Ministarstva unutrašnjih poslova u BiH, kao i Državna agencija za istrage i zaštitu (SIPA) i Granična policija BiH, bilježe hroničan nedostatak policajaca i riječ je o hiljadama praznih, a sistematizovanih radnih mjesta.
Prema preliminarnim podacima Centra za sigurnosne studije (CSS) BiH, primjera radi, SIPA nedostaje 140 policijskih službenika, Federalnoj upravi policije (FUP) skoro 250, dok MUP-u Tuzlanskog kantona, koji brine o bezbjednosti građana u najmnogoljudnijem kantonu, nedostaje gotovo 440 policajca.
- Posebno alarmantno je i u Graničnoj policiji BiH, kojoj trenutno nedostaje skoro 600 pripadnika, a u narednom periodu taj broj bi se mogao povećati na 900 - navode iz CSS-a.
Kako su "Nezavisne novine" juče objavile, policijski sistem u Unsko-sanskom kantonu (USK) naći će se početkom 2026. godine u delikatnoj situaciji, jer 345 policijskih službenika tada odlazi u penziju, a i prema sadašnjoj sistematizaciji USK nedostaje oko 200 policajaca.
Spisak ni tu nije završen, jer postoje informacije koje pokazuju da i MUP-u Srpske nedostaje oko 600 policajaca.
- Evidentno je da duži vremenski period MUP Srpske ima ozbiljno manji broj policajaca u odnosu na broj sistematizovanih radnih mjesta za te ljude. Ta činjenica je potpuno različita od policijske uprave do policijske uprave, pa čak i u okviru jedne policijske uprave na nivou policijskih stanica. Koliki je manjak policajaca, najbolje govori činjenica da u MUP-u Srpske godinama unazad postoji enorman broj prekovremenih radnih sati - rekla je za "Nezavisne novine" Anica Jondić, predsjednica Sindikata radnika unutrašnjih poslova Republike Srpske.
Kako je dodala, u nekim policijskim stanicama nedostaje i do 30 odsto ljudi za koje postoji sistematizovano radno mjesto.
- Kada vam nedostaje ozbiljan broj policajaca, onda se postojeći poslovi i zadaci, koji se moraju neupitno obaviti, rasporede na broj policajaca koje imate. I onda, u 2023. godini je Policija Republike Srpske imala oko 466.000 prekovremenih radnih sati. To je enorman broj. U proteklih sedam godina, koliko Sindikat o tome vodi evidenciju na bazi podataka koje dobijemo od MUP-a, što znači da su neupitno tačni, Policija Srpske imala je nevjerovatnih oko 2,8 miliona prekovremenih radnih sati. Oni se kompenzuju u slobodne radne dane i sate, ali oko 1,3 miliona prekovremenih radnih sati nije se uspjelo kompenzovati. A ne plaća se prekovremeni rad. To nema nigdje. Svi u Srpskoj za prekovremeni rad dobiju naknadu, osim policije, koja radi potpuno besplatno - rekla je Jondićeva za "Nezavisne novine".
Sudeći prema onom što su saopštili iz Centra za sigurnosne studije BiH, usložnjavanje situacije tek slijedi. Naime, očekuje se ove i sljedeće godine veliki odliv policajaca. Kako podsjećaju, proces profesionalizacije policijskih snaga u BiH započet je neposredno nakon rata, pod pokroviteljstvom UN Misije u BiH.
- Međunarodne policijske snage bile su jedan od važnijih dijelova UNMBiH, koje su obavile proces provjere novih policijskih službenika te, uz adekvatne obuke, uglavnom iz oblasti ljudskih prava i demokratizacije, izvršile verifikaciju svih policijskih službenika koji su zasnovali radni odnos u tadašnjim policijskim strukturama. Od tada je prošlo skoro 30 godina, što znači da su naši sugrađani u uniformama, zaduženi za našu sigurnost, zasluženo stekli uslove za penzionisanje. Najveći odliv kadra, koji je uspješno iznio najveći teret izazovnog poratnog i reformskog perioda, očekuje se tokom ove i naredne godine - navode iz CSS-a.
BiH, kako dodaju, nespremno dočekuje takve drastične i možda tektonske promjene, imajući u vidu da je i sadašnja popunjenost policijskih struktura u BiH na nivou od 70 do 80 odsto.
- Stanje je ozbiljno i nastaviće se dodatno usložnjavati, s obzirom na to da se i sigurnosni izazovi, te prijetnje usložnjavaju i evoluiraju - poručuju iz CSS-a.
Jedan od primjera usložnjavanja stiže iz USK, gdje će za godinu dana više od 300 policijskih službenika otići u penziju.
Almir Eminović, predsjednik Sindikata policijskih službenika USK, smatra da je neophodno stvoriti takve uslove da posao policijskog službenika bude primamljiv za mlade ljude kako bi se dobio što veći broj aplikanata, s obzirom na to da se prijavljuje sve manji broj kandidata.
