Majevičko selo Konjikovići prije minulog rata imalo je 60 domaćinstava, a danas ih broji 15.
Dejtonom su dobili administrativnu liniju razdvajanja, pa teritorijalno jedan dio sela pripada Tuzli u FBiH, a drugi dio opštini Lopare u Republici Srpskoj.
Malobrojni povratnici teško žive, ali ipak ima onih koji su odlučili da ostanu u rodnoj grudi, uprkos nedaćama. Dovijaju se na razne načine kako da prežive.
Sreća pa još ima snijega
Blaško Miletić se bavi proizvodnjom uglja. Kako se obronci Majevice još bijele od snijega potražnja za ovim proizvodom ne jenjava.
Blaško je ovaj posao naslijedio od predaka. U njegovom selu nekada je bio veoma rasprostranjen, a danas se proizvodnjom drvenog uglja bavi svega nekoliko porodica.
Foto: S. R. Mrkonjić/RAS Srbija
– Bio sam vozač u loparskoj šumariji i ostao bez posla. Nisam imao mnogo izbora. Ugalj proizvodim već desetak godina. Od toga i od poljoprivrede preživljavam. Nema neke zarade, ali dobro je – počinje priču ovaj srpski povratnik.
U ćumuranu, koju su mu zidali majstori iz Kladnja, stane deset metara drva.
– Naš ugalj je bolji od onih koji se proizvode u drugim dijelovima BiH. Imamo kvalitetniju sirovinu, otpadno drvo. Proces proizvodnje – karbonizacija, traje od jedne od tri nedjelje, a u prosjeku se od 150 kg drva dobije stotinu kilograma uglja. Pravi se od tvrdih drva, bukve, cera, graba. Najtraženiji je od bukvinog drveta. Sagorijevanje traje oko dva dana, toliko se i hladi, a onda se zalije i dostavlja kupcu – priča Blaško.
Ovako pravljen drveni ugalj koristi se u ugostiteljstvu, ali i u medicinske svrhe.
– Kupuju ga restorani od Bijeljine do Tuzle. Mnogo je zdraviji od ostalih vrsta uglja tako da – ko ga jednom proba nema više dileme – tvrdi Blaško za Srpskainfo.
Povećao bi, kaže, proizvodnju, budući da je potražnja velika, ali je u Konjikovićima teško doći do radne snage, pa mu najviše pomaže supruga.
Federalni dio napušten
U dijelu sela Konjikovići, koje je dejtonska linija ostavila u Federaciji, kuće su napuštene.
Foto: S. R. Mrkonjić/RAS Srbija
Milan Simikić ima očevinu, kuću i oko 400 dunuma zemlje koja je pod minama i ne može ni da se obrađuje. Većina mještana nije ni znala da entitetska linija razdvajanja ide kroz njihove njive i dvorišta. To su saznali tek kad su imali potrebu da rješavaju imovinska pitanja u nadležnim službama Tuzle i Lopara.
Porodica Cvijete Miletić živi u dijelu sela Konjikovići koje pripada Republici Srpskoj. Takođe se bave proizvodnjom drvenog uglja i stočarstvom.
– Iako je dnevnica 45 maraka, u selu nema ko da radi. Radimo koliko možemo. Naše komšije su se nakon rata raselile širom svijeta, ali se nadamo da će neki od njih ipak da se vrate u rodnu grudu – ističe Cvijeta.
Da selo ne čine kuće već ljudi, potvrdila nam je i Rada Petković koja je u Švajcarskoj zaradila penziju i odlučila da se vrati pod obronke Majevice. Kaže da je u Švajcarskoj lagodniji život i da ima sve obezbijeđeno, ali da ništa ne može da se poredi sa zavičajem.
Foto: S. R. Mrkonjić/RAS Srbija
– Suprug i ja smo u u rodnom selu već pet godina. Obnavljamo imanje, imamo svoje voće i povrće, jedemo zdravu hranu. Srećni smo na svom ognjištu – kaže Rada.
Pomoć iz Lopara
Konjikovići su od Lopara udaljeni devet kilometara. Ova lokalna zajednica brine o petnaestak domaćinstava.
– Iz Konjikovića u javnim preduzećima rade dva šumara i jedan lovočuvar. Od četvoro djece, koliko ih trenutno ima u selu, troje je iz porodice Petković. Zbog nedostatka prevoza opština izdvaja 25 litara goriva – kaže Mirko Nikolić, šef Odjeljenja za odnose sa građanima u Opštini Lopare.
Najveći problem mještanima je prilazni put od Lopara do ove mjesne zajednice, koji je veoma oštećen, ali je to u nadležnosti republičkih organa. U Opštini Lopare kažu da će podržati svaku inicijativu koja će omogućiti bolje uslove života u ovom majevičkom selu.