Na današnji dan, 17. februara 1871. godine u Trebinju je rođen srpski pisac i diplomata Jovan Dučić, zasigurno jedan od naših najvoljenijih književnika i jedan od najvećih srpskih pjesnika svih vremena koji je obavljao i diplomatske poslove.
Završio je učiteljsku školu u Somboru i bio učitelj u srpskim školama na području današnje BiH, poslije čega je studirao prava u Ženevi i Parizu, gdje je diplomirao.
Već prvom pjesničkom zbirkom “Pjesme” (1901) predstavio se kao nadahnut liričar, obuzet temama bola i usamljenosti, ljubavi i smrti. Kao učitelj je službovao u Bijeljini, ali ga odatle protjeruju austrougarske vlasti, zbog kritike režima u pjesmama “Oj, Bosno” i “Otadžbina”.
U Mostaru, zajedno sa Aleksom Šantićem, pokreće list “Zora”, a zajedno sa Svetozarom Ćorovićem, istaknutim istoričarem, biva protjeran iz Mostara, 1899. godine odakle odlazi u Ženevu i Pariz.
Od 1912. do 1941. bio je diplomata kraljevina Srbije i Jugoslavije i ambasador u velikim evropskim gradovima.
Po okupaciji Jugoslavije, u aprilu 1941. godine prelazi u Lisabon, a odatle odlazi u SAD. U Drugom svjetskom ratu među prvima je javno ukazao na zločinačku prirodu ustaške Nezavisne Države Hrvatske i na genocid nad Srbima.
Poslijeratna zvanična književna kritika prokazala ga je kao "četnički opredijeljenog".
U jeku ratnih dešavanja ga je zatekla i smrt, umro je na Blagovijesti, 7. aprila 1943. godine, u Geriju u američkoj državi Indijana, gdje je sahrana prvobitno obavljena, ali je potom, iste te godine, prenesen u portu srpskog manastira Svetog Save u Libertvilu.
Zemni ostaci velikog srpskog pjesnika Jovana Dučića, dopremljeni iz SAD, položeni su na 22. oktobra 2000. godine u grobno mjesto u novoizgrađenoj crkvi Hercegovačka Gračanica, na brdu Crkvina, iznad Trebinja, čime je ispunjena posljednja pjesnikova želja.
Do svoje smrti vodio je organizaciju u Ilinoisu, čiji je osnivač bio naučnik Mihajlo Pupin, a koja je predstavljala srpsku dijasporu u Americi.
Osim pjesama, od kojih su neke neprolazne vrijednosti, pisao je prozu, putopise, eseje, studije. Njegova lirika udarila je pečat srpskoj poeziji u prvoj polovini 20. vijeka.
Jovan Dučić – PESMA ŽENI
Ti si moj trenutak, i moj sen, i sjajna
Moja reč u šumu; moj korak, i bludnja;
Samo si lepota koliko si tajna;
I samo istina koliko si žudnja.
Ostaj nedostižna, nema i daleka –
Jer je san o sreći viši nego sreća.
Budi bespovratna, kao mladost; neka
Tvoja sen i eho budu sve što seća.
Srce ima povest u suzi što leva;
U velikom bolu ljubav svoju metu;
Istina je samo što duša prosneva;
Poljubac je susret najveći na svetu.
Od mog priviđenja ti si cela tkana,
Tvoj je plašt sunčani od mog sna ispreden;
Ti beše misao moja očarana;
Simvol svih taština porazan i leden,
A ti ne postojiš nit si postojala;
Rođena u mojoj tišini i čami,
Na suncu mog srca ti si samo sjala:
Jer sve što ljubimo stvorili smo sami.
