Proizvodnja mlijeka u opštini Rogatica i otkup preko mljekare „Pađeni“ raste iz godine u godinu. Potvrda za to su podaci iz Odjeljenja za lokalni razvoj, privredu i drušzvene djelatnosti opštine prema kojim je odavde tokom 2015. mljekari u Bileći isporučeno 425.877 litara da bi prošle, 2019. Isporuka prešla milion litara.

Značajan doprinos u tome dao je i Radomir Ćebić (44) iz Zaganovića kod Rogatice. On je 2014. godine mljekari isporučio nepunih 10.000, a prošle čak 59.072 litra i ušao u red najvećih proizvođača u opštini odakle dolazi rijeka mlijeka visoke ekstra klase.

Otkud ovako veliki skok, pitali smo Ćabića koji se proizvodnjom mlijeka bavi nešto više od 10 godina.

Povećao sam broj grla i popravio pasminski sastav krava, slijedio je kratak odgovor uz dužno pojašnjenje.

Sa proizvodnjom mlijeka počeo sam se baviti prije desetak godina. U štali sam tada imao najviše do tri krave, a danas ih imam skoro 20, od čega, zasad, 15 muznih među kojim je najviše simentalki, ali i pet crno-bijelih (holštajn rase), koje daju i do 40 litara mlijeka na dan sa najstarijom koja ima samo 7 godina, priča Radomir, a potvrđuje supruga Svjetlana koja je „glavna i odgovorna“ za štalu i mlijeko, dok se muž brine da obezbijedi hranu u čemu prednjači sijeno sa preko 3000 bala, a tu su još tone silaže od kukuruza i koncentrata.

I u ovo zimsko vrijeme, kada je dobar dio krava pred telenje, Svjetlana svaki drugi dan mljekari isporuči u prosjeku 150 litara mlijeka najveće ekstra klase. Ljeti u vrijeme pune laktacije najvećeg broja krava to je duplo više i više, a moje iskustvo je da bez silaže nema mlijeka, kazuje ona uz napomenu da u štalu, da bi namirila krave, svako jutro ulazi nešto prje šest a izlazi od pola devet do devet časova. Za mužu krava koristi električnu muzilicu a mlijeko „lageruje“ u laktofrizer koji se nalazi neposredno uz štalu u koju je dovedena voda u pojilice do svakog veza za kravu.

Namiriti štalu, kazuje još Svjetlana, uz jutarnju mužu krava, prije svega znači očistiti je od đubreta i položiti kravama. Počinjemo sailažom, a završavamo sa sijenom. I tako iz dana u dan evo već preko 10 godina. Desna ruka su mi moja djeca – sin Rade (19), koji iako student ne bježi od štale. Tu je i kćerka Marija (18) srednjoškolka, ali i druga kćerka Radmila (12) i najmlađi, mezimac, sin Pavla (9), koji nije u štali samo kad je u školi.

Naravno, tu je i glava porodice Radomir od koga je sve počelo. U štali je kad god ne radi neki drugi, za kuću važniji, posao. S vremena na vrijeme Ćebići angažuju i po nekog radnika sezonca, kojih je sve manje jer, kazuju oni, malo ih je koji hoće da rade štalski posao.

Moj posao, priča Radomir, je da na vrijeme i u dovoljnim količinama obezbijedim hrane za štalu. Zasad je obezbjeđujem sa oko 7 hektara vlastitog zemljišta i osam hektara koje uzimam u zakup – od opštine jedan i privatnika 7 hektara.

Da mogu doći do više zemlje iz zakupa u okolini Rogatice za ljetnu pašu i proizvodnju silaže u mojoj štali bilo bi još najmanje 20-tak grla. Ovako, ostajemo na postojećem broju i mi smo zadovoljni. U kuću načisto dođe jedna solidna plata i može se živjeti.

Radomir i Svjetlana imaju samo riječi hvale prema mljekari „Pađeni“. Ono što otkupe, uredno i na vrijeme plate. Još kad bi sadašnjih 62 feninga otkupnu cijenu podigli bar za desetak, bilo bi bolje. Ovako, da nije podsticaja od države, proizvođača ne bi bilo nigdje, kazuju oni.

I država, smatraju Ćebići, uredno šalje podsticaje. Problem je što se i ta pomoć smanjuje. Sa početnih 30, smanjana je na 25 feninga i sada je litar mlijeka ekstra klase, kakvo je kod nas, 0,87 maraka. To je isuviše malo u odnosu na trud i troškove koji prate taj litar mlijeka u procesu proizvodnje i na putu do naplate.

Nagrade i druga priznanja

Radomir i njegove krave su već 15 godina prisutni na tradicionalnoj poljoprivrednoj izložbi u Rogatici. Već sa prvim pojavljivanjem na ovoj smorti poljoprivrednog dostignuća Radomir je ponio nagradu i diplomu da bi ih vremenom sakupio skoro 20. Među njima je 7 prvih nagrada i isto toliko drugih.

Pošto sam izlagao samo jedno ili dva grla, toliko sam dobijao i nagrada. Da sam izlazio sa više grla, bilo bi i više nagrada jer moje krave i junice su uvijek za nagradu, reče Radomir.