Među više od 3.000 mladih koji su ove godine nakon završene srednje škole konkurisali za upis na dva javna univerziteta u Republici Srpskoj, samo troje u Istočnom Sarajevu i 13 u Banjaluci odabralo je da studira srpski jezik i književnost.
Razlozi za ovoliku nezainteresovanost su, kako tvrde upućeni, šaroliki - od nemogućnosti zapošljavanja, lošeg statusa profesora, do neshvatanja značaja maternjeg jezika.
Na banjalučkom Filološkom fakultetu rekli su za "Glas Srpske" da su u prvom upisnom roku imali 13 kandidata koji su izabrali da izučavaju srpski jezik i književnost, ali da je situacija u ovoj godini za nijansu bolja, jer su lani, kako kažu, nakon dva roka imali tek 12 upisanih na pomenutom studijskom programu.
I dok stručnjaci apeluju da je jezik jedan od najvažnijih elemenata suvereniteta svakog naroda, a njegovo očuvanje i njegovanje bi trebalo da bude jedan od najvećih nacionalnih interesa, mnogi na to zaboravljaju, a posebno mladi.
Profesorica srpskog jezika i književnosti na Univerzitetu u Istočnom Sarajevu Milanka Babić ističe da je riječ o veoma teškom studijskom programu, ali da je najveći razlog za to što nije popularan među mladima činjenica da su sa tim diplomama slabo plaćeni poslovi i da je težak put do pronalaska radnih mjesta.
- Rijetki koji se odluče studirati srpski jezik i književnost to čine iz ljubavi. Međutim, poslovi u školstvu su sve više degradirani i slabo plaćeni, što je automatski loša poruka za sve one koji bi možda izabrali ovu struku - smatra Babićeva i dodaje da je i lani bilo tek nekoliko mladih koji su na istoku Srpske odabrali srpski jezik i književnost kao životni poziv.
Prema njenim riječima, osim niza negativnih faktora, i pojedini mediji imaju ključnu ulogu u depopularizaciji srpskog jezika, jer je veoma mali broj onih koji imaju svoje lektorske službe.
- Izuzev ozbiljnijih medija, po strukturi uređenih kako treba, veliki je broj onih koji pišu šta im padne na pamet, jer ih niko nije obavezao da moraju imati lektorsku službu - ističe Babićeva.
Babićeva, koja je godinama radila i kao honorarni saradnik na javnom fakultetu u Novom Pazaru, kaže da je tamo prilikom svakog roka upisivano po 20 kandidata na studijski program srpskog jezika i književnosti, među kojima su gotovo svi bili Bošnjaci.
- Bilo je nešto Srba iz Raške, ali studij srpskog jezika u Novom Pazaru mahom popunjavaju Bošnjaci, dok mi na dva javna univerziteta u Republici Srpskoj, evo, ne možemo upisati ni ukupno 20 studenata - navela je Babićeva koja se nada da će novim mjerama koje su nadležni najavili uskoro biti zaštićeni srpski jezik i književnost.
A priča o zaštiti i upotrebi srpskog jezika i ćirilice pokrenuta je prije nekoliko godina u Srbiji, zatim se prelila i u Srpsku, dok su ozbiljniji koraci najavljeni lani kroz rad grupe predstavnika Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske i Pedagoškog zavoda Srbije. Međutim, do danas nije poznato da li je i šta urađeno, a nova najava stigla je nedavno nakon sastanka rukovodstava Srpske i Srbije koji je održan u Beogradu. Predstavnici Srba s obje strane Drine su se dogovorili da do 15. septembra - Dana jedinstva, usvoje nacrte zakona o zaštiti i upotrebi srpskog jezika i ćiriličnog pisma.
Podrška
Udruženje za odbranu ćirilice "Dobrica Erić" iz Beograda uputilo je juče dopis predsjednicima RS Željki Cvijanović i Srbije Aleksandru Vučiću u kom je podržalo donošenje zakona o zaštiti i upotrebi srpskog jezika i ćiriličnog pisma. Ističu da podržavaju napore da konačno bude vraćen suverenitet srpskog jezika i pisma u Srbiji i Srpskoj donošenjem odgovarajućih zakona o jeziku i pismu.