Pećina „Izvor Mokranjske Miljacke“ nalazi se nekoliko kilometara od mjesne zajednice Mokro, opština Pale, a uskoro bi trebalo da bude zaštićena, te proglašena prirodnim dobrom opštine Pale.
Prilikom nedavne posjete ovoj pećini, Dragan Kovačević, član stručnog tima Republičkog zavoda za zaštitu kulturno – istorijskog i prirodnog naljeđa RS, rekao je za „Paljanske novosti“ da je „Mokranjska Miljacka“ specifična i grandioznija u odnosu na sve druge pećine Srpske, te da, stoga, zaslužuje da bude zaštićena i očuvana kao takva.
- Vrlo zanimljiv objekat, mislim da je turistički vrlo iskoristljiv, jer je u pitanju objekat koji je sam sebe dovoljno sačuvao. Šta je obaveza Zavoda, države, lokalne zajednice? Obaveza jeste da uspostavimo održene režime zaštite, kako objekat ne bi bio narušen, te da bi donio određenu korist, kakva god ona bila, lokalnoj zajednici i lokalnom stanovništvu. Ja nisam speleolog, ali bio sam u 20 speleološkoh objekata i „Miljacka“ ima jednu specifičnu notu – drugačija je od ostalih. Grandiozna je, lijepa je, čista je. Pećinski nakit je bogatiji, čistiji, bjelji. To nam daje za pravo da kažemo da cio objekat zaslužuje da bude zaštićen- istakao je Kovačević.
Prema njegovim riječima, pećina „Izvor Mokranjske Miljacke“ predstavlja složen i razgranat sistem pećinskih kanala, čija ukupna dužina iznosi 6.905 metara i, kao takva, druga je po dužini od svih do sada istraženih pećina u Republici Srpskoj.
Miroslav Simović, direktor JU „Kulturno – sportski centar“ Pale u čijoj nadležnosti se nalazi ovaj speleološki objekat, rekao je za „Paljanske novosti“ da će posjete ovoj pećini biti organizovane u okviru posjeta speleološkom kompleksu „Pećina Orlovača“, te zahvalio predstavnicima Zavoda na posjeti i pomoći u zaštiti ovoga prirodnog dobra opštine Pale.
- Želimo da upotpunimo ponudu pećine Orlovača, koja će, sa novom pećinom, da bude cjelokupnija i privlačnija turistima. Ova nova pećina biće dostupna turistima 31. oktobra, kada budemo zatvarali ljetnju sezonu pećine Orlovače, a svi oni koji se prijave, imaće mogućnost da posjete ovu pećinu i vide unutra nešto što je rijetko na ovim prostorima. Želio bih da zahvalim načelniku Bošku Jugoviću, koji je sve vrijeme, od kada smo prvi put spomenuli ovo atraktivno mjesto koje će upotpuniti turističku ponudu opštine Pale, imao sluha i pružio nam podršku, kao i mojim saradnicima koji aktivno rade na razvoju speleološke ponude, a prvenstveno Mladenu Samardžiću- dodao je Simović.
Direktor Turističke organizacije opštine Pale Dragan Jakić istakao je da će, otvaranjem pećine „Izvor Mokranjske Miljacke“, turistička ponuda Opštine biti obogaćena, te da će Pale, zajedno sa ostalim paljanskim pećinama, zauzeti značajno mjesto u Strategiji turizma.
- Nismo ni svjesni koliko bogastvo imamo ovdje u opštine Pale, a, kroz ovu Strategiju, trudićemo se da zaista valorizujemo sve resurse, te da ih predstavimo na najbolji način, kako bismo obogatili turističku ponudu opštine Pale- dodao je Jakić.
Načelnik opštine Pale Boško Jugović rekao je da su Pale turistička destinacija budućnosti, te istakao da će Opština podržati razvoj infrastrukture speleoloških kompleksa u Palama.
- Kao načelnik opštine, tvrdim da će ovo biti jedno od posjećenijih mjesta u sklopu turističke ponude. Do ovoga mjesta moguće je obezbijediti putnu infrastrukturu, te maksimalno unaprijediti položaj, što je, na kraju krajeva, naša obaveza. Opština Pale će ovaj projekat podržati u punom kapacitetu i to možemo da obećamo, ne samo mještanima, nego i svim stanovnicima opštine Pale- istakao je Jugović za „Paljanske novosti“.
Pećina „Izvor Mokranjske Miljacke“ nalazi se na privatnom imanju porodice Lizdek, koji su za „Paljanske novosti“ izjavili da, iako oduvijek stoji na njihovom imanju, nisu bili svjesni vrijednosti pećine dok ih nisu posjetili stručnjaci Zavoda.
- Oni su nam ukazali na te vrijednosti, a mi smo odlučili da je približimo svijetu, te da pokažemo svima ovo djelo prirode. Zahvaljujem načelniku Bošku Jugoviću i Republičkom zavodu za zaštitu kulturno – istorijskog i prirodnog nasljeđa RS, koji su prepoznali ljepotu pećine, te posjetili ovu prirodnu tvorevinu. Ovo će mnogo značiti za razvoj turizma u ovome kraju, a, samim tim, otvaraju se i mogućnosti za različite događaje i dešavanja na ovome prostoru. Mi smo tu i spremni smo da dočekamo i ugostimo svakoga ko bude želio da posjeti ovu pećinu- dodao je domaćin Borivoje Lizdek.
Republički zavod za zaštitu kulturno – istorijskog i prirodnog naljeđa Republike Srpske u završnoj je fazi izrade Studije zaštite pećine, kojom će biti predložena granica obuhvata koja na površini iznosi oko 200 hektara i koja će, po završetku, biti predana nadležnom Ministarstvu na dalje postupanje.