Prvi “stanari” u novoizgrađeni državni zatvor u Vojkovićima, nadomak Istočnog Sarajeva, za koji se kaže da će biti najbezbjednija zatvorska ustanova u regionu, trebalo bi da pristignu sredinom ove godine, a dočekaće ih stroga pravila ponašanja, ali i izgleda koja su im nadležni već skrojili i objelodanili.
Prava i obaveze zatvorenika i pritvorenika, ali i zatvorskog osoblja su sažeta u 127 članova Pravilnika Zavoda za izvršenje krivičnih sankcija, pritvora i drugih mjera BiH koji je objavljen u “Službenom glasniku BiH”, a koji bi naredne sedmice trebalo da stupi na snagu. Tim aktom se uređuju organizacija i način života pritvorenika i osuđenih lica u Zavodu, od prvog do posljednjeg dana.
Dolazak u zatvor počinje standardnom provjerom identiteta osuđenika nakon čega slijedi ljekarski tretman te oduzimanje stvari koje ne smije da posjeduje i sačinjavanje zapisnika o tome. Ako se privremeno oduzimaju novčanice, upisuje se vrsta valute, apoeni i serijski brojevi novčanica, a zlato se važe i upisuje težina te karati ukoliko su na njemu naznačeni.
Neposredno po prijemu osuđeni će se okupati i zadužiti s čistom odjećom, obućom, rubljem i posteljinom, a osuđeni koji prema, ličnim dokumentima ima bradu i brkove odnosno bradu ili brkove, može ih zadržati tokom izdržavanja kazne, koji moraju biti uredno podšišani i ne mogu biti duži od tri centimetra.
- Izuzetno, na obrazloženu molbu osuđenog upravnik može odlučiti da osuđeni može pustiti bradu tokom izdržavanja kazne, ako za to postoje vjerski ili zdravstveni razlozi, s tim da ne može biti duža od tri centimetra. Na molbu osuđenog koji prema ličnim dokumentima ima dužu kosu, upravnik može odlučiti da osuđeni može zadržati dužu kosu tokom izdržavanja kazne, ukoliko za to postoje opravdani razlozi, s tim da ne može preći preko ramena - piše u pravilniku, a jednim od članova je propisano da se nošenje brade, brkova ili duže kose može privremeno ograničiti iz bezbjednosnih ili higijenskih razloga.
Pravilnikom su predviđeni uslovi koje prostorije u kojima borave treba da ispunjavaju, jastučnice, plahte i navlake osuđenih mijenjaju se dva puta mjesečno, a po potrebi i češće. Osuđeni može imati i stvari za ličnu upotrebu - pribor za brijanje koji ne ugrožava bezbjednost, ortopedska pomagala, pribor za pisanje, ručni sat, vjenčani ili vjerenički prsten, stvari i literaturu za vjersku upotrebu, sopstvenu posteljinu te lulu, duvan i cigarete, kao i odjeću i obuću za fizičku aktivnost.
Definisana su, između ostalog, i pravila koja mora zadovoljavati posebna prostorija za obavljanje zdravstvenih pregleda, broj impulsa na koja će imati prava, a u slučaju opravdanih razloga, Zavod može vršiti kontrolu telefonskih razgovora. Osuđeni može nabavljati knjige, časopise i druga sredstva javnog obavještavanja, a Zavod će imati stručne prostorije za pružanje medicinskih usluga, biblioteku te sportske terene kao i teretanu. Definisane su i kazne ako se potvrdi kršenje discipline.
Evropski standardi
U Ministarstvu pravde BiH kazali su “Glasu Srpske” da je Zavod opremljen u skladu sa evropskim standardima te nabavljena i ugrađena visokosofisticirana oprema koja zadovoljava uslove zatvora visokog stepena bezbjednosti. Konkursna procedura za prijem zavodskog osoblja i uprave trebalo bi da bude gotova početkom aprila.
- Kako će ovaj Zavod biti najbezbjednija zatvorska ustanova u regiji, u kojoj će kaznu služiti najteži prestupnici u svim oblicima kriminala, nakon kadrovskog popunjavanja radnih mjesta, uslijediće obuke za novozaposlene. Očekuje se da bi sredinom 2020. godine trebalo da počne s premještanjem u Zavod zatvorenika i pritvorenika koji izdržavaju kazne u entitetskim zavodima, a koje je izrekao Sud BiH - kazali su u tom Ministarstvu.