Na današnji dan, 27. mart

27.03.2020. 07:54
0
IZVOR: Srna

Danas je petak 27. mart, 87. dan 2020. Do kraja godine ima 279 dana.

 1625. - Umro britanski kralj škotskog porijekla Džejms Prvi Stjuart, prvi monarh koji je od 1603. do smrti vladao i Škotskom i Engleskom i prvi Stjuart na engleskom prijestolu. Poslije abdikacije sa škotskog prijestola majke Meri Stjuart 1567. proglašen je - kada je imao samo godinu dana - kraljem Škotske kao Džejms Šesti i tu titulu nosio je do smrti.

1770. - Umro italijanski slikar Đovani Batista Tijepolo, posljednji veliki venecijanski majstor, jedan od najvećih dekorativnih umjetnika 18. vijeka. Njegovi glavni radovi - freske velikih dimenzija rađene u maniru rokokoa, nalaze se u u nadbiskupskoj palati u Udinama, u palati Labija u Veneciji, u biskupskoj rezidenciji u Vircburgu i u kraljevskoj palati u Madridu.

1797. - Rođen francuski pisac Alfred Viktor de Vinji, u čijoj su romantičarskoj misaonoj poeziji centralne teme usamljenost genija, ravnodušnost prirode i stoičko mirenje sa sudbinom. Djela: poeme "Mojsije", "Pastirska kuća", "Eloa", "Samsonov gnjev", drama "Čaterton", roman "Cink-Mars" /preveden kod nas kao "Zavjera"/, novele "Ropstvo i veličina vojničkog poziva", "Dnevnik jednog pjesnika".

1845. - Rođen njemački fizičar Vilhelm Konrad Rentgen, koji je 1895. otkrio "iks-zrake", dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1901. "Iks-zraci", elektromagnetski talasi dužine od milionitog do milijarditog dijela centimetra, njemu u čast nazvani su "rendgenski zraci". Primjenjuju se u medicini za dubinsko snimanje organa i za zračenja, ali pošto izazivaju štetne promjene u strukturi tkiva kroz koja prodiru, potiskuju ih druge metode liječenja i uspostavljanja dijagnoze. Koriste se i za identifikovanje hemijskih elemenata i za strukturnu analizu raznih supstanci.

1854. - Francuska objavila rat Rusiji i stala na stranu Otomanskog carstva u Krimskom ratu koji je izbio krajem 1853. Sutradan je to učinila i Velika Britanija, koja je nastojala da suzbije ruske aspiracije na Balkan i Crno more. Rat protiv Rusije udruženi saveznici su vodili dvije godine na poluostrvu Krim, gdje su poslije krvavih borbi i velikih gubitaka uspjeli da osvoje ključni lučki grad Sevastopolj.

1867. - Rođen engleski inženjer Frederik Henri Rojs, koji je s Čarlsom Rolsom 1906. osnovao kompaniju za proizvodnju automobila "Rols-Rojs". Rojsova firma počela je 1904. da pravi automobile, čiji je izgled impresionirao Rolsa, i njih dvojica su potom postali suvlasnici kompanije čija su vozila u automobilskoj industriji nenadmašna po luksuzu i kvalitetu. Kompanija "Rols-Rojs" proizvodi i avionske motore.

1898. - Rođena američka pozorišna i filmska glumica Glorija Džozefina Mej Svanson, koja se proslavila u vrijeme nijemog filma, ali i zvučnim filmom "Bulevar sumraka", snimljenim 1950. Ostali filmovi: "Muško i žensko", "Kraljica Keli", "Zaza", "Gospođa San-Žen".

1923. - Umro škotski hemičar i fizičar Džejms Đuer, koji je prvi dobio tečni, zatim i čvrst vodonik. Izumio je i termos-bocu.

1927. - Rođen ruski violončelista i dirigent Mstislav Leopoldovič Rostropovič, jedan od najvećih majstora violončela i fanatičan poklonik svog instrumenta, sugestivan i izrazito temperamentan interpretator punog tona u svim registrima. Bio je profesor konzervatorijuma u Moskvi i Lenjingradu, a 1975. emigrirao je u SAD.

1933. - Japan objavio da istupa iz Društva naroda zbog toga što je ta organizacija osudila japansku okupaciju Mandžurije.

1941. - U Beogradu u zoru u oficirskom puču svrgnut regent knez Pavle Karađorđević i na prijesto doveden maloljetni kralj Petar Drugi Karađorđević. Zbačena je i vlada Dragiše Cvetkovića i Vlatka Mačeka i obrazovana nova na čelu sa generalom Dušanom Simovićem. Kasnije tokom dana narod je pozdravio puč masovnim demonstracijama u Beogradu i drugim gradovima Srbije, jer je to značilo raskidanje sporazuma potpisanog dva dana ranije u Beču o pristupanju Jugoslavije Trojnom paktu. Javno su spaljivane njemačke i italijanske zastave, cijepane slike Adolfa Hitlera i Benita Musolinija i izvikivane parole "Bolje rat, nego pakt" i "Bolje grob, nego rob".

1945. - Nijemci u Drugom svjetskom ratu lansirali posljednju raketu "Fau-2" na Veliku Britaniju. Projektil, ispaljen iz holandskog grada Hag, pao je na Orpington, jugoistočno od Londona. Od eksplozija raketa tog tipa tokom rata je poginulo 8.958 Britanaca.

1953. - U SSSR-u pomilovan veliki broj političkih zatvorenika, što je nagovijestilo kraj "staljinističke ere".

1964. - U zemljotresu na Aljasci poginulo više od 100 ljudi.

1968. - Prilikom probnog leta avionom, kojim je sam upravljao, u blizini Moskve poginuo ruski kosmonaut Jurij Aleksejevič Gagarin, prvi čovjek koji je u aprilu 1961. vasionskim brodom "Vastok" obletio Zemlju.

1968. - General Suharto izabran za drugog predsjednika Indonezije, umjesto Sukarna, koji je izgubio vlast u martu 1966.

1977. - U najtežem udesu u istoriji vazduhoplovstva poginula 583 od 644 putnika i člana posade u dva "boinga 747" holandske kompanije KLM i američke Pan-Am, koji su se sudarili na pisti aerodroma Tenerife na Kanarskim ostrvima.

1980. - Prilikom potonuća naftne platforme "Aleksander Kiland" u norveškom sektoru Sjevernog mora poginulo 147 ljudi.

1992. - Posljednje jedinice Jugoslovenske narodne armije su bez incidenata napustile Bivšu Jugoslovensku Republiku Makedoniju.

1993. - Predsjednik Kine postao Đang Cemin, generalni sekretar vladajuće Komunističke partije i vrhovni komandant armije. Takvo objedinjavanje ključnih funkcija ne pamti se od vremena Mao Ce Tunga, ali je stvarnu moć zadržao Đangov pokrovitelj Deng Sjaoping.

1996. - Jigal Amir osuđen na doživotnu robiju zbog ubistva izraelskog premijera Jicaka Rabina u novembru 1995.

1997. - U okršajima u Albaniji poginulo 17 ljudi, u najtežem incidentu tokom dvomjesečne antivladine pobune.

1998. - Umro njemački proizvođač automobila Ferdinand Porše, osnivač fabrike sportskih vozila "Porše AG". Tokom vladavine Adolfa Hitlera bio je jedan od konstruktora "bube" - automobila "folksvagen".

1999. - U atar sremskog sela Buđanovci pao američki lovac bombarder "F-117 A", koji je oborila jugoslovenska protivvazdušna odbrana.

2006. - Lidera "narandžaste revolucije" i predsjednika Ukrajine Viktora Juščenka pobijedio na parlamentarnim izborima Viktor Janukovič, koji zastupa proruski blok.

2006. - Umro slavni poljski pisac, klasik naučne fantastike Stanislav Lem. Njegove najpoznatije knjige "Solaris", "Povratak sa zvijezda" i "Zvjezdani dnevnik" prevedene su na više od 40 jezika, među kojima i na srpski.

 

Komentari 0
Povezane vijesti
Na današnji dan, 23. novembar Na današnji dan, 23. novembar
Na današnji dan, 22. novembar Na današnji dan, 22. novembar
Na današnji dan, 21. novembar Na današnji dan, 21. novembar
Najčitanije
  • Sahrana hrabre djevojčice Magdalene Vlaški u srijedu, 27. novembra
    9h 50m
    2
  • Magdalena Vlaški otišla na ljepše mjesto – hrabra djevojčica sa anđelima
    11h 8m
    0
  • Pečeni krompir sa susamom
    13h 42m
    3
  • Željko Pržulj – Vladika (odlomak)
    4h 27m
    0
  • Čaj od brusnice - topli napitak koji rješava mnoge tegobe
    23.11.2024
    0