Rokovi za ponovno formiranje Vojske Republike Srpske, vraćanje nadležnosti Srpske u oblasti indirektnih poreza, bezbjednosti i pravosuđa ističu za petnaestak dana.

Ako se budu poštovali zaključci sa posebne sjednice Narodne skupštine Republike Srpske s kraja prošle godine, već 10. decembra trebalo bi da bude poznato da li će 9. januara, na svečanom defileu povodom obilježavanja 31. godišnjice nastanka Republike Srpske, umjesto policajaca, lovaca, izviđača, vatrogasaca, poštara i članova folklornih društava, ulicama Banjaluke proći pripadnici “vaskrskle” VRS koja je, zvanično, još 2005. godine “utopljena” u Oružane snage BiH.

Naime, prije skoro godinu dana, na posebnoj sjednici Narodne skupštine koja je sazvana na zahtjev tadašnjeg srpskog člana Predsjedništva BiH Milorada Dodika, većina poslanika tadašnjeg saziva izglasala je zaključke kojima se, između ostalog, u krajnjem roku do 10. decembra 2022. predviđa vraćanje Vojske Republike Srpske, formiranje Visokog sudskog i tužilačkog savjeta RS, osnivanje bezbjednosno-obavještajne agencije Srpske izvan sadašnje OBA, vraćanje nadležnosti u oblasti indirektnih poreza Republici Srpskoj od postojeće UIO BiH.

– Ja sam gurao ovo na 10. decembar, da to bude na dan kada su donesena bonska ovlašćenja 1997. godine. E, to bi trebalo da bude i dan kada ih rušimo. To je i Međunarodni dan ljudskih prava – rekao je tadašnji srpski član Predsjedništva BiH Milorad Dodik, nekoliko dana prije nego što je skupštinska većina na posebnoj sjednici Narodne skupštine usvojila navedene zaključke.

Član Predsjedništva PDP i poslanik te stranke u novom sazivu Narodne skupštine Republike Srpske, Milanko Mihajilica, za "Srpskainfo" kaže da očekuje da će u predstojećem ekspozeu mandatara za sastav nove Vlade Republike Srpske, Radovana Viškovića, kao i njegovom prijedlogu novih ministara poseban dio biti posvećen formiranju Ministarstva odbrane Srpske.

– Očekujem da se u ekspozeu mandatara pojavi i ime ministra odbrane Republike Srpske. Sve drugo bilo bi u pravcu toga da se jedno govori, a drugo radi. Kao neko ko nikad nije prihvatio da se Vojska Republike Srpske i Ministarstvo odbrane ugase, svakako ću aktuelnu vlast stalno podsjećati na tu činjenicu – kaže Mihajilica.

On dodaje da je svima jasno da su prošlogodišnji zaključci posebne sjednice Narodne skupštine Srpske predstavljali “običnu farsu”, koja je, prema njegovim riječima, bila još jedna u nizu manipulacija aktuelne vlasti i prevara građana Republike Srpske.

– Naravno da od toga u ovom trenutku nema ništa. Priča o Vojsci Republike Srpske je ozbiljna stvar i ona mora da ima potpuno drugačiji pristup. Svakakve smo najave i obećanja mogli čuti od aktuelne vlasti proteklih godina: od referenduma o samostalnosti do povrata oduzetih nadležnosti. Nažalost, svjedoci smo da su sva njihova obećanja bila lažna, a jedino što su su uspjeli je da podijele narod – kaže Mihajilica.

Poslanik SDS Vukota Govedarica takođe pita mandatara za sastav nove Vlade Republike Srpske, Radovana Viškovića, da li je predvidio da u novoj Vladi imenuje ministra odbrane.

– Ako zanemarimo tu Dodikovu manipulaciju, dolazimo do zaključka da bi Republika Srpska mogla da ima ministra odbrane koji bi imao nadležnost saradnje s NATO, budući da bi zahvaljujući odlukama SNSD ministar odbrane Srpske trebalo da se bavi isključivo saradnjom s tim vojnim savezom – kaže za "Srpskainfo" Govedarica.

On tvrdi da je prošlogodišnja priča o vraćanju nadležnosti Srpske u oblasti odbrane, pravosuđa, bezbjednosti, koju je pokrenuo lider SNSD, predstavljala još jednu manipulaciju i laž, koja je, prema njegovim riječima, iskorištena u predizbornoj kampanji.

– Sad se samo postavlja pitanje kada će se razotkriti ta prevarantska, lažna nacionalna politika. Sudeći prema stavovima međunarodne zajednice i svih onih “mrskih Engleza”, koji “rade” protiv Dodika, sudeći po stavovima Evropske komisije, Žozepa Borelja i “turiste” Kristijana Šmita, očigledno je da postoji dogovor na toj relaciji, a kada će on biti realizovan vidjećemo u narednom periodu – kaže Govedarica.

S druge strane, poslanik SNSD u Narodnoj skupštini Republike Srpske, Igor Žunić, za Srpskainfo kaže da vjeruje da su opozicionari “dobro pročitali” zaključke koji su usvojeni na posebnoj sjednici Narodne skupštine iz decembra prošle godine, te da se nada se da su ih dobro protumačili.

– Stupanje na snagu zaključaka nije definisano datumom. Ljudi iz opozicije očigledno ne razumiju procese i da ovo jesu važni politički procesi, koji se dešavaju u ovom trenutku. Republika Srpska je krenula putem povrata svojih nadležnosti, a svakom ko ozbiljno razmišlja o politici jasno je da taj put neće biti nimalo jednostavan, kratkotrajan, niti se može završiti onako kako mi zamišljamo, do nekog preciznog datuma. Sa nacrtom zakona o Visokom sudskom i tužilačkom savjetu Republike Srpske, sa donošenjem raznih drugih zaključaka i dokumenata, taj proces je već započeo. Ukoliko opozicija misli da se takva vrsta zakona i vraćanja nadležnosti može brzo i jednostavno uraditi, predlažem im da iskoriste poslovničku mogućnost i da predlože u parlamentu brzo formiranje Vojske Republike Srpske, a mi ćemo to odmah podržati – kaže Žunić.

Međutim, dodaje on, kada se govori o procesima i mudroj politici, onda se stvari, kako ističe, moraju dugoročno i pažljivo planirati.

– Ako govorimo o nečemu što treba da bude temelj mogućnosti Srpske u narednom periodu, onda to treba da ide mudro i pažljivo. Tu nije najvažniji datum, već je važnije da to budu procesi iza kojih ćemo svi stati – ističe Žunić.

Tojagić: Sve se brzo zaboravlja

Politički analitičar Nebojša Tojagić smatra sasvim izvjesnim kako od formiranja neke nove VRS, makar u bliskoj budućnosti, nema ništa.

– U datom momentu trebalo je zaokupiti pažnju javnosti, zaprijetiti međunarodnoj zajednici i dati izjavu o formiranju vojske, pa čak i o nekoj mobilizaciji. Kako se ovdje sve brzo zaboravlja, a teško i doživljava kao nešto ozbiljno, tako je i ta Dodikova inicijativa uzeta s rezervom ili je istog momenta zaboravljena, poput sličnih prijedloga o demilitarizaciji ili drastičnom smanjenju broja pripadnika Oružanih snaga BiH – kaže Tojagić.

Autor: Boris Knežević