Dugogodišnji predsjednik Srbije i Savezne Republike Jugoslavije, Slobodan Milošević, umro je 11. marta 2006, prije 19 godina, u pritvorskoj jedinici Tribunala za bivšu Jugoslaviju u Hagu. Imao je tada 64 godine.

Slobodan Milošević bio je najistaknutija ličnost srpske politike posljednje decenije 20. vijeka.

Čak i kada su međunarodne oklonosti nametale rasplet događaja nezavisno od njegove volje, utisak je bio da je uloga Miloševića važna.

Rođen je Požarevcu avgusta 1941. Roditelji su bili rodom iz Crne Gore.

Otac Svetozar, po obrazovanju bogoslov, radio je kao vjeroučitelj i nastavnik ruskog.

Majka, koja je poslije razvoda radila kao vaspitačica u srednjoškolskom centru u Požarevcu, bila je izraziti sljedbenik vrednosnog modela koji je donio poratni režim pod vođstvom KPJ, što, izgleda, nije u toj mjeri važilo za oca koji je poslije razvoda živio u Crnoj Gori.

Slobodan Milošević je član Saveza komunista, kako se KPJ zvala od 1952, postao još 1959. godine kao gimnazijalac.

Njegovom političkom opredjeljenju, osim porodičnog nasljeđa, izvjesno je pomogla i emotivna veza iz srednjoškolskih dana, potom brak, sa sugrađankom Mirjanom Marković, koja je imala ozbiljnu ugled u partijskim strukturama kao vanbračna kćerka Mome Markovića, visokog poratnog funkcionera i skojevke Vere Miletić.

Njena tragična sudbina u završnom periodu okupacije, po svemu sudeći presudno je odredila Miru Marković.

Slobodan Milošević je Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu okončao krajem 1964. godine.

U završnim godinama studija zaposlen je u Univerzitetskom komitetu SK.

Bio je učesnik više radnih akcija, još od srednjoškolskih dana.

Već u drugom semestru dospio je na poziciju rukovodioca fakultetskog komiteta SK.

Od 1966. radio je Skupštini grada Beograda, a od 1970. u preduzeću Tehnogas.

Nadalje, paralelno je gradio karijere u partiji i privredi, da bi u drugoj polovini 80-ih dospio u vrh politike tadašnje Srbije i Jugoslavije.

Krajem sedamdesetih postaje predsjednik Poslovnog odbora Beogradske banke.

Izvjesno vrijeme, bio je predstavnik banke u SAD, u Njujorku.

Paralelno, 1980. dospijeva na čelo opštinskog komiteta SKJ Stari grad.

Sredinom 1982. postaje član CK SK Srbije, dvije godine potom našao se na čelu Gradskog komiteta SK Beograda.

Predsjednik Predsjedništva CK SK Srbije postaje maja 1986. godine.

Prelomni događaj njegovog života bila je Osma sjednica CK Saveza komunista Srbije, septembra 1987. godine.

Bio je to potpuni razlaz Slobodana Miloševića i Ivana Stambolića, koji ga je prethodno decenijama dovodio na važne pozicije, od Tehnogasa do mjesta predsjednika Predsjedništva CK SK Srbije.

Sukob je javnosti predstavljen kao posljedica neslaganja oko metoda kojima bi trebalo rješavati krizu na Kosovu i Metohiji.

Osma sjednica CK SKS bila je zapravo neka vrsta puča u vrhu srpske partije.

Maniri i metode koje je Milošević koristio iznenadiće mnoge, posebno stare partijske kadrove.

Od tada, koncentrisao je u svojim rukama svu moć na nivou Srbije.

Slobodan Milošević upamćen je po promjeni ustavnog položaja autonomnih pokrajina unutar Srbije, što su njegove pristalice isticale kao veliku zaslugu, iako je veći dio tog posla zapravo prethodno već obavio Ivan Stambolić, ali tiho, kao unutarpartijsko nadmetanje.

Prevratu unutar partije prethodio je boravak Miloševića na KiM 24. aprila 1987. godine, kada započinje njegova šira popularnost nakon istupa na mitingu Srba u Kosovu Polju.

Nadalje, okupljanja nezadovoljnih Srba sa KiM pratila su više političkih akcija Slobodana Miloševića, kako u Beogradu, tako u Novom Sadu, Crnoj Gori.

Pokušaji sličnih okupljanja u drugim sredinama, zapadnije, onemogućeni su.

Maja 1989. postaje predsjednik Predsjedništva SR Srbije.

Na prvim direktnim izborima, decembra 1990. ogromnom većinom glasova izabran je za predsjednika Srbije.

Na osnivačkom kongresu Socijalističke partije Srbije, 27. jula iste godine, izabran je za predsjednika te stranke obrazovane spajanjem dotadašnjeg Saveza komunista i Socijalističkog saveza radnog naroda. Na čelu SPS bio je do smrti.

Na prijevremenim izborima, decembra 1992. ponovo je izabran za predsjednika Srbije, a od 1997. do oktobra 2000. godine bio je predsjednik Savezne Republike Jugoslavije.

Milošević je predvodio delegaciju SRJ i Republike Srpske tokom mirovnih pregovora u Dejtonu, SAD, novembra 1995. godine.

Sporazum je konačno potpisan u Parizu, u decembru, čime je uspostavljen mir u BiH.

Na izborima krajem septembra 2000. kandidat Demokatske opozicije Srbije za predsjednika SRJ, Vojislav Koštunica, zadobio je bitnu prednost.

Pošto je zvanično najavljeno održavanje drugog izbornog kruga uslijedio je masovni bunt i prevrat 5. oktobra 2000, čime je Milošević razvlašćen.

Urušavanju njegove popularnosti izvjesno je, osim agresije NATO na SRJ 1999. godine, doprinjelo cjelokupno iskustvo raspada Jugoslavije, u čemu je on bio samo jedan od aktera, kao i ratovi, sankcije i siromaštvo devedesetih.

Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju u Hagu objavio je 27. maja 1999. godine, tokom NATO agresije na Srbiju odnosno SRJ, optužnicu protiv Miloševića.

Uhapšen je 1. aprila 2001. godine, a izručen Haškom tribunalu 28. juna iste godine.