Učesnici marša "Stazama egzodusa 2019" krenuli su iz sela Tumare na Ozrenu ka naselju Stog kod Vozuće u opštini Zavidovići, povodom obilježavanja 24 godine od progona 1.920 srpskih porodica sa područja Vozuće, doline rijeke Krivaje i južnog Ozrena.

Predsjednik Zavičajnog udruženja Zavidovićana Zoran Blagojević rekao je Srni da su se maršu odazvali učesnici iz Banjaluke, Bijeljine, Laktaša, Srpca, Prnjavora, Vukosavlja, Modriče, Dervente, Petrova i Doboja.

On je naveo da će učesnici preći put dug 22 kilometra od Gornje Brijesnice, preko Kvrga, Malčića, Borovca, Lozne do Stoga.

-Riječ je o `kamionskom putu` kojim su se Srbi iz Vozuće i doline Krivaje povlačili od pripadnika takozvane Armije BiH i plaćenika iz islamskih zemalja koji su protjerali kompletno srpsko stanovništvo sa ovih prostora-, rekao je Blagojević.

Čas istorije biće održan tokom odmora na Prokopu.

Nakon marša, građani će se okupiti kod Crkve Svetog Đorđa u Stogu u kojoj se nalazi spomen-obilježje poginulim i nestalim borcima, gdje će biti služena liturgija i položeni vijenci.

Vijenci će biti položeni i kod spomenika i krsta podignutih u znak sjećanja na dvadeset jednog svirepo ubijenog srpskog vojnika i civila, čiji su posmrtni ostaci, mahom obezglavljeni, pronađeni nakon završetka rata.

U Doboju je sinoć održana akademija "Egzodus i trajanje" na kojoj je

predsjednik Republike Srpske Željka Cvijanović poručila da je Vozuća simbol stradanja i patnje, ali i nepobjedivosti.

Cvijanovićeva je, tokom obraćanja na akademiji, naglasila da činjenica da se nekadašnji mještani okupljaju i vole svoj kraj pokazuje i trajnost, i nepobjedivost, i stalnost.

Ona je navela da je tokom ratnih dešavanja u Vozući bilo mnogo žrtava i pomjerenih porodica, brutalno uništenih i spaljenih i razrušenih sela, njih 30, 2.000 porodica u pokretu koje su morale da sviju nova gnijezda u nekim drugim mjestima, najviše u Doboju, Tesliću, Prnjavoru.

Cvijanovićeva je rekla da vjeruje da Srpska kao društvo ide krupnim koracima naprijed, te da je neophodno čuvati institucije Republike Srpske i stabilnost.

-Zato moramo čuvati institucije Srpske. One će nam pružiti tu garanciju za naše živote i buduća pokoljenja. I oni će isto tako biti potvrda da su, zaista, imale smisla sve žrtve date za život u slobodi. Treba odati priznanje svima koji su branili Srpsku na frontu, koji su podnosili svaku drugu žrtvu živeći ili nastojeći da održe porodični život tada, naravno, i ljudima koji su donosili teške političke odluke, ali, evo, uspjeli smo-, poručila je predsjednik Srpske.

Srpski član Predsjedništva BiH Milorad Dodik istakao je na sinoćnjoj akademiji da najviše bole patnje srpskog naroda i nepravda koja mu je počinjena u prethodnom vijeku u kojem je mnogo stradao, te poručio da Srbi kao slobodarski narod nikada neće odustati od Republike Srpske.

-Srbi su na kraju tog vijeka doživjeli da su gotovo svi jednako atakovali na njih, njihov identitet, u nastojanju da ih dovedu na rub istorije, okleveću-, rekao je Dodik u Doboju na akademiji "Egzodus i trajanje" - podsjetnik na ratna dešavanja u Vozući, te etničko čišćenje više od 40.000 Srba sa područja Zenice, Žepča, Banovića i Zavidovića.

Dodik je istakao da istina mora da pobijedi, te podsjetio da je srpski narod u Prvom i Drugom svjetskom ratu gotovo prepolovljen u populacionom smislu, ali da se ponovo dizao i pokazivao svoju snagu.

-Tako danas i Republika Srpska pokazuje svoju snagu u jednom neprijateljskom okruženju koje je uvijek težilo tome da smanji njenu snagu, da nema slobode u Republici i da nam rješenja neki drugi nameću-, istakao je Dodik.

On je ukazao na to kako je srpski narod svuda pokušavao samo da se odbrani - svoj identitet, jezik, kulturu, pismo, vjeru, krsnu slavu, jer je to nekome smetalo i uporno smeta.

-A kao da se ovdje ništa nije dešavalo, kao da niko nod njih nije nikoga ubio, kao da tu nije bilo jedinice `El mudžahedin` koja je odsijecala Srbima glave-, naveo je Dodik.

Srbi iz Vozuće su surovo prognani u operaciji takozvane Armije BiH "Uragan" koja je trajala od 10. do 24. septembra 1995. godine, a prethodilo joj je NATO bombardovanje i uništavanje srpskih civilnih repetitora i objekata.

Na tri lake pešadijske brigade Vojske Republike Srpske napadalo je 23.000 vojnika Drugog i Trećeg korpusa takozvane Armije BiH, odred "El mudžahedin" uz podršku NATO snaga za brza dejstva.

Tada je spaljeno 30 sela, protjerano 1.920 porodica sa 7.680 članova, ubijeno više od 500 vojnika i civila. Posmrtni ostaci više od 120 srpskih vojnika i civila još se traže, uz stalne opstrukcije i prikrivanje svjedoka i dokaza.