Federalna opština Kladanj, jedna je u nizu lokalnih zajednica u ovom entitetu u kojoj su Srbi svedeni na nivo statističke greške. U proteklom ratu sela u kojima su živjeli izbrisana su sa geografske karte. Na tom području danas o njima svjedoče samo grobovi predaka. Očito da su i oni nekima "trn u oku", jer su sve češće na meti vandala. Na pravoslavnom groblju u selu Kovačići kod Kladnja oskrnavljeno je više nadgrobnih spomenika.

U Odboru za zaštitu prava Srba kažu da je od hiljadu i dvije stotine grobalja u ovom entitetu, oko hiljadu oštećeno. Sudskih epiloga nije bilo.

Potomci onih koji su sahranjeni na pravoslavnom groblju Kovačići kod Kladnja, gotovo svake godine svjedoci su istih scena. Polomljeni spomenici, razbijene slike.

- Svake godine se isto desi, kada se obnove da se poslije par dana polome. To se uredno prijavi policiji, ali oni naprave zapisnik i uglavnom se to završi na tome - rekao je paroh tiščanski i kladanjski Darko Kujundžić.

Nije ovo jedini primjer vandalizma u Kladnju. Preko 20 srpskih grobalja na tom području je oštećeno. Paroh tiščanski i kladanjski navodi primjer iz sela Tuhalji, gdje su svi spomenici devastirani, jer su se tokom sječe šume balvani izvlačili preko pravoslavnog groblja. I u mjestu Olovci već pet puta u posljednjih nekoliko godina rušen je drveni pravoslavni krst postavljen na zemljištu u vlasništvu pravoslavne porodice. Zbog toga je sada izgrađen betonski.

- Svake godine kada dođemo da izvršimo molitvu, za Duhove, nalazili smo žagom odsječen taj krst i bačen. Poslije kada smo zvali policiju oni su govorili da je to od udara groma što je zaista nemoguće svake godine, ali se vidi da je tačno precizno presječen motornom pilom - navodi paroh tičanski i kladanjski.

U kladanjskim selima nema srpskih povratnika. Tek mali broj Srba živi u centru Kladnja. Rušenjem pravoslavnih nadrgobnih spomenika i učestalim vandalizmom nad srpskim svetinjama Srbima se šalje poruka da se ne vraćaju. Čak i da ne obilaze groblja.

- U ovom ratu svih 14 sela je srušeno, popaljeno, sve je devastirano što je moglo. Stubove za struju su izvadili. Nisu obezbijedilo da se obnovi nijedno selo, kuće, put - naveo je predsjednik Odbora za zaštitu prava Srba u FBiH Đorđe Radanović.

U Odboru za zaštitu prava Srba raspolažu podatkom da je od hiljadu i dvije stotine grobalja u Federaciji, oko hiljadu oštećeno. Kažu, na desetine srpskih svetinja je proteklih godina uništeno. Hapšenja je bilo, ali ne i presuda.

- Nema nikakvog suđenja tim ljudima niti znamo ko su ti ljudi. U Sarajevu su jednom uhapsili jednog čovjeka pa su rekli da je on psihički bolestan što je polupao spomenike i to se tu završava - ističe Radanović.

U odgovoru na naš upit, iz MUP-a Tuzlanskog kantona navode da je u toku prikupljanje relevantnih saznanja s ciljem identifikacije počinilaca vandalizma na groblju u selu Kovačići. Naveli su i da rade na rasvjetljavanju prethodnog slučaja skrnavljenja ovog groblja.