Služenjem parastosa i polaganjem cvijeća na spomen-obilježje ubijenoj djeci Srpskog Sarajeva, ispred Osnovne škole „Sveti Sava” u Istočnom Sarajevu, obilježen je Dan sjećanja na nevino stradalu srpsku djecu Srpskog Sarajeva.
Počinioci zločina protiv srpske djece nikada nisu uhvaćeni, procesuirani, niti kažnjeni.
Vlado Divčić, otac je pokojne Zorice, koja je stradala sa šest i po godina na Vracama.
- Godine prolaze, tuga ne prestaje. Ništa se nije promijenilo – rekao je Divčić.
Gradonačelnik Istočnog Sarajeva Ljubiša Ćosić napomenuo je da su u februar i mart tužni dani, jer se tada obilježava početak egzodusa Srba iz Sarajeva, ubistvo srpskog svata Nikole Gardovića, te ubistvo dvije djevojčice, koje su sinonim za ubistva sve srpske djece u periodu od 1992. do 1995. godine.
Važno je istaknuti zbog budućih generacija, objašnjava Ćosić, da su nekad ubijana djeca na ovim prostorima samo zato jer su bila srpska i to „kad god je neki okupator na ovom prostoru animirao one koji su nam navodno braća da nas ubija.“
- Ne treba zanemariti starost srpskog naroda i činjenicu da su srpska djeca ubijana i od 1941. do 1945. i od 1914. do 1918, a posljednji put u periodu od 1992. do 1995. – rekao je on.
Ćosić navodi da je važno da „druga strana“ prizna da je 121 srpsko dijete stradalo, jer će se, kako objašnjava, tako lakše doći do počinilaca, pa i do oprosta.
- Zaborava sigurno nema ni na srpskoj, ali ni na drugim stranama, ali je oprost moguće postići onog trenutka kad zločinci budu odgovarali – naveo je on.
Srpski član Predsjedništva BiH Željka Cvijanović podsjetila je da je ovo jedan od najtužnijih dana u nacionalnom kalendaru, dan kada plače i tuguje cijela Sarajevsko-romanijska regija, u kojoj se sredinom 90-ih godina sabralo sve srpsko što je istjerano i protjerano iz današnjeg samozvanog multietničkog Sarajeva.
- Danas plače cijela Republika Srpska, jer je ovo dan kada se sjećamo stradale djece Srpskog Sarajeva, nedužnih i nevinih žrtava proteklog Odbrambeno-otadžbinskog rata. Onih, koji tako strašnu sudbinu ničim nisu, niti su uopšte mogli da zasluže, a ipak ih je zadesila uprkos svim moralnim, ljudskim i božanskim zakonima - navela je Cvijanovićeva, dodajući da takvu tugu i takvu bol ni približno ne može da spozna niko ko nije doživio ovakvu tragediju.
Foto: Predrag Krstović/ Centar za kulturu i informisanje Istočna Ilidža
Goran Šehovac, član Predsjedništva Boračke organizacije Republike Srpske, istakao je da borci i građani Srpskog Sarajeva osuđuju sva ubistva djece, ističući da se nameće pitanje kako Tužilaštv BiH nikad nije procesuiralo nijedno počinioca zločina protiv srpske djece na Grbavici, Ilidži ili Ledićima.
- Postavlja se pitanje da li je moguće da je BiH jednaka prema svim građanima i da li je moguće da opstane. Moramo svi imati ista prava. Ako jedna strana odgovara, mora odgovarati i druga i treća – rekao je on.
Šehovac ističe da Sud i Tužilaštvo BiH treba da se bave pomirenjem svih naroda na pravedni način.
- Svjesno se Srbi žele predstaviti kao zločinački, genocidni narod, a mi to nismo – naglasio je on.
Vršilac dužnosti direktora Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica Viktor Nuždić rekao je da je skoro 500 srpske djece poginulo tokom Odbrambeno-otadžbinskog rata, a da niko nikada nije procesuiran, dok je od tog broja, na području Sarajevsko-romanijske regije poginulo 120 djece.
Prema njegovim riječima, danas, kao i na bilo kojem obilježavanju kada je u pitanju stradanje Srba, nije bilo nikoga od predstavnika međunarodne zajednice, kao ni iz federalnog Sarajeva.
Direktor Osnovne škole „Sveti Sava“ Željka Topalić naglasila je značaj njegovanja kulture sjećanja, ističući da se ovakve stvari ne smiju zaboraviti, niti ponovo dogoditi.
Dan sjećanja na ubijenu i stradalu djecu Srpskog Sarajeva
Za Dan sjećanja na ubijenu i stradalu djecu Srpskog Sarajeva proglašen je 11. mart, a 2018. godine u dvorištu OŠ „Sveti Sava“ u Istočnom Novom Sarajevu podignuto je i spomen-obilježje posvećeno najmlađim stradalnicima.
Taj datum izabran je jer su 11. marta 1995. ubijene djevojčice Nataša Učur /10/ i Milica Lalović /11/, čije su tragične sudbine postale sinonim stradanja djece na području Sarajevsko-romanijske regije.
Prema svjedočenjima tadašnjih stanovnika Grbavice, u vrijeme kada su ubijene djevojčice nije bilo nikakvih ratnih dejstava, jer je bio sklopljen sporazum o primirju koje su nadgledali francuski i ruski pripadnici međunarodnih vojnih snaga.
Snajperista sa zgrade „Lorisa“ na tadašnjem Trgu Pere Kosorića ubio je 11. marta 1995. godine Milicu i Natašu koje su se igrale lastiša u Ulici Rave Janković, ispred zgrade na broju 59, u naselju koje je tada bilo pod srpskom kontrolom.
Srpska djeca ubijana su i teško ranjavana, ne samo na Grbavici, nego i drugim dijelovima Sarajeva koji su u ratu bili pod srpskom kontrolom - Vojkovićima, Grlici, Vracama.
Tokom rata ubijeno je šestoro učenika OŠ „Sveti Sava“, a veliki broj njih je ranjen.
Spomenik simbolizuje golubove
Na Spomen-obilježju ubijenoj djeci sa područja Srpskog Sarajeva od 1992. do 1995. godine su uklesani stihovi pjesnika Gorana Vračara „Sumrak“, posvećeni stradaloj djeci.
Spomenik je izgrađen na inicijativu Školskog odbora i Organizacije porodica zarobljenih i poginulih boraca i nestalih civila Istočno Sarajevo radi njegovanja sjećanja na ubijenu djecu u Srpskom Sarajevu.