Srbija i Republika Srpska trebalo bi iduće godine zajedno da traže oštetu od zemalja koje su učestvovale u NATO agresiji nad njima, jer su tokom bombardovanja upotrebljavani i projektili sa osiromašenim uranijumom, koji su kontaminirali mnoge prostore i velikom broju ljudi prouzrokovali razna maligna oboljenja.
Direktor Komisije za posljedice NATO bombardovanja Darko Laketić rekao je “Glasu Srpske” da će početkom 2020. godine sumirati rezultate koje su prikupili i prezentovaće ih Narodnoj skupštini Srbije, a potom će podvući crtu da bi odlučili šta dalje činiti.
Podsjetio je da su preliminarni rezultati koje je ta komisija uradila sa Institutom za javno zdravlje “Milan Jovanović Batut” pokazali da kod djece u uzrasnoj grupi od pet do devet godina, a koja su rođena poslije 1999. godine, postoji određena tendencija rasta obolijevanja od malignih bolesti.
- Reč je o kompleksnom procesu, tako da ćemo kada sumiramo sve odlučiti u kojem smeru će ići dalje istraživanje i na koji način treba tražiti oštetu od zemalja odgovornih za kontaminiranost na našim prostorima prilikom NATO agresije, te prouzrokovana oboljenja - poručio je Laketić.
Istakao je da Srbija u stvari i nema šta dokazivati, jer je bombardovana i zatrovana, ali da zapadne zemlje priznaju samo argumentovane stvari, zbog čega i nastoje da ubrzano istražuju i prikupe potrebnu dokumentaciju.
- Fokusiraćemo se da tražimo novac za sanaciju i lečenje ljudi. Srbija je bombardovana bez saglasnosti Ujedinjenih nacija, protivpravno, tako da je to najmanje što zaslužujemo. Države koje su učestvovale u agresiji dužne su nam odštetu, da bismo očistili i sanirali životnu sredinu, a posebno nam je potreban za lečenje ljudi, gde utvrdimo da je uzrok njihovih bolesti kontaminacija terena - naglasio je Laketić.
Dodao je da su u ovom slučaju odlično sarađivali sa Srpskom, od koje i dalje očekuju podršku i zajednički rad. Srpska je podatke kojima raspolaže sabrala u publikaciji pod nazivom “Namjernom silom na Republiku Srpsku”, koji je objavio Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica, a koja je nastala kao rezultat istraživanja šta se dešavalo u vrijeme NATO bombardovanja Srpske od 30. avgusta do 14. septembra 1995. godine.
Direktor Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih Milorad Kojić kaže da su to istraživanje odmah poslali komisiji u Srbiji i ponudili im pomoć.
- Smatramo da NATO bombardovanje Srbije i RS ni na koji način ne treba razdvajati, bez obzira na to što se desilo u različitim periodima - rekao je Kojić.
Naglasio je da je Srpska ponudila sve svoje resurse Srbiji, jer kada je riječ o tom pitanju treba zajedno da djeluju.
- Spremni smo da zajedno tražimo odštetu, ali i da pokrenemo inicijativu za tužbu, međutim, prvo moramo formalno-pravno vidjeti kako Srpska može podnijeti tužbu kao RS, s obzirom na to da smo dio BiH - rekao je Kojić i dodao da sada čekaju inicijalni poziv komisije za dalje smjernice i djelovanja.
Piralen uzrok karcinoma pluća
Darko Laketić kaže da je tokom agresije na Srbiju NATO planski gađao industrijske trafo-stanice unutar fabričkog kruga u Kragujevcu, iz kojih se izlila ogromna količina ulja, koje sadrži otrovno i kancerogeno jedinjenje piralen.
- Na stotine radnika kragujevačke fabrike “Zastava” obolelo je od karcinoma pluća, jer su odmah nakon napada, bez posebne zaštitne opreme za biološke i hemijske katastrofe, istrčali da čiste ruševine fabrike gde se izlio piralen - naglašava Laketić.
Poražavajući su, kaže, rezultati do kojih su došli u okolini te fabrike.
- Bio sam zgranut što je većina tih radnika imala medicinsku dokumentaciju sa karcinomom pluća, jer smo mislili da je piralen otišao u zemlju. Međutim, to je poluisparljiva supstanca i svi koji su tada čistili fabriku oboljeli su nakon četiri i više godina, jer su samo par meseci bili izloženi kontaminiranim mjestima - naveo je Laketić i dodao da sada upravo završavaju i analizu procenata nastanka malignih oboljenja kod lica koja su bila tada u direktnom kontaktu sa piralenom.