Godišnje u Republici Srpskoj u prosjeku 144 žene obole od karcinoma grlića materice, a registruju se i 46 smrtna ishoda, rekla je Srni specijalista socijalne medicine u Institutu za javno zdravstvo Republike Srpske Slađana Šiljak povodom Evropske sedmice prevencije ove bolesti.

Šiljak je navela da je karcinom grlića materice jedan od vodećih uzroka smrtnosti žena u reproduktivnom periodu i da je stopa incidence obolijevanja 17,3 na 100.000 žena.

Ona je dodala da, prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, godišnje se u svijetu registruje 660.000 novih slučajeva oboljenja, a najveću učestalost imaju zemlje sa ograničenim resursima za sprovođenje preventivnih aktivnosti eliminacije ovog karcinoma.

Šiljak je istakla da rizici za razvoj raka grlića materice predstavljaju nasljedna predispozicija, nezaštićeni seksualni odnosi, te neredovni preventivni pregledi u svrhu ranog otkrivanja patoloških promjena na reproduktivnim organima.

Poseban rizik kod mlađih, seksualno aktivnih žena, kako navodi Šiljak, predstavlja infekcija humanim papiloma virusom /HPV/ koja često prolazi neopaženo, bez karakterističnih simptoma bolesti.

- Značajno je istaći da je karcinom grlića materice u potpunosti preventabilan i da zdravstveni sistem Republike Srpske omogućava dostupnost svih preventivnih mjera u svrhu eliminacije ovog karcinoma - rekla je Šiljak.

Ona je istakla da je Vlada Republike Srpske za ove namjene omogućila najsavremeniju međunarodno preporučenu vakcinu koja štiti od svih devet najrizičnih tipova HPV-a i da je vakcinacija uvedena 2023. godine i besplatna je za sve djevojčice i dječake u Republici Srpskoj uzrasta od devet do 15 godina.

Šiljak je dodala da Institut za javno zdravstvo Republike Srpska u saradnji sa zdravstvenim ustanovama vrši distribuciju vakcina i aktivan nadzor nad procesom imunizacije s ciljem zaštite zdravlja stanovništva Republike Srpske.

- Osim vakcinacije značajni su redovni ginekološki pregledi žena, posebno u periodu ranog stupanja u polni odnos kada je neophodno i savjetovanje mladih o načinima korištenja kontracepcije i prevencije rizika za nastanak polno prenosivih infekcija - istakla je Šiljak.

Ona je dodala da se ginekološki pregledi preporučuju u reproduktivnom periodu od 15 do 49 godina, najmanje jednom godišnje.

Šiljak je navela da se u službama porodične medicine i ginekološkim ambulantama zdravstvenih ustanova u Republici Srpskoj mogu realizovati sve neophodne zdravstveno preventivne mjere u svrhu ranog otkrivanja raka grlića materice, uključujući i savjetovanje o načinima zaštite reproduktivnog zdravlja.

- Strategijom za unapređenje seksualnog i reproduktivnog zdravlja u Republici Srpskoj u periodu od 2019. do 2029. godine definisane su mjere ranog otkrivanja raka grlića materice putem organizovanih skrining programa i sprovođenje kontinuiranog zdravstvenog vaspitanja žena o faktorima rizika i načinima prevencije raka grlića materice - navela je Šiljak.

Ona je istakla da se na ovaj način Republika Srpska obavezuje da, kao i druge evropske zemlje, radi na stalnom podizanju svijesti stanovništva o mjerama prevencije malignih oboljenja i načinima zaštite.