Poštovani sugrađani,
Realizacijom pilot projekta „Podrška malim proizvođačima mlijeka u Republici Srpskoj“ putem Međunarodnog fonda za poljoprivredni razvoj – IFAD, kojim su pored naše Sarajevsko-romanijske regije obuhvaćeni Podrinje i Hercegovina, opština Sokolac je produbila i osnažila saradnju sa mljekarom “Pađeni”, koja je započeta 2013. godine.
Projekat se konkretno odnosi na nabavku steonih junica, a realizovali su ga: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS; Jedinica za koordinaciju poljoprivrednih projekata; Resor za pružanje stručnih usluga u poljoprivredi – Područna jedinica Sokolac, Opština Sokolac i Mljekara „Pađeni“.
Ovoga puta aktivnosti smo usmjerili ka jačanju i podršci za poljoprivredne proizvođače koji su kooperanti mljekare „Pađeni“, a koji imaju do sedam muznih grla. Na području naše opštine tu mogućnost je iskoristilo 29 proivođača. Nabavljeno je 19 junica rase Austrijski simentalac i 10 rase Češki simentalac.
Deset odsto troškova preuzela je lokalna zajednica, a ostatak će se realizovati direktnim plaćanjem mljekari „Pađeni“ ili kroz mlijeko. Opština Sokolac je, budući da se već osam godina aktivno zalaže i bori za povećanje ove vrste proizvodnje, pomogla jednom broju poljoprivrednih proizvođača kod njihovog direktnog plaćanja mljekari
Naše učešće u ovom projektu je 12.622,02 KM, dok je ukupna vrijednost projekta za sve regije i opštine 147.681,00 KM.
Kada je mljekara “Pađeni” u februaru 2013. godine započela sa otkupom mlijeka na području opštine Sokolac mi smo proizvodili oko milion litara mlijeka godišnje. Tada se cijena mlijeka kretala između 0,50 i 0,60 KM po litru, uz dodatnih 0,35 KM samo za ekstra klasu koju je stimulisala Vlada Republike Srpske.
Opština Sokolac je želeći da da stimulans proizvođačima izdvajala pet feninga po litru. Bilo je to u skladu sa mogućnostima, ali da se podrži i ukaže na značaj i važnost ove vrste poljoprivredne proizvodnje, da se ohrabre oni koji su počinjali ovaj posao, kao i oni koji su planirali da započnu.
Sedam godina kasnije, mi imamo podatke da je iz Sokoca u prošloj godini mljekarama isporučeno dva i po miliona litara mlijeka, što je za 30.000 litara više nego u rekordnoj 2018. godini.
Ove godine te brojke će biti i veće jer smo već u prvom dijelu godine ostvarili odlične rezultate.
U posljednjih nekoliko godina bilježimo dakle stalni rast proizvodnje i otkupa mlijeka zahvaljujući tome što redovnost i sigurnost isplate preuzetog mlijeka otvara mogućnosti proširenja i povećanja grla, te stvara želju kod ljudi da se okrenu ovoj vrsti poljoprivredne proizvodnje.
Mljekara `Pađeni` nikada do sada nije kasnila sa isplatom za preuzete količine mlijeka, što je proizvođačima najbitnije.
Mi smo opredjeljeni da podržimo, pomognemo i ohrabrimo njih i njihove kooperante da nastave sa ovakvim aktivnostima.
Nedavno je naš romanijski skorup-kajmak dobio sertifikate zaštite geografskog porijekla, te je sada zaštićen u svim zemljama potpisnicama Lisabonskog sporazuma. Ovom zaštitom stvoreni su preduslovi za razvoj prepoznatljivog brenda romanijskog skorup-kajmaka, što će obezbijediti trajnu konkurentsku prednost za proizvođače sa šireg područja Romanije, te im omogućiti lakši plasman i prepoznatljivost na svim tržištima. Takođe sprečava se neovlaštena proizvodnja i stavljanje u promet skorup-kajmaka u svim zemljama članicama Međunarodne organizacije za zaštitu intelektualnog vlasništva.
Ovo je odlična prilika da mljekara "Pađeni" ostvari kontakte sa Udruženjem proizvođača Romanijski skorup-kajmak koje je osnovano je početkom 2014. godine i okuplja aktivne članove sa područja opština Sokolac, Han Pijesak i Rogatica, kako bi ostvarili eventualnu saradnju i proboj na evropsko tržište.
Načelnik opštine Sokolac
Milovan Bjelica