Načelnik Odjeljenja za prostorno uređenje opštine Pale Mile Borovina na današnjoj sjednici Skupštine opštine Pale predstavio je elaborat, odnosno informaciju o stanju postojeće infrastrukture na Jahorini.

Prema njegovim riječima, ali i podacima prikupljenim u prethodnih desetak godina, stanje u oblasti infrastrukture, ali i stanja vodovodne, kanalizacione i elektro mreže nije nimalo ohrabrujuće.

U prilog tome govore činjenice da se na Jahorini u posljednje vrijeme sve više neplanski gradi i sječe šuma, ne vodi se računa o tome koliko trenutna elektro mreža može da izdrži i kako se i na koji način postupa prema prirodi i odlaganju otpadnih voda.

-Radi se o stvarima koje sam posmatrao već duži vremenski period i ono što je posebno izraženo na Jahorini jeste problem vodosnabdijevanja i štetnosti otpadnih voda – kaže Borovina.

Borovina kaže da su objektivne potrebe za vodosnabdijevanjem ugositetljskih i smještajnih objekata na Jahorini oko 35 litara vode u sekundi, a vrelo Prače koje snabdijeva planinu trenutno pumpa oko 23 litra u sekundi, što nije dovoljno, jer pored Jahorine sa tog vrela snabdijevaju se Pale i djelimično Sarajevo.

-Jedina opština u sastavu grada Istočno Sarajevo koja ima višak vode jeste Trnovo. Sve druge opštine su u problemu po tom pitanju, a probleme sa vodom imaju i Podgrab i Mokro. Slaba izdašnost vrela koja snabdijevaju vodom opštinu Pale je posljedica neplanske izgradnje i neplanske sječe šume – ističe Borovina.

On kaže da ga najviše boli to što je Jahorina u arhitektonskom smislu upropaštena, jer kada govorimo o ovoj planini i njenim turističkim sadržajima, onda moramo voditi računa da se izgled objekata prilagodi planinskom stilu i da to budu objekti koji će zadovoljiti potrebe turista.

-Krajnje je vrijeme da se neplanska gradnja zaustavi, a ovdje nisu u pitanju samo opština i izvođači, nego i šira zajednica. Olimpijski centar „Jahorina“, bez obzira na sve dosadašnje potrebne projekte na planini, ponekad pretjeruje sa nekim zahtjevima i inicijativama – ističe Borovina.

Borovina kaže da u zahtjevima rukovodstva OC „Jahorina“ ima i opravdanih i neopravdanih razloga, te da će on nastojati u svakom smislu da u narednom periodu, bez obzira na razne pritiske, radi u skladu sa planskim dokumentima.

Zanimljiva stvar po ovom pitanju jeste to što Republika Srpska godišnje izdvaja oko 20 miliona KM na uvoz vode, te da od 12 proizvođača samo tri zadovoljavaju kriterijume flaširane vode.

-Garantujem vam da bi izvorišta vrela Prače sigurno zadovoljila ta tri proizvođača i prošla sve analize, te dobila pozitivnu ocjenu. Vrelo Prače je biser prirode i rijetkost je da se jedno vrelo nalazi tako visoko, na oko 1.400 metara nadmorske visine – kaže Borovina.

Prema njegovim riječima, snabdijevati vodom sa tog izvora planinu Jahorinu za potrebe vještačkog osnježavanja u toku zimske sezone je potpuno apsurdno.

-Mi moramo voditi računa o tome i ja sam već pričao sa potencijalnim investitorima da se sve krovne vode sa objekata svedu u jednu kapitažu, te da se odatle prepumpava i na taj način puni jezero. Tu vodu mogu koristiti i drugi objekti i to je nešto što se odavno radi u svijetu – ističe Borovina.

Kaže da veliki problem predstavlja i način odlaganja otpadnih voda sa planine Jahorine, te da se sve svodi na to da te vode ulaze direktno u paljanski kolektor i bez prečišćavanja direktno u rijeku Miljacku.

-Da ne govorimo o tome što postoje ovi koji nemaju mogućnost da se priključe na kanalizacioni kolektor i umjesto da ispune tehničke uslove za izgradnju septičkih jama, oni to ne rade – kaže  On.

Takođe, jedan od ključnih problema jeste opterećenje elektro mreže na Jahorini, koja je trenutno preopterećena i najveći problem bi nastao kada bi usljed tog opterećenja moglo doći do većih kvarova u sred zimske sezone.

-Elektro mreža koja funkcioniše na području Jahorine je zaista u lošem stanju. Što se tiče nekih rezervnih dalekovoda koji idu ka Jahorini, jedino je urađena trasa od dva kilometra sa 35-kilovatnim kablom, koji bi trebao biti nastavljen nastavkom izgradnje gondole sa Pala – kaže Borovina.

Ništa bolje stanje nije ni u oblasti zaštite životne sredine na području opštine Pale, konkretno Jahorine, posebno kada se radi o izdavanju ekoloških dozvola za gradnju objekata.

-Vi danas u svijetu ne možete dobiti nijedan papir ako nemate ekološku dozvolu za izgradnju objekta. To je nešto što je svugdje u svijetu regulisano i što bi i ovdje trebalo primjenjivati – ističe Borovina.

Prema njegovim tvrdnjama, ekološku dozvola je kod nas na posljednjem mjestu kod prikupljanja dokumentacije za izgradnju objekta i izdaje se „reda radi“. 

Važan podatak je to što je izgradnjom infrastrukturnih objekata i urbanizacijom Jahorine u potpunosti uništena i istrijebljena biljka „lincura“, kojom je Jahorina nekad bila bogata i koje je na ovoj planini bilo u izobilju.

Ovakav elaborat i projekat vrijedan pažnje svakako zaslužuje da se na osnovu ovoga snimi dokumentarni film, posebno kad se radi o prirodnim bogastvima na području opštine Pale i posveti pažnja zaštiti i unapređenju životne sredine.