Kineske meteorološke vlasti uspješno su kontrolisale vrijeme uoči velike političke proslave ranije ove godine, tvrdi se u studiji Univerziteta Đinghua u Pekingu.

Kineska komunistička partija je 1. jula obilježila sto godina postojanja velikim proslavama, uključujući desetine hiljada ljudi na ceremoniji na Trgu Tjenanmen, a kako se navodi u studiji opsežna operacija zasijavanja oblaka nekoliko sati ranije obezbijedila je čisto nebo i nisko zagađenje vazduha, prenosi Gardijan.

Kineska vlada je zagovornik tehnologije zasijavanja oblaka i potrošila je milijarde dolara na napore da manipuliše vremenom kako bi zaštitila poljoprivredne regione ili poboljšala značajna dešavanja, uključujući Olimpijadu 2008.

Zasijavanje oblaka je tehnika promjene vremena kod koje se oblacima dodaju hemikalije, poput čestica srebrnog jodida, koje uzrokuju sakupljanje kapljica vode oko njih i povećavaju šanse za padavine.

Studija pekinškog univerziteta dio je malog ali rastućeg tijela naučnih dokaza oko uspjeha ove tehnologije.

Druge zemlje su takođe investirale u tehnologiju zasijavanja oblaka, ali Kina je uložila milijarde uprkos pitanjima oko stepena njene efikasnosti i debate oko toga da li manipulacija vremenom u jednom području može da omete vremenski sistem u drugom.

Foto: Getty Images

Kineski list Saut Čajna morning post je u ponedeljak objavio nedavnu studiju koja je otkrila definitivne znakove da je operacija zasijavanja oblaka uoči stogodišnjice KP dovela do značajnog pada zagađenja vazduha.

Proslava stogodišnjice suočila se sa “izazovima bez presedana”, kako je to označeno u studiji, uključujući neočekivano povećanje zagađivača vazduha i oblačno nebo tokom jednog od najvlažnijh ljeta u istoriji.

Fabrike i druge zagađivačke aktivnosti su zatvorene u danima uoči važnog dešavanja, navodi se, ali je slab protok vazduha značio da se zagađenje nije raspršilo.

Raketama “stimulišu kišu”

Studija, na čijem je čelu bio profesor Vang Can, navodi da je dvočasovna operacija zasijavanja oblaka pokrenuta uoči ceremonije, a da su stanovnici obližnjeg planinskog regiona izvijestili da su vidjeli rakete ispaljene u nebo 30 juna. Te rakete su, ističe se u studiji, nosile čestice srebrnog jodida u nebo da stimulišu kišu.

Posljedična vještačka kiša smanjila je nivo zagađujućih čestica PM2,5 za više od dvije trećine i pomjerila indeks kvaliteta vazduha, prema standardima Svjetske zdravstvene organizacije, sa “umjerenog” na “dobar”.

 “Gardijan” navodi da je Peking prošle godine objavio planove o proširenju svog eksperimentalnog programa modifikacije vremena na područje 1,5 puta veće od Indije (5,5 miliona kvadratnih kilometara).

Državni savjet je takođe rekao da cilja na razvijanje sistema za modifikaciju vremena do 2025, uključujući još pola miliona kvadratnih kilometara terena sa tehnologijama suzbijanja grada.

U petogodišnjem periodu do 2017. državni kineski mediji su tvrdili da je zemlja potrošila više od 1,3 milijarde dolara na ovu tehnologiju i izazvala oko 233,5 milijardi kubnih metara dodatne kiše.

Zvaničnici su 2019. rekli da su prakse modifikacije vremena pomogle da se godišnja šteta od grada u poljoprivrednim regionima Sinkjanga smanji za 70 odsto.

Međutim, takođe se koristi i za politička i druga važna dešavanja, uključujući Olimpijadu 2008, samit APEK-a 2014, parade povodom Nacionalnog dana i godišnje sjednice Narodnog kongresa i Narodne političke konsultativne konferencije Kine, prenosi Blic.

– Aktivnosti manipulacije vremenskim prilikama, poznate i kao “raščišćavanje neba”, obično se sprovode zajedno sa društvenim promjenama koje prethode događajima, uključujući zatvaranje fabrika, građevinske i drugih zagađivačkih industrija, te podsticanje ljudi da se klone ulica ili napuste region – rekao je u eseju iz 2019. dr Šiu Šen Čijen sa Nacionalnog tajvanskog univerziteta.

Dr Čijen je istakao da su kineske meteorološke vlasti decenijama “institucionalizovale “klimatsku kontrolu tehnološkim pokušajima koji datiraju još iz osamdesetih godina, ali da su bile jedinstvene po tome što to nisu koristile samo zbog komercijalnih ili poljoprivrednih razloga već i u “propagandne svrhe”.