Njegovo visokopreosveštenstvo mitropolit zagrebačko-ljubljanski Porfirije rekao je povodom 800 godina autokefalnosti SPC da je jedinstvo bilo preduslov za sve što je uradio Sveti Sava, a to što je 1219. godine uspio da izdejstvuje autokefalnost za SPC predstavlja suštinsku prekretnicu i novu stranicu postojanja srpskog naroda.

-Da nije bilo Svetoga Save i pravoslavne crkve, našeg naroda danas ne bi bilo ili ga ne bi bilo ovoliko koliko ga ima ili na način na koji postojimo-, rekao je mitropolit Porfirije povodom obilježavanja ovog značajnog jubileja.

On je za Tanjug istakao da srpski narod ima ogromno poštovanje prema Svetom Savi, ali da često ne zna koliki je njegov značaj i doprinos.

Mitropolit je objasnio da je, s obzirom na to da je srpski narod do 10. vijeka i nadalje bio rasparčan, podijeljen u više političkih uprava, kao i više crkvenih jurisdikcija, bilo iluzorno govoriti o bilo kakvom jedinstvenom duhu, osjećanju nekakvog svog samobitnog posebnog identiteta srpskog.

Prema njegovim riječima, zahvaljujući Stefanu Nemanji i njegovom nasljedniku Stefanu Prvovenčanom, Srbi su dobili svoju državu, a zahvaljujući Svetom Savi koji je duboko osjećao da je pravoslavna duhovnost autentični izraz izvornog jevanđelja, dobili su i svoju pravoslavnu crkvu.

-Sveti Sava je opredelivši se za istočno-vizantijsku duhovnost otišao `izbeglicama caru i patrijarhu` i uspeo da ih ubedi da je srpskim prostorima, srpskoj državi potrebna samostalna crkva kako bi jevanđelje moglo da uhvati dublje korene u tom narodu i kako bi plodovi života po jevanđelju bili neuporedivo bogatiji, što se i desilo-, rekao je vladika Porfirije.

On je naglasio da ono najvažnije što je Sveti Sava uspio da uradi jeste to što je uspostavio jednu vjeru, jednu misao, jedan cilj, od koga se nije odustajalo.

-Jedinstvo je bio preduslov za sve što je uradio Sveti Sava-, istakao je mitropolit Porfirije.

On je naveo da je vrijeme u kojem je Sveti Sava živio veoma slično našem vremenu, odnosno i Sveti Sava se nalazio između istoka i zapada, gdje su i jedni i drugi imali svoje interese.

Prema njegovim riječima, Sveti Sava je gledao kako može na najbezbolniji način da učini najbolje za svoj narod, a da pritom nikoga ne ugrožava, i radio je na tome da gradi najbolje moguće odnose sa svima i sa istoka i sa zapada.

-U tome je zaista i uspeo. I mi se danas nalazimo u sličnoj situaciji i ja duboko verujem da ako budemo nadahnjivani primerom Svetog Save, ako se ugledamo na njega, ako mu se budemo molili i imali njegovu isceliteljsku i molitvenu podršku i zaštitništvo pred Bogom, da ćemo i mi iznaći najbolji mogući put, ne samo da se očuvamo, nego i da budemo istinski kreativni i stvaralački nastrojeni u odnosu i na sebe i region i na čitav svet-, naveo je mitropolit Porfirije.

Mitropolit je naveo da je cijela ova godina u SPC-u posvećena obilježavanju najvećeg događaja u istoriji Crkve, te da se može reći i da je taj događaj najveći i u istoriji srpskog naroda, pa čak i državnosti.

Srpska pravoslavna crkva povodom tog jubileja organizuje centralnu proslavu u Srbiji, koja ima više manifestacija, a počeće 6. oktobra u manastiru Žiča svetom liturgijom.

Kako je naveo mitropolit, manastir Žiča je prirodno izabran jer je bio i sjedište prvog arhiepiskopa srpskog - Svetoga Save.

Dan kasnije, 7. oktobra, obilježavanje će biti nastavljeno na Kosovu, u okviru kojeg će se posjetiti manastiri Dečani i Pećka patrijaršija.

U Pećkoj patrijaršiji tim povodom biće služena sveta liturgija 8. oktobra, a kako je naveo mitropolit, obilježavanje će biti i u južnoj pokrajini, jer je Kosovo kolijevka srpskog nacionalnog bića, državnosti, ali i duhovnog identiteta.

Obilježavanje će biti nastavljeno u Beogradu, u Centru "Sava" gdje će 8. oktobra biti organizovana velika svečana akademija uz muzičko-dramski program pod nazivom "Zavet Svetoga Save".

Sljedećeg dana, 9. oktobra biće prikazana izložba u Muzeju SPC u Patrijaršiji - "Kultura, duhovnost pod okriljem SPC", gdje će biti izloženi umjetničko-duhovno-kulturni predmeti iz velikog vremenskog raspona, od 13. do 20. veka, koji dolaze sa svih prostora na kojima su pravoslavni Srbi živjeli, prije svega sa prostora početaka postojanja SPC.

Na izložbi će biti izložene rukopisne knjige, oko 135 rukopisnih knjiga iz bogatog Fundusa koji postoji u riznicama SPC, kao i rukopisne knjige od 12. do 13. vijeka na pergamentu sa srebrnim, umjetnički obrađenim okovima, pa nadalje.

Takođe, biće izložene i štampane knjige, zatim serija ikona iz različitih perioda, gdje će moći da se vidi razvoj ikonopisa kroz istoriju Crkve, kao i tekstil, gde će osim Jefimijine pohvale, koja je urađena na svili zlatnim koncem izvezena, biti postavljene i tri vrijedne plaštanice, među kojima je i jedna Kralja Milutina.

Za sve manifestacije nije potreban nikakav poseban poziv, ulaz je otvoren, a mitropolit Porfirije poziva sve pravoslavne hrišćane, ali ne samo njih, već sve građane Srbije da ih posjete.