Nakon što se na samo 40 km vazdušne linije sa Bosnom i Hercegovinom, odnosno u Splitsko-dalmatinskoj županiji u Hrvatskoj pojavila kuga malih preživara, odmah su preduzete striktne mjere te je zabranjen promet životinja, odnosno koza i ovaca u našu zemlju.

Iz Kancelarija za veterinarstvo BiH za "Nezavisne novine" navode da su nakon pojave kuge malih preživara u Hrvatskoj odmah obavijestili nadležna tijela oba entiteta i Brčko distrikta BiH o navedenom slučaju.

- I to s ciljem obavještavanja veterinara i veterinarskih inspektora u cilju pojačanog nadzora jer se ovaj slučaj u Hrvatskoj nalazi 40 km vazdušne linije od granice sa Bosnom i Hercegovinom, tačnije opštinama Bosansko Grahovo i Livno - rečeno je iz Kancelarije za veterinarstvo BiH.

Potvrdili su da je uvoz živih ovaca i koza iz Hrvatske u BiH, te ostalih neprerađenih proizvoda životinjskog porijekla od ovaca i koza trenutno zabranjen.

Negoslav Lukić, pomoćnik ministra za veterinarstvo Republike Srpske, za "Nezavisne" navodi da u Republici Srpskoj kuga malih preživara nije potvrđena niti je do sada zabilježena bilo kakva sumnja na ovu bolest.    

- Ipak, imajući u vidu potvrđeni slučaj kuge malih preživara u Republici Hrvatskoj od 13. decembra ove godine, Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske je pravovremeno i preventivno preduzelo niz mjera u cilju sprečavanja unosa i širenja bolesti - rekao je Lukić.

Kako kaže, iako trenutno ne postoje potvrđeni slučajevi kuge malih preživara u Srpskoj, s obzirom na visoku zaraznost bolesti i njeno prisustvo u okruženju, postoji potencijalni rizik od unosa virusa, prvenstveno putem nekontrolisanog ili ilegalnog prometa ovaca i koza, kao i indirektnim putem.

- Upravo zbog toga Ministarstvo kontinuirano sprovodi pojačan nadzor, kontrolu prometa životinja i striktne biobezbjednosne mjere, čime se rizik od širenja bolesti znatno smanjuje. Pravovremeno prijavljivanje svake sumnje i odgovorno ponašanje svih učesnika u sektoru stočarstva od ključnog su značaja - ističe Lukić

Podsjeća da je 20. marta ove godine formiran Stručni tim za epizootiološki nadzor pojave kuge malih preživara, te je donesena i Odluka o formiranju Republičkog kriznog centra za kontrolu i suzbijanje kuge malih preživara te je upućen dopis svim opštinama i gradovima radi hitnog određivanja lokacija za stočna groblja u slučaju eventualne pojave bolesti.

- Takođe, na internet stranici Ministarstva objavljen je Priručnik za prepoznavanje kuge malih preživara, a realizovan je kompletan planirani monitoring za 2025. godinu, tokom kojeg je ispitano oko 1.500 uzoraka, pri čemu nije zabilježen nijedan pozitivan nalaz - rekao je on te dodao da je planiran  monitoring za 2026. godinu.

Inače, kuga malih preživara se prenosi direktnim kontaktom zaraženih i osjetljivih životinja, putem sekreta iz nosa i očiju, izlučevina, kao i bliskog kontakta u stadima.

Moguća je, navodi Lukić, i indirektna transmisija, preko kontaminirane opreme, vozila, hrane, vode, obuće i odjeće ljudi koji dolaze u kontakt sa zaraženim životinjama.

- Bolest ne predstavlja rizik za zdravlje ljudi, nije zoonoza i ne prenosi se na ljude niti putem hrane. Na teritoriji Republike Srpske, odnosno BiH, kuga malih preživara do sada nikada nije bila prijavljena, niti je zabilježena sumnja na ovu bolest, što dodatno naglašava značaj preventivnog djelovanja i očuvanja statusa područja slobodnog od ove zaraze - kaže Lukić.

Kako navode iz Kancelarije za veterinarstvo BiH, s obzirom na to da je kuga malih preživara već neko vrijeme prisutna u Evropi (Mađarska, Rumunija, Bugarska, Grčka, Albanija i Hrvatska), oni kontinuirano sprovode aktivnosti u cilju povećanja svijesti javnosti, kao i cijele veterinarske službe o značaju ove bolesti.

- U 2025. godini su održane dvije simulacijske vježbe kao priprema veterinarske službe za eventualnu pojavu ove bolesti u Bosni i Hercegovini.  Prva vježba je održana u martu u Kupresu u okviru Twinning projekta podrške EU, a druga u Sarajevu u oktobru ove godine kroz ADEWB projekat podrške EU - dodali su.