Koliko je zaista težak položaj Srba povratnika u FBiH svjedoče njihova sela koja nemaju puteve, struje, vode, mobilne mreže, prodavnice i ambulante, rekao je delegat u Domu naroda Parlamenta FBiH Goran Broćeta.
- Srpska povratnička sela u Federaciji u pojedinim opštinama gdje su Srbi manjina svjedoče o nepravdi i neravnopravnosti naroda u BiH - naveo je Broćeta.
On je objasnio da su Dejtonskim mirovnim sporazumom pojedinim srpskim opštinama "oteta" sela i pripojena drugim opštinama, pa čak i kantonima.
- Sela oko Drvara i Bosanskog Grahova su pripala Bihaću od koga su udaljeni gotovo 100 kilometara, u tim selima nema vode, struje, putne infrastrukture, pa čak ni mreže za mobilni telefon. Ta sela su postala meta napada migranata, a stanovištvo je prepušteno samo sebi, čekajući da se, blago rečeno, vlasti smiliju i pruže im podršku na kašikici, kao i do sada - naglasio je Broćeta.
Prema njegovim riječima, o nekonstitutivnosti naroda govori i neizučavanje srpskog jezika u školama u Glamoču.
- Srpska djeca ni ove godine u Glamoču neće učiti maternji jezik, samim tim je ugrožen opstanak Srba u toj opštini - rekao je Broćeta.
Zaboravljeni od svih su i Srbi povratnici u selima oko Livna.
- Vjekovno srpsko gnijezdo Srba je u selima ispod Dinare, većinom stariji povratnici u najbližu zdravstvenu ustanovu putuju do Livna udaljenog oko 30 kilometara. Putevi su loši i uništeni, a lokalne vlasti apsolutno ne obraćaju pažnju na one koji su se vratili na svoja neobnovljena i porušena ognjišta - rekao je Broćeta.
Prema njegovim riječima, položaj Srba i u Unsko-sanskom kantonu je jako težak.
- Migrantska kriza je na vrhuncu upravo u Unsko-sanskom kantonu. Nije slučajno izabrano srpsko selo Lipa kao utočište za migrante, dok danas mještani sela Lipa svoje utočište traže po svijetu i ne mogu se vratiti svojim kućama jer su im prve komšije narodi iz azijskih zemalja - kaže Broćeta.
On je poručio da je potrebno da vlasti u BiH obrate pažnju na srpske povratnike u FBiH.
- Ovom prilikom pozivam institucije BiH da obrate pažnju na Srbe povratnike, da im se stvore uslovi za život dostojan čovjeku, da se obezbijedi siguran život i mir, jer su povratnici iskazali veliku hrabrost što su se i vratili tamo gdje očigledno nisu dobro došli - rekao je Broćeta.
Prema njegovim riječima, Srbima povratnicima jedina nada za opstanak jeste pomoć Republike Srpske i Srbije, koja je, kako Broćeta kaže, do sada i jedina bila prisutna u životima povratnika u Federaciji BiH.
Paroh livanjski Predrag Crepulja rekao je da je danas teško biti Srbin u Livnu.
- Povratnička srpska sela na području Livna su porušena, putevi naizgrađeni, kuće neobnovljene, nema struje, mobilne mreže, prodavnice. Zdravstvena zaštita je jako loša - rekao je paroh Crepulja.
On je dodao da, uprkos tome, u srpskom selu Gubin nadomak Livna gradi se crkveno-narodni konak čija je vrijednist oko 200.000 KM.
Paroh livanjski naveo je da se konak gradi uz pomoć ličnih sredstava parohijana Gubinske parohije i uz pomoć Srpske i Srbije.
O teškom povratničkom životu na području opštine Bosansko Grahovo u razgovoru za Srnu priča mještanin sela Donji Tiškovac Jovo Vladušić.
- Nemamo struje, moj desetogodišni sin Dragan jedino je dijete u selu. Svakodnevno 17 kilometara putuje u školu u Grahovu. Pored stalnih naših problema, pojavili su se i problemi sa migrantima kojima je naše selo postalo ruta kojom pokušavaju preći u Hrvatsku - priča Vladušić, ali ne krije radost što je na svome u zabačenom srpskom selu, na samoj granici sa Hrvatskom.
Povratnički život za Srbe težak je i u opštini Glamoč.
I ove godine srpska djeca u glamočkim školama ne izučavaju maternji-srpski jezik, što je potvrdio načelnik te opštine Nebojša Radivojša.
Predsjednik Udruženja "Povratnici" iz Unsko-sanskog kantona Nemanja Davidović rekao je da je Srbima jako teško u ovom kantonu.
- Nedostaje iskrenih predstavnika koji bi se borili za prava povratnika. Loši su uslovi života, loša putna infrastruktura, katastrofalna ekonomska situacija, loši uslovi za školovanje i napredak mladog stanovništva i nepostojanje saradnje Srba i Bošnjaka je samo dio stvarnog života ovog kantona - rekao je Davidović.
On je istakao da je migrantska kriza u Unsko-sanskom kantonu trenutno najveći bezbjednosni problem svih građana, uključujući Srbe povratnike.
- Migrantska kriza predstavlja trenutno najveći problem, pogotovo za vlasnike zemlje oko kampa u srpskom selu Lipa koja je ugrožena proširenjem - komentariše Davidović.
Uprkos lošim uslovima života povratnika u zapadnokrajiške opštine, Srbija i Srpska nesebično pomažu u očuvanju vjekovnih srpskih gnijezda, a Drvar je primjer toga.
U izjavi za "Srnu" načelnik opštine Drvar Dušica Runić rekla je da se u Drvaru asfaltiraju putevi, izgrađuje kanalizaciona mreža, radi na postavljanju saobraćajnih znakova.
- Zahvaljujući Srbiji i Republici Srpskom mi stvaramo bolje uslove za život svih građana. Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić i srpski član Predsjedništva BiH Milorad Dodik pokazuju da misle na nas i na svakog Srbina gdje god da živi - rekla je Runićeva.