Dvije i po decenije od kraja odbrambeno-otadžbinskog rata Republika Srpska i dalje traga za 1.652 žrtve dok se u tri spomen-kosturnice u Istočnom Sarajevu, Banjaluci i Nevesinju nalaze 632 ekshumirana i neidentifikovana posmrtna ostatka.
Sa tom činjenicom porodice nestalih dočekale su obilježavanje Dana nestalih i poginulih.
U Institutu za traženje nestalih BiH ne žele da, u okviru centralne evidencije, uspostave nacionalnu strukturu, tačnije, imaju precizne podatke o nacionalnosti lica koja se traže, objašnjavaju u Republičkom centru za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih.
Na taj način ne dozvoljavaju da se iznose podaci koji su poražavajući kada se radi o traženju nestalih srpskih žrtva, kažu u Centru.
- Prije 20 dana smo imali jednu ekshumaciju gdje smo se jedva izborili da dobijemo naredbu po informaciji koju smo dobili mi kao Republički centar, jer nama ne žele da izdaju naredbu. Ja više ne znam kako smo uspjeli i kojim pritiscima na Glođanskom brdu gdje se traži devet pripadnika vojske Republike Srpske. Dobijena je naredba, ali na toj lokaciji je izvršeno kopanje, nismo pronašli ništa, ali je vidljivo da je teren prekopan. Svjedok koji je rekao za tu lokaciju je rekao da su mu dolazili ljudi iz reda muslimanskog naroda koji su rekli da ne smije da priča dok oni ne završe taj posao - kaže direktor Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih, Milorad Kojić.
Prošle godine samo je jedna žrtva srpske nacionalnosti identifikovana, dok je u vremenu kada je proces traženja nestalih Srba bio u nadležnosti Republike Srpske godišnje u prosjeku pronađeno i identifikovano oko 250 Srba.
- Ja kao predsjednik Vlade dajem punu podršku udruženju koje se bori da na neki način se taj Institut na nivou BiH ili natjera da radi kako je formiran i po zakonu ili rasformiran i ova nadležnost vrati u Republiku Srpsku. Srpska je spreman da to prihvati, finansira - kaže Radovan Višković, predsjednik Vlade Republike Srpske.
Iz Republičke organizacije porodica zarobljenih, poginulih boraca i nestalih civila i Republičkog odbora za traženje nestalih, poručili su da Srpska ime centar za traženje nestalih i ljude koji su radili u Operativnom timu, te da oni mogu nastaviti ovaj proces. Porodice nestalih poručile su da predstavnici Srpske u institucijama BiH treba da postave pitanje zbog čega je usporen proces traženja nestalih. Služenjem parastosa za 23.867 poginulih boraca Vojske Republike Srpske i 6.391 civila, danas je u banjalučkom Hramu Hrista Spasitelja obilježen Dana nestalih i poginulih u odbrambeno-otadžbinskom ratu a položeni su i vijenci kod spomen-kosturnice na Novom groblju u Banjaluci.