Srpski arheolozi u saradnji sa arheolozima iz Poljske otkrili su neobične humke dvojice muškaraca u Vojvodini.
Njihova tijela su bila prekrivena crvenom bojom prije 5.000 godina, a naučnici smatraju da se radi o doseljenicima porijeklom iz stepa južne Rusije ili Ukrajine.
Arheološka iskopavanja dvije velike humke sprovedena su 2016-2018. godine u saradnji sa Vojvođanskim muzejom, ali su rezultati istraživanja tek nedavno objavljeni.
Arheolozi su prilikom iskopavanja dvije velike humke u Vojvodini, otkrili sahrane dvojice muškaraca prekrivenih crvenim okerom.
Skeletni ostaci muškaraca, koje su otkrili poljski arheolozi, najvjerovatnije su pripadali ljudima Jamnaja kulture (3.300-2.600. g.p.n.e.) iz stepa južne Rusije ili Ukrajine.
Obje sahrane su datovane oko 2.800-2.600. g.p.n.e, piše portal „Sve o arheologiji“.
Cilj istraživanja bile su dvije velike humke, prečnika 40 metara i visine 3-4 metra, koje se nalaze u Šajkaškoj oblasti, na donjoj Tisi, na samoj zapadnoj ivici evroazijske stepe. U svakoj od njih bile su po dvije prostrane, drvene grobne odaje.
Humke otkrivene u Vojvodini su najzapadnije grobnice nomadske zajednice Jamnaja kulture.
Otkrio ih je Institut za arheologiju i etnologiju Poljske akademije nauka (IAEPAN) u dvije velike humke koje su prvi put iskopane između 2016-2018, čiji su rezultati studije tek sada objavljeni.
Projekat „The Danubian route of the Yamanya culture“ finansirao je Nacionalni naučni centar u Krakovu, a sproveden je u saradnji sa Vojvođanskim muzejom u Novom Sadu.
Dr Pjotr Vlodarčak iz IAEPAN-a, koji je vodio iskopavanja, primjetio je nedostatak grobnih priloga, ali navodi da je oker boja viđena kao „sveta boja“ za važne pogrebne rituale.
- Grobovi koje smo otkrili nisu bili spektakularno opremljeni, ali je crvena boja kostiju privukla pažnju. To je bilo zbog upotrebe okera za posipanje ili bojenje tijela mrtvih - rekao je dr Pjotr Vlodarčak.
Skeletni ostaci su pripadali krupnim muškarcima visine preko 1,8 metara.
- I upotreba okera i natprosječna visina pokojnika koji su živjeli u ovom dijelu Evrope na prelazu iz 4. u 3. milenijum, gdje je prosječna visina bila oko 1,6 metara, ukazuju da su pokojnici bili doseljenici. Ritual sa upotrebom okera i postavljanje pojedinačnih sahranjivanja u velike humke povezuje se sa zajednicama koje naseljavaju istočnoevropske stepske oblasti - istakao je dr Pjotr Vlodarčak.
Genetske studije skeletnih ostataka pokazuju da su pokojnici ili došli sa istoka ili su bili direktni potomci doseljenika.
Uzeti su i uzorci iz kostiju za analizu izotopa, koje omogućavaju da se, između ostalog, odredi i ishrana.
- Nismo bili iznenađeni što su pokojnici konzumirali mnogo mesa, jer su se ove zajednice bavile uzgojem stoke - navodi arheolog.
Neobična visina sahranjenih govori da su pokojnici porijeklom iz stepa južne Rusije ili Ukrajine, koji su put u Vojvodinu našli prije oko 5.000 godina kao dio nomadske zajednice.
Arheolozi misle da su ovi muškarci bili vođe zajednice. Neke od grobnica Jamnaja kulture bile su bogato opremljene oružjem, nakitom i dekorisanim posudama.
Sličnosti se mogu naći sa kulturom Jamnaja, arheološkom kulturom kasnog bakarnog i ranog bronzanog doba, koja je sahranjivala svoje mrtve prekrivene okerom u tumulima (kurganima) koji sadrže jednostavne grobne komore za sahranjivanje.