Dobrićevo, jedan od najčuvenijih hercegovačkih manastira i najistaknutijih srpskih kulturno-istorijskih spomenika, nalazi se na desetak kilometara od Bileće, u selu Orah nadomak Bilećkog jezera.

Prije izmještanja na sadašnju lokaciju, manastir se protezao na jednom brežuljku uz samu rijeku Trebišnjicu, koja ga je od bratskog manastira Kosijereva dijelila desetak minuta hoda.

Kompleks manastira Dobrićevo danas čine Crkva Vavedenja Presvete Bogorodice, što je ujedno i slava manastira, crkvica Svetog Nikole iz Mistihalja, Paraklis Svetog Georgija, pomoćni manastirski objekti i grobovi monaha sa spomenicima.

Prema manastirskom pečatu iz 1232. godine, manastir je sagrađen u 13. vijeku za vrijeme vladavine Nemanjića.

Predanje o caru Konstantinu i carici Jeleni

Narodno predanje čuva priču kako su car Konstantin i carica Jelena na svom proputovanju iz Rima za Carigrad odmarali na ovom mjestu.

Zadivljen ljepotom kraškog polja car Konstantin je rekao: "Za spomen moga odmora neka se ovdje manastir podigne jer je ovo mjesto dobro", odakle manastir i ponese ime Dobrićevo.

Svojom arhitekturom i živopisom, Dobrićevo spada u red najznačajnih srpskih srednjovjekovnih manastira.

Freske monaha Georgija Mitrofanovića

Crkva posvećena Vavedenju Presvete Bogorodice sazidana je u obliku krsta, a u njenoj arhitekturi prepliću se raški i gotski stil.

Posebnu vrijednost ove crkve predstavljaju freske jednog od najboljih živopisaca toga vremena, Hercegovca monaha Georgija Mitrofanovića, koji je freskopisao i trpezariju u manastiru Hilandaru.

Živopis je u potpunosti prenesen i predstavlja jednu od najljepših cjelina srpskog freskopisa 17. vijeka.

Manastir Dobrićevo stradao je kroz istoriju u više navrata, i to za vrijeme Turaka, pod okupacijom Austrougarske i u Drugom svjetskom ratu.

Zbog stvaranja vještačke akumulacije Bilećko jezero, manastir je 1964. godine kamen po kamen izmješten na sadašnju lokaciju.

Radovi na prenosu crkve počeli su polovinom juna 1964. godine. Crkva je demontirana pošto je prethodno zajedno sa malterom skinuto 216 metara kvadratnih fresko-živopisa.

Zatim je rekonstruisana u selu Orahu, osam kilometara daleko od starog Dobrićeva.

Među naročitim manastirskim svetinjama koje privlače pažnju brojnih posjetilaca nalaze se čudotvorne mošti nepoznatog svetitelja, tačnije ruka, kao i freska Tajne večere jedinstvena po tome što je Gospod Isus Hristos naslikan sa strane, a ne u sredini.

Mjesto pomirenja i zavađenih naroda i plemena

Manastir Dobrićevo je kroz vijekove bio mjesto pomirenja zavađenih naroda i plemena pod čuvenim Dobrićevskim kolom, odnosno pod manastirskim polijelejom. Narod to i dalje pamti u zakletvi: "Tako mi kola Dobrićevskog i kubeta Kosijerevskog".

Za Duhove ovdje se održava Trojičindanski sabor koji svake godine okupi veliki broj učesnika različitih kulturnih sadržaja, ali i posjetilaca.

Monahinja Tekla dočekuje putnike namjernike

Nastojateljica manastira Dobrićevo danas je monahinja Tekla rođena na Kritu, koja je u Zahumsko-hercegovačku eparhiju došla na dan ustoličenja vladike Grigorija u oktobru 1999. godine.

Monahinja Tekla za Srnu kaže da je u početku boravila u Petropavlovom manastiru do 2001. godine, kada je uz blagoslov vladike Grigorija prešla u manastir Dobrićevo.

Sada dane u manastiru provodi u miru i molitvi, zajedno sa iskušenicom Anastasijom čuva i njeguje manastirski kompleks, dočekuje putnike namjernike koji često svraćaju u manastir, tražeći mir i utjehu u molitvi.

Mati Tekla je ljekar po struci i izvrstan ikonopisac.

Ikonopis je, kaže, učila u Atini kod čuvenog slikara oca Stamatisa Sklirisa, a njene ikone nalaze se po raznim manastirima u Hercegovini /Crkvina, Prebilovci, Žitomislić/.

U manastiru se takođe proizvodi sada uveliko poznati mirisni tamjan.

Iguman Simeon bio voljen – vjernici i danas pohode njegov grob

Poseban pečat u manastiru Dobrićevo ostavio je blaženopočivši iguman manastira Simeon Dobrićevski, koji je za života, a i nakon smrti od hercegovačkog naroda veoma voljen i poštovan zbog svog blagog duha i revnosnog služenja Bogu.

U monografiji manastira Dobrićevo navodi se da je njegov životni put bio veoma živopisan.

Rođen u Stocu davne 1924. godine kao Slobodan Biberdžić, od najranijeg djetinjstva u njegovom srcu rasplamsao se plamen ljubavi prema Gospodu i želja da mu služi kao sveštenik.

U Drugom svjetskom ratu izgubio je gotovo cijelu porodicu, a i njegov životni put bio je stradalnički.

Uprkos tome, u srcu popa Sloba, kako su ga Hercegovci zvali, bilo je mjesta samo za istinsku vjeru, ljubav i dobru volju među ljudima.

Upokojio se 2009. godine i sahranjen je u Crkvi Svetog Georgija u kompleksu manastira Dobrićevo, a njegovo grobno mjesto i danas pohode brojni vjernici.

Kroz dugu i burnu istoriju manastir ostaje centar duhovnosti i pismenosti Hercegovine, a posljednjih godina manastirski kompleks ponovo živi i obnavlja se, svakog dana vraćajući svoj stari sjaj.