Dr Vesna Arsić Pejić, specijalista neurologije Bolnice „Srbija“, istakla je da, uprkos opštem uvjerenju da je moždani udar bolest koja pogađa stariju populaciju, oko jedne trećine moždanih udara se javlja kod osoba mlađih od 65 godina.

Ona je istakla da je moždani udar i uzrok broj jedan invaliditeta, te da će svaka četvrta osoba u toku svog života doživjeti moždani udar - naglo nastali poremećaj uzrokovan poremećajem moždane cirkulacije koji traje duže od 60 minuta.

- Uslijed nedostatka hranljivih materija i kiseonika dolazi do prestanka funkcionisanja određenih grupa moždanih ćelija što se klinički manifestuje ispadom onih funkcija za čije su izvršenje one odgovorne - naglasila je dr Arsić Pejić.

Ona je pojasnila da u zavisnosti od načina nastanka, moždani udar može biti ishemijski ili hemoragijski. Akutni ishemijski moždani udar (AIMU) je znatno češći i nastaje u 75 do 80 odsto slučajeva. Javlja se kao posljedica okluzije krvnog suda trombozom ili embolizacijom. Hemoragijski moždani udar se javlja u 20 do 25 odsto slučajeva, a posljedica je intrakranijalnog izlivanja krvi. Najčešće nastaje kao posljedica dugotrajne hipertenzije i/ili promjena u zidu krvnih sudova.

- Faktori rizika koji mogu da dovedu do nastanka moždanog udara se dijele na one na koje se ne može uticati, a to su pol, rasa, naslijeđe, starost i na one na koje se može uticati, a to su hipertenzija, dijabetes melitus, pušenje, dislipidemije, fibrilacija pretkomora i drugi kardiološki poremećaji, gojaznost, fizička neaktivnost, upotreba alkohola, upotreba oralnih kontraceptiva - istakla je dr Arsić Pejić.

Prema njenim riječima, moždani udar nastaje zbog nedovoljnog dotoka krvi u nervno tkivo koje je osjetljivo na ishemiju. Uzroci ishemijskog moždanog udara su tromboza ili embolija arterijskog krvnog suda i karakteriše ga nagli početak i brzi razvoj neuroloških simptoma. Simptomatologija zavisi od toga koji krvni sud je začepljen, odnosno u kom regionu mozga nastaje infarkt.

- Najčešći simptomi koji se često mogu predvidjeti od okoline su slabost motornih funkcija ili trnjenje jedne polovine lica ili tijela, iznenadna pojava vrtoglavice sa nemogućnošću hodanja i stajanja koja je praćena nagonom na povraćanje i povraćanjem, a pogoršava se promjenom položaja glave ili tijela ili fizičkim naporom - navodi dr Arsić Pejić. 

Dodaje da su simptomi i naglo nastale glavobolje, koje mogu biti praćene pojavom slabosti pojedinih dijelova tijela, izmjenom stanja svijesti, otežano izgovaranje pojedinih riječi sa nemogućnošću govora ili nerazumjevanjem tuđeg govora i poremećajima vida kao što su pojava duplih slika, potpuni ili delimicni gubitak vida na jednom ili oba oka, suženje vidnog polja.

Hemoragijski moždani udar se manifestuje istim simptomima i znacima kao i AIMU, pri čemu simptomi kod hemoragijskog moždanog udara već na početku dostižu svoj maksimum. Stanje svijesti je često poremećeno, mogu se javiti i epileptički napadi, a bolesnici često imaju jaku glavobolju, fotofobiju, bol u vratu, mučninu i povraćanje.

Svi bolesnici sa AIMU zahtijevaju urgentno dijagnosticko ispitivanje i liječenje u jedinicama za moždani udar. Primjena trombolitičke terapije unutar četiri do pet sati ili mehanicka trombektomija se preporučuje kod AIMU ukoliko su ispunjeni odgovarajući kriterijumi i nema kontraindikacija.

Kod svih ostalih pacijenata sa AIMU se primjenjuje antiagregaciona, antiedematozna i vazoaktivna terapija uz druge mjere sekundarne prevencije moždanog udara i regulisanje faktora rizika. Veliki znacaj ima i fizikalna terapija radi smanjivanja stepena invalidnosti.

- Moždani udar se može spriječiti ako redovno kontrolišete pritisak, dijabetes, hiperlipidemiju. Važno je da se bavite fizičkom aktivnošću,da se zdravo hranite, održavate optimalnu tjelesnu težinu, prestanete pušiti I pretjeratno konzumirati alkohol. Prepoznajte znakove koji prethode moždanom udaru I  javite se na vrijeme svom ljekaru - zaključuje dr Arsić Pejić.

Svjetski dan borbe protiv moždanog udara, 29.oktobar, ima za cilj da podigne svijest o prevenciji moždanog udara, njegovom liječenju i podršci pacijentima koji su ga imali.