„Sarajevo je multietnički grad“ - rečenica koju možemo čuti na različitim manifestacijama, obilježavanjima godišnjica, javnim nastupima, u državnim institucijama, kongresima, i uvijek kada na kameri zatreperi crveno svjetlo.
Izgovaraju je oni koji zbog jeftinih političkih poena, ličnih interesa i poneke kožne fotelje, ne žive multietničnost.
I izgovaraju je onda kada nastoje u, i onako napaćenom, običnom, malom čovjeku, probuditi sjećanje na neka srećna vremena. I opet, zbog ličnih interesa.
Drugog oktobra, održani su opšti izbori u BiH. Izborni rezultati svima su poznati i o tome, ovaj put, nećemo govoriti.
Govorićemo o famoznoj multietničnosti.
U Kantonu Sarajevo, jednom od deset kantona FBiH, živi oko 410.000 stanovnika, većinski Bošnjaka. Kandidati srpskih stranaka na izborima osvojili su oko 600 glasova za Skupštinu Kantona Sarajevo, kandidati SNSD-a 488, a SDS-a 109. Izborni rezultati ne dokazuju priču o multietničnosti, a svoj komentar na pomenute rezultate za naš portal dao je Dušan Šehovac, profesor i nosilac liste SNSD-a na izborima za Kantonalnu skupštinu Kantona Sarajevo.
Šehovac je istakao da smo posljednjih godina, kada se govori o promjenama Dejtonskog sporazuma i promjenama Izbornog zakona, koje su vezane za FBiH, mogli čuti od predstavnika Srba iz Republike Srpske da oni nemaju tu šta tražiti i nemaju šta izjaviti.
- Mislim da je to pogrešno, jer smo svjedoci da se predstavnici Hrvata i Bošnjaka bore za prava svojih naroda koji žive u Federaciji Bosne i Hercegovine, a i u Republici Srpskoj – ističe on.
Prema njegovim riječima, Savezu nezavisnih socijalnih demokrata SNSD – Milorad Dodik bilo je potrebno oko 6.500 glasova, a dobili su 488.
- Da bi prošli izborni prag od 3%, i tako imali jednog Srbina u Skupštini kantona Sarajevo, to nije garancija da će biti izabran i za delegata u Dom naroda Srba u Parlamentu FBiH. Nije sigurno da bi taj kandidat bio izabran od strane predstavnika drugih političkih stranaka koje već imaju svojih pet izabranih Srba, koji će sigurno biti izabrani u Domu naroda Srba u Parlamentu FBiH - objašnjava Šehovac.
Naš sagovornik je izjavio da je ovih dana sa saradnicima radio na projektu foto i filmskog snimanja srpskih pravoslavnih crkava, kapela i grobalja na teritoriji Kantona Sarajevo i, prema njegovim riječima, gotovo na svakom filmskom snimku čuju se zvuci motorke koji obaraju privatnu srpsku šumu.
- Srpsku zemlju i livade koriste novi ljudi, a srpski poslovni i stambeni objekti se sistematski uništavaju. Osvjedočio sam se, na terenu, da su na desetine naselja u kojima su Srbi prije rata bili većina - nestala. Mijenjaju se nazivi naselja, ulica pa se, na primjer, više srpsko pravovslavno groblje „Reljevo“ ne nalazi u Ulici Reljevo već u Ulici Istočnobosanska, a groblje „Ljubinići“ ne nalazi u Ljubinićima, već u Ulici Podrinjska. U tom groblju zatekli smo kako pase stado ovaca, i hrpe brabonjaka po nagrobnim spomenicima. Groblje je postalo tor za ovce! – ističe Šehovac.
Komentarišući izbore, Šehovac je rekao da oni ne postoje samo zbog toga da se uhljebi nekoliko političkih poslušnika, nego bi trebalo da budu mnogo više od toga.
- Izbori su prostor koji se mora iskoristiti da se izaberu ljudi, Srbi, koji će se boriti i za više nacionalne, narodne istorijske interese, bez obzira koliko nas ima. Nisu samo nama živim Srbima FBiH, Kantona Sarajevo potrebni izvorni, legitimni i legalni izabrani politički predstavnici u zakonodavnoj i izvršnoj vlasti na svim nivoima, oni su još više potrebni da se ostvare potrebe i interesi onih pola miliona živih Srba koji su protjerani ili su se dobrovoljno odselili iz FBiH – istakao je on.
Šehovac dodaje da su izbori potrebni i stotinama hiljada Srba koji su živjeli, preminuli i čije se posmrtni ostaci nalaze na teritoriji FBiH, da se osvijetli i sačuvaju njihove civilizacijske tekovine, koje su oni ostavili iza sebe, kao dokazi identiteta i uloge Srba na ovim prostorima.
- Ne smijemo biti inertni i dozvoliti da naši neprijatelji briše ulogu i rezultate viševijekovnog djelovanja Srba na prostoru FBiH. I zato sam razočaran ponašanjem predstavnica političkih partija iz Republike Srpske koje se nisu više angažovali na buđenju i organizovanju Srba iz Republike Srpske i dijaspore, koji su mogli glasati za naše liste u FBiH – izjavio je naš sagovornik.
Šehovac je istakao da u ovoj neproduktivnoj priči o političkim pravima Srba u FBiH, gdje, na njegovu žalost, kad se o njima govori, govori se samo o političkim pravima Hrvata i Bošnjaka, jer je to Hrvatsko-bošnjačka federacija, a Srbi se, jer to nije njihovo, i ne pominju.
- Srbi u FBiH su narod koji je zaboravljen od svih subjekata, domaćih i stranih koji imaju obavezu i pravo da vode ozbiljnu i odgovornu politiku poštovanja ljudskih prava, a posebno prava da Srbi kao narod budu ravnopravni sa drugim narodima. Nije se politički problem, manjak izabranih političkih Srba pojavio u ovom izbornom ciklusu, opštim iborima, on postoji dugo vremena na tom nivou, ali za mene je bitno za ostvarivanje prava Srba i na lokalnom, gradskom i kantonalnom nivou u Sarajevu i to što nema izabranih Srba u skupštine opština Ilijaš, Vogošća, Hadžići, Ilijaš i Ilidža, nema ih ni u upravnim ni u nadzornim odborima – objasnio je Šehovac.
Prema njegovim riječima, izabrani gradski, kantonalni, federalni Srbi izjavljuju da oni nisu profesionalni Srbi, već građanski Srbi, i onda imamo situaciju da oni „građanski Srbi“ gotovo nikada nisu pokrenuli pitanja vitalnog nacionalnog interesa na bilo kom nivou.
- Oni su čak i glasali za Ustav Kantona Sarajevo i statute opština u kojima stoji: Član 37 „Opštinski načelnik i predsjedavajući opštinskog vijeća u opštinama ili opštinskim vijećima višenacionalnog sastava ne mogu biti iz reda istog konstitutivnog naroda, odnosno iz reda Ostalih, izuzev u onim opštinama u kojima jedan konstitutivni narod čini više od 80% stanovnika, prema posljednjem popisu stanovništva u Bosni i Hercegovini.“, i za Amandman XI gdje „članu 37 iza stava 1 dodaje se novi stav 2, koji glasi: "Na nivo opština u okviru Kantona Sarajevo, jedan predstavnik druge najbrojnije populacijske grupe biće predsjedavajući Opštinskog vijeća, pod uslovom da ova populacijska grupa broji najmanje 10% od ukupnog stanovništva opštine" – neveo je Šehovac.
Kako je istakao, poznato je i svima jasno da većinu Srba za kantonalne skupštine i Dom naroda FBiH biraju Bošnjaci i Hrvati, što utiče na to da Srbi ne mogu konzumirati pravo da biraju legalne i legitimne Srbe.
- Mislim da je rješenje ovog problema, manjka izabranih, i to većinom nelegitimnih Srba, u korjenitim promjenama izbornog zakona Bosne i Heregovine. Predlažem da nadleže institucije BiH pokrenu, iskreno i dobronamjerno, izmjene izbornog zakona, na osnovu kojih će Srbi, (a i drugi konstitutivni narodi iz FBiH, bez obzira koliko ih ima,) odlučivati koji Srbi će biti njihovi predstavnici u Domu naroda Parlamenta FBiH, tako što će biti uspostavljena posebna izborna jedinica, ili više njih koje čini Srbi – zaključio je Šehovac.