Iako spada u sami vrh po broju zaposlenih u administrativnoj službi i javnim ustanovama u opštini Gacko od početka godine bez konkursa angažovano je još 17 novih radnika. To je više od polovine broja definisanog zakonom.

Mada predizborna kampanja zvanično nije počela, "redovi se zbijaju", a svako poseže za adutima koji su mu na raspolaganju. I dok opozicija uglavnom ukazuje na nerad i javašluk vlasti koja je Gacko pretvorila u grad u hibernaciji, dotle se vlast, oličena u načelniku Milanu Radmiloviću, uoči izbora opredijelila na zapošljavanje partijskih kadrova. Tako je od početka godine na određeno vrijeme počelo da radi 17 osoba, što u administrativnoj službi, što u javnim preduzećima i ustanovama čiji je osnivač Skupština opštine.

Krah budžeta

Kada je 2016. godine usvojen Zakon o lokalnoj samoupravi RS većina opštinskih i gradskih administracija imala je višak zaposlenih. Prednjačili su Banja Luka, Trebinje i Gacko. Tada je u Administrativnoj službi Gacko bilo višak 127 radnika.

Načelnik Radmilović je za skupštinskom govornicom rekao da neće ishitreno reagovati i da će se problem rješavati kada ga budu rješavale i druge opštine.

Zakon je, naime predvidio da na hiljadu stanovnika mogu biti tri činovnika na neodređeno, a da broj angažovanih službenika na određeno vrijeme može biti najviše 10 % od tog broja.

Ta kvota je odavno probijena, a to bi, na već preopterećenu opštinsku kasu, mogao biti teret pod kojim će se slomiti budžet, tvrde opozicioni odbornici.

Rezultat takve prakse koja je uobičajena svugdje- od republičkog nivoa do javnih preduzeća, biće jedan opšti kolaps, smatra jedan od nezavisnih odbornika u SO Gacko.

- Vidimo kako se državnim resursima prikazuje partijska moć. Sada plaćamo ceh zapošljavanja u ERS. To nas je koštalo kraha jer se dešava da se kasni sa plaćanjem poreza i doprinosa koji na mjesečnom nivou za ERS iznose oko 312 miliona KM. A situacija će biti još gora. Tako će i opštnski budžet doživjeti kolaps pod teretom velikog broja zaposlenih. Ovo je politika koja ubija. A deviza je po svaku cijenu ostati u vlasti. Postavlja se pitanje gdje je zgrada stare Opštine, gdje je vodovod, sportska dvorana? - rekao je on.

S obzirom na koronu i letnju pauzu u skupštinskim zasjedanjima, ni odbornici opozicije nisu upoznati sa tihim zapošljavanjem u opštini kaže Siniša Mandić.

- Kao odbornik u SO Gacko mogu da kažem da uošte nisam upućen u to da je došlo do zapošljavanja u administrativnoj službi i ustanovama, ali mogu da kažem da je i broj zaposlenih do sada bio preveliko opterećenje za budžet opštine. Suvišno je pričati o povećanju zaposlenih. Nemam ideju na koji način misle da obezbijede pare za primanja radnika. Naravno da svako zaslužuje da radi, ali to mora biti zaposlenje na realnim radnim mjestima, a ne trpanje na budžet gdje je već preveliki broj - kaže ovaj odbornik i dodaje da je uz ovakve prakse realno da se stanje pogoršava.

Za svoju stranku tvrdi da ne obećavaju zapošljavanje: - Samo ako budemo zajedno radili, možemo nečemu da se nadamo. U protivnom, doći će do kraha - zaključuje odbornik Mandić.

Legalno kršenje zakona

Da je zakon klizna kategorija ne samo za načelnika opštine Gacko, nego i za državu uopšte, potvrđuje činjenica da je do sada njegova primjena prolongirana dva puta. Sagovornik iz struke objašnjava da je u pitanju klasična kupovina vremena za problem sa kojim niko ne smije da se uhvati u koštac.

- Da je u pitanju samo Gacko, oni bi to lako primijenili. Nego ima mnogo opština sa viškom zaposlenih u kojoj je ista vlast na lokalnom i republičkom nivou. Zbog svojih načelnika produžavaju tu priču, kreditima kupuju vrijeme, a krah je neminovan. Realno je da u jednom trenutku budžeti ne izdrže teret rashoda za plate i da ta armija administrativnih radnika ostane bez posla - tvrdi sagovornik portala "Direkt".

A u samoj opštini Gacko stanje je takvo da rashodi za lična primanja radnika iznose preko 4,1 milion KM ili onoliko koliko se u godini dana prikupi od svih poreza i doprinosa. Procjene koje su nekoliko puta iznošene na sjednicama SO Gacko su da je, i pri ovom nivou broja zaposlnih, deficit u budžetu za lična primanja oko milion KM.

Finansijsku situaciju dodatno usložnjava pad poreskih prihoda koji je zbog pandemije osjetan. Kalkulacije još nisu izvedene, ali su procjene svih finansijskih stručnjaka da će se efekti osjetiti već krajem jeseni. U međuvremenu je opština Gacko zatražila kredit od 3 miliona KM za rješavanje nekih infrastrukturnih problema, asfaltiranje i sređivanje jezgra grada, što je opozicija vidjela kao fond za finansiranje predizborne kampanje.

Postoji li neki plan za finansiranje opštinske administracije i pripadajićih joj ustanova portal "Direkt" nije saznao. Na telefonske pozive načelnik se nije odazivao. Na to pitanje, doduše, nije odgovorio ni odbornicima pošto skupštinskim zasjedanjima većinom i nije prisustvovao.

Zamjenik načelnika Radoica Antunović nije želio da priča o ovoj temi. Rekao je da nema komentar.

Komentar nemaju ni novozaposleni. Njima je bilo važno, kažu, da bilo gdje počnu da rade. Iz kojih izvora će biti obezbjeđen novac za plate, nije njihova briga. - Važno je da je redovna - opšte je mišljenje.

Za pripravnike 315 hiljada KM

Krajem avgusta je nakon konkursa primljeno i 20 pripravnika. Za te svrhe će iz budžeta biti izdvojeno 315 hiljada KM, a najavljeno je da će u ovoj godini još 14 pripravnika dobiti šansu da stekne prva radna iskustva.

Vlast zapošljava, opozicija obećava

I dok načelnik ima prostor da prima radnike u administraciju, dotle opozicija, vezanih ruku moratorijumom na prijem radnika u ERS, obećava. Sa jedne strane, mjesta u RiTE Gacko nakon izbora, a sa druge, mjesta u opštinskoj administraciji i javnim preduzećima i ustanovama kada dođu na vlast. Ono što je zajednički imenitelj je da ni jedni ni drugi ne pominju konkurs.