)
    14h 20m
    0
  • Čaj od brusnice - topli napitak koji rješava mnoge tegobe
    10h 53m
    0