Uvriježeno je mišljenje da najviše pušača ima u najsiromašnijim slojevima društva, te da poskupljenje cigareta u ovim kategorijama može dovesti do toga da se ljudi odriču čak i najosnovnijih potreba, samo da bi imali za duvan.
Dr. Darko Marković, nacionalni koordinator za kontrolu duvana u Republici Srpskoj, kaže da ima istine u toj priči, ali samo ako taj fenomen posmatramo na globalnom nivou.
Suština je, tvrdi dr. Marković, da visoke cijene cigareta smanjuju broj pušača u jednoj zajednici.
– Najviše pušača ima u zemljama u kojima je narod siromašan, zakoni labavi, a cigarete jeftine. Po broju pušača prednjače Vijetnam, Kambodža, Filipini i neke afričke zemlje, gdje kutija cigareta košta manje od jednog dolara i gdje puše čak i mala djeca – kaže Marković.
U ovim zemljama, navodi Marković, više od polovine odraslih stanovnika su pušači.
S druge strane, u Sjevernoj Americi i Zapadnoj Evropi cigarete su papreno skupe, a procenat pušača minimalan. Najskuplje su cigarete u Australiji, gdje jedna kutija košta 12 dolara.
– To, naravno, ne znači da je u Australiji pušenje iskorijenjeno. Ipak je to bolest zavisnosti, a zavinici ne pitaju koliko košta ono što žele – podsjeća dr. Marković.
Mada često možemo čuti izraz “puši kao Turčin”, Turska je, zapravo, najuspešnija u borbi protiv pušenja, i to zato što su uveli drastične kazne za kršenje zabrane pušenja na javnim mjestima.
– Hiljade inspektora svakodnevno patrolira turskim gradovima, a kazne za kršenje zabrane pušenja su drakonske. Uz to, Turci imaju i telefonska savjetovališta, koja 24 sata dnevno daju ljudima savjete kako da prekinu s pušenjem – navodi dr Marković.
Izraz “puši kao Turčin” ipak nije pao s neba. Naime, Turska je poznata po proizvodnji duvana izuzetnog kvaliteta, a do prije 20-ak godina bila je poznata i kao država s jednim od najvećih procenata pušača u svijetu.
Pušenje je bilo rasprostranjeno i u doba Osmanskog carstva, pa je prvu zabranu pušenja uveo sultan Murat IV, koji je 1633. godine zabranio pušenje uz prijetnju smrtnom kaznom. Ipak, ova porok nije iskorijenjen, ali zahvaljujući kampanji započetoj 2008. broj pušača u Turskoj je, po nekim podacima, prepolovljen.
