Slučaj radnice koja je oboljela od karcinoma i koja je ostala bez posla dok se oporavljala od operativnog zahvata javnosti je, nakon pisanja Srpskainfo, poznat već pet dana, ali u nadležnim institucijama Republike Srpske smatraju da tu za njih nema posla.

Dakle, Mladen Todorić, suprug Slobodanke, dokumentovao je javno da je njegova supruga radila nešto manje od dvije godine u jednoj fabrici obuće u Dervetni na određeno vrijeme.

Kad se navršavalo dvije godine i kada je trebalo da se ugovor produži ne neodređeno, Slobodanka je kroz papirologiju prebačena u drugu, sestrinsku firmu.

Njen posao je ostao isti, dolazila je na istu lokaciju i opet je dobila ugovor na određeno. Jedina promjena je bila pečat druge firme u radnoj knjižici. Za ovo se ne bi sigurno ni saznalo da Slobodanka u međuvremenu nije oboljela od karcionoma.

– U sedam sati uveče nazvao nas je njen poslodavac i samo rekao da joj ugovor više neće biti produžen – rekao je Mladen za Srpskainfo.

On je odlučio da sve ispriča u javnosti i potaržio je pomoć od Sindikata uprave RS, na čelu sa Božom Marićem, koja je obezbijedila besplatnu pravnu pomoć.

U međuvremenu smo se obratili Ministarstvu rada, koje je autor Zakona o radu, koji je nazvan reformski, kao i Inspektoratu rada RS. Nažalost, iz odgovora se i ne vidi spremnost institucija da pomognu Slobodanki i njenoj porodoci.

U Inspektoratu prvo kažu da odgovor na postavljena pitanja može dati Ministarstvo rada.

– U ovom trenutku odgovor vam ne može dati Inspektorat RS, odnosno inspekcija rada. Inspektor se izjašnjava nakon izvršenog inspekcijskog pregleda i utvrđenog činjeničnog stanja. Iz postavljenih pitanja se nema uvida u stvarno stanje, već samo činjenice koje su iznesene u pitanju što nije dovoljno da bi se inspektor rada meritorno izjasnio – kažu u Inspektoratu na pitanje da li poslodavac može da “prebacuje” radnike iz jedne u drugu firmu (koje su obe njegove) sa očiglednom namjerom da sa radnikom ne zaključi ugovor na neodređeno vreme.

Dodaju da, po Zakonu o radu, poslodavac ne može raskinuti ugovor o radu na neodređeno za vrijeme i dok traje privremena nesposobnost za rad radnika.

Na identično pitanje o „prebacivanju“ radnika iz firme u firme sa ugovorom na određeno iz Ministarstva rada smo dobili sljedeći odgovor: “Ministarstvo rada i borako invalidske zaštite, u skladu sa odredbama relevantnih propisa, nije nadležno da vrši direktan ili inspekcijski nadzor nad primenom Zakona o radu, obzirom da je za te poslove nadležan Inspektorat RS posredstvom inspekcije rada i zaštite na radu, i u tom smislu nismo u mogućnosti da komentarišemo konkretne slučajeve navodne povrede prava po osnovu rada koje opisujete u svom upitu“.

Ipak, po mišljenju sindikalaca koji su pravnici, ovdje ima puno posla i za Inspektorat RS, ali i za kontrolu Poreske uprave.

– Po našim istraživanjima i informacijama koje svake godine objavljujemo u izvještajima o radu Službe za besplatnu pravnu pomoć, ali i informacija od granskih sindikata, ima mnogo situacija da poslodavac u jednoj firmi zaposli radnika na određeno vrijeme i da ih poslije prebaci u drugu firmu. U prvoj firmi bude zaposlen godinu i po do dvije godine, odnosno do trenutka kada ugovor na određeno treba promijeniti u neodređeno. Onda tom radniku prekine radni odnos i zapošljava ga u svoju drugu firmu, sestrinsku ili slično, ali radnik obavlja isti posao na istom radnom mjestu – kaže za Srpskainfo Goran Stanković, generalni sekretar Saveza sindikata RS.

Kako su registrovani „Amika“ i „Relaxshoe“

Slobodanka Todorić zaposlena je u avgustu 2016. godine u Fabrici obuće „Amika“ doo Derventa na određeno vrijeme. Tu je radila godinu, 11 mjeseci i 27 dana. Nakon toga ju je poslodavac „prebacio“ u firmu „Relax shoe Bosna“ doo Derventa, takođe na određeno vrijeme.

Po dostupnim podacima iz sudskog registra, „Relaxshoe SRL„ San Giovani, Italija osnivač je firme „Relaxshoe Bosna Derventa“. Firma je registrovana na adresi Željeznička 9.

„Relaxshoe Bosna“ Derventa osnivač je Fabrike obuća „Amika“ koja je registrovana takođe na adresi Željeznička 9.

Generalni sekretar Saveza sindikata RS Goran Stanković kaže da poslodavci „prebacuju“ radnike iz firme u firmu iz dva razloga. Prvo je da radnika konstantno drže pod tenzijom, a drugi razlog je taj da u jednoj firmi može da stvara obaveze prema radnicima i državi.

– Rješenje je u detaljnoj kontroli Inspektorata RS jer je Zakon o radu decidno naveo da se ugovori o radu u pravilu zaključuju na neodređeno i da ima tri ili četiri izuzetka kada su na određeno. Takođe, u kontrole takvih poslodavaca treba da se uključi Poreska uprava – ističe Stanković.