Astronomi koji tragaju za devetom planetom u našem Sunčevom sistemu kažu da su pronašli "dobrog" kandidata daleko iza Neptuna, navodi se u novoj preliminarnoj studiji.

Ovo bi mogao biti prvi ljudski pogled na dugo teoretisanu Planetu Devet, koja — ako zaista postoji — predstavlja džinovski, neotkriven svijet koji orbitira daleko od Sunca. Ipak, hipoteza o devetoj planeti je i dalje predmet rasprave, a nova otkrića vjerovatno neće promijeniti mišljenje skeptika.

Istraživači su otkrili ovog najnovijeg planetarnog kandidata proučavajući stare podatke sa satelita. U ovom trenutku, kandidat je samo tačka na nekoliko infracrvenih slika. Međutim, tačka se kretala na način koji je u skladu s kretanjem velike, udaljene planete.

- Bio sam veoma uzbuđen - rekao je glavni autor studije Teri Fan, doktorand astronomije na Nacionalnom univerzitetu Cing Hua u Tajvanu, za časopis Science, prisjećajući se otkrića.

Fan i njegove kolege objavili su svoja otkrića na preprint serveru arXiv 24. aprila, a rad je prihvaćen za objavljivanje u časopisu Publications of the Astronomical Society of Australia. Međutim, preprint je naišao na izvjesnu skepsu.

Majk Braun, astronom sa Kalteka koji je prvi zajedno sa kolegom 2016. godine predložio hipotezu o Planeti Devet, nije uvjeren da infracrvene tačke odgovaraju toj misterioznoj planeti. Braun nije učestvovao u studiji, ali je izračunao orbitu infracrvenog signala i ustanovio da bi objekat bio nagnut oko 120 stepeni u odnosu na ravan Sunčevog sistema, izvijestio je Science.

Ta je nagnutost znatno veća od predviđene nagiba orbite Planete Devet, koji iznosi oko 15 do 20 stepeni, i takođe znači da bi se objekt kretao u drugačijem pravcu u odnosu na ostale planete koje se sve uglavnom kreću u istoj ravni.

- Ovo neslaganje ne znači da objekat ne postoji, ali znači da to nije Planeta Devet - rekao je Braun za Science i dodao:

- Ne vjerujem da bi ta planeta imala bilo kakav uticaj na Sunčev sistem koji trenutno posmatramo.

Predviđena lokacija Planete Devet treba da objasni nepravilne orbite nekih objekata u Kajperovom pojasu, koji se nalazi na krajnjim rubovima Sunčevog sistema. Međutim, neki istraživači nisu uvjereni da su te orbite posljedica neotkrivene planete, a naučna zajednica u cjelini još uvijek čeka bilo kakav direktan dokaz o postojanju Planete Devet.

Ako Planeta Devet zaista postoji, istraživači predviđaju da je mnogo veća od Zemlje i da se kreće neobičnom orbitom milijardama kilometara iza Neptuna — osme i trenutno posljednje poznate planete u Sunčevom sistemu. Zbog velike udaljenosti od Sunca, njeno otkrivanje je izuzetno teško za naučnike na Zemlji, što i otežava potvrdu ili odbacivanje njenog postojanja.

Tim koji stoji iza nove studije tražio je kandidate za Planetu Devet u arhivama podataka sa dva ugašena satelita: Infracrvenog astronomskog satelita (IRAS) iz 1983. godine i satelita AKARI koji je bio aktivan od 2006. do 2011. godine, objavio je Space.com, sestrinski sajt Live Science. Istraživači su tražili udaljene objekte koji su se sporo pomjerali između dva seta podataka — upravo onako kako bi se ponašala Planeta Devet, ako postoji.

Nakon što su isključili poznate objekte iz podataka, istraživači su se fokusirali na uži izbor kandidata. Zatim su detaljno proučili slike tih potencijalnih objekata i na kraju izdvojili ono što su u studiji opisali kao "jednog dobrog kandidata". Kandidat je tačka iste boje i sjaja na oba seta slika, što sugeriše da se radi o istom objektu zabilježenom od strane oba satelita. Potrebna su dodatna posmatranja kako bi se utvrdila puna orbita objekta, navodi se u studiji.

Braun je za Science rekao da, ako je infracrveni signal zaista planeta, onda prema njegovim proračunima, ne bi mogla postojati zajedno sa originalnom hipotezom Planete Devet, jer bi njih dvije međusobno destabilizovale orbite. Dakle, novi kandidat bi mogao predstavljati potpuno drugu planetu, sa potencijalom da opovrgne hipotezu o Planeti Devet.

Postojanje Planete Devet — ili bilo koje druge neotkrivene devete planete u našem Sunčevom sistemu — vjerovatno će još neko vrijeme ostati tema žestokih rasprava. Ipak, 2025. bi mogla označiti početak kraja te potrage.

Opservatorija Vera C. Rubin, koja je trenutno u izgradnji u Čileu, biće otvorena kasnije ove godine i mogla bi konačno da razriješi debatu o Planeti Devet. Ova savremena opservatorija će imati najveću digitalnu kameru na svijetu i pogledati dublje u svemir nego bilo koja prije nje. Istraživači se nadaju da će uspjeti da pronađu Planetu Devet u roku od godinu ili dvije — ako ona uopšte postoji, prenosi Telegraf.