Na Vojničkom spomen-groblju "Mali Zejtinlik" na Sokocu okupilo se nekoliko stotina ljudi iz više krajeva Republike Srpske da bi posjetili vječna počivališta svojih najbližih povodom Markovdana, koji vjernici provode u miru, molitvi, ali i sjećanju na upokojene srodnike.

Prema narodnim običajima, pravoslavni hrišćani u nekim krajevima ovaj dan obilježavaju izlaskom na groblja, molitvom i prisluživanjem svijeća za duše umrlih.

U Crkvi Svete Petke na "Malom Zejtinliku" danas je služen pomen za sve upokojene i prislužene svijeće za njihove duše.

Na "Mali Zejtinlik" danas su došle Ljubinka i Aleksa Barjaktarević, položili cvijeće i prislužili svijeće za dva sina, dvadesetsedmogodišnjeg Gorana i dvadesettrogodišnjeg Duška, mlade srpske borce poginule u minulom ratu na ilijaškom ratištu.

Ljubinka je rekla Srni da su nakon Dejtona u egzodusu sarajevskih Srba morali napustiti svoje selo kod Srednjeg, u ilijaškoj opština i ostali na Sokocu gdje su odlučili da bude i mjesto vječnog počinka njihovih sinova sa gotovo 1.000 saboraca.

- Godine i bolest pristižu nas oboje, ali dođemo da posjetimo njihove grobove jer nam ništa drugo i ne preostaje - kaže Ljubinka.

Ona je naglasila da, uprkos svim nevoljama kroz koje su u ratu i nakon napuštanja ognjišta prošli, ne žele da zaborave običaj izlaska na groblje na Markovdan.

U kraju odakle su Barjaktarevići došli, kako kaže, namjenski se za Markovdan farbaju jaja, najčešće u crvenu boju i donose na grobove umrlih srodnika, za pokoj duše.

Barjaktarevići danas žive u sokolačkom naselju Majdani uz podršku porodice sina Nikole, koja na sve načine nastoji da ublaži roditeljsku tugu i pomaže da od zaborava otrgnu uspomene na rodni kraj i običaje posvećene sjećanju na drage upokojene.

Vojničko spomen-groblje na Sokocu nastalo je u januaru 1996. godine, kada je nakon potpisivanja Dejtonskog sporazuma o miru u BiH, počeo egzodus 150.000 Srba iz Vogošće, Grabavice, Dobrinje, Hadžića, Ilidže, Rajlovca i Ilijaša i drugih naselja iz okoline Sarajeva, koja su do tada bili pod kontrolom Vojske Republike Srpske.

Bježeći iz svojih kuća i sa imanja sarajevski Srbi su sa sobom ponijeli i svoje mrtve i njihove zemne ostatke sahranili na Vojničkom spomen-groblju, uređenom po uzoru na Srpsko vojničko groblje "Zejtinlik" u Solunu, po čemu je ovaj jedinstveni spomen-kompleks nazvan "Mali Zejtinlik" uz blagoslov Srpske pravoslavne crkve /SPC/.

Na "Malom Zejtinliku" sahranjeno je 1.000 srpskih boraca.

SPC danas slavi Markovdan, praznik posvećen Svetom apostolu Marku.Sveti apostol Marko napisao je jedno od četiri Jevanđelja, a poznat je i kao saputnik i prvi pomoćnik Svetog apostola Petra.

Njegove svete mošti u 9. vijeku, prenijte su u Veneciju, gdje su prvo pokopane u duždevoj kapeli, a potom u 11. vijeku u novu, sada širom svijeta poznatu Crkvu Svetog Marka.