U organizaciji Narodne biblioteke "Pale" večeras je u Kulturnom centru, drugu godinu zaredom, održan okrugli sto na temu NATO bombardovanje Republike Srpske 1995. godine.
O NATO agresiji na Srpsku prije 26 godina, kada je osam članica NATO saveza od 30. avgusta do 14. septembra 1995. godine, raznim projektilima sa osiromašenim uranijumom bombardovalo opštine i gradove Republike Srpske, govorili su profesor Draga Mastilović, književnik i književni kritičar Nedeljko Zelenović i novinar Branislav Ilić.
Istoričar i dekan Filozofskog fakulteta Pale prof. dr Draga Mastilović rekao je novinarima da, kada se govori o danu obilježavanja NATO agresije na Republiku Srpsku, treba istaći da ono što se ne zna jesu dubinski korijeni procesa, koji su doveli do toga da NATO započne bombardovanje Srpske.
- Ono što mi ne znamo jesu dubinski korijeni procesa koji su doveli do toga da se NATO krajem devedesetih godina stavi u poziciju "udarne pesnice" međunarodnog mehanizma, koji je stvoren da bi se Srbi, kao narod, sveli na onu mjeru i onaj prostor koji drugima odgovara - istakao je Mastilović.
Mastilović kaže da je suština shvatiti te procese koji su doveli do NATO agresije, a ne samo se baviti njenim posljedicama.
- Ako kao narod mislimo da opstanemo na ovim prostorima, mi zaista moramo doći do tih dubinskih korijena, kako nam se to ne bi dešavalo u budućnosti - rekao je Mastilović i dodao da je 9. septembar - Dan sjećanja na žrtve NATO bombardovanja važan za kolektivno pamćenje srpskog naroda.
Književnik i književni kritičar Nedeljko Zelenović rekao je da je bio svjedok stradanja srpskog naroda tokom NATO agresije 1995. godine.
- Ja sam neposredni svjedok stradanja Srba u Hadžićima za vrijeme rata, ali i neposredni svjedok masovnog umiranja ljudi iz Hadžića u Bratuncu, nakon rata - kaže Zelenović i ističe da su u 99 odsto slučajeva ti ljudi umirali zbog karcinoma, kao posljedice korištenja osiromašenog uranijuma.
- Nije bilo sumnje koja se bolest dovodila u vezu sa bombardovanjem osiromašenim uranijumom, i to ne samo bombama nego i mecima, koji su imali veliku razornu moć - dodaje Zelenović.
Još jedan od svjedoka NATO bombardovanja Republike Srpske i Pala 1995. godine je i Branislav Ilić, tadašnji direktor Novinske agencije SRNA, čije sjedište je bilo u ratnoj prijestonici Srpske.
- NATO bombardovanje je počelo 30. avgusta i trajalo je do 14. septembra pod nazivom "Namjerna sila". Sam taj naziv govori puno o toj akciji, o njenoj brutalnosti, ali istovremeno, i o tom jednom suštinskom cilju te akcije - ističe Ilić.
Ilić navodi da je NATO alijansa u tom periodu bila na vrhuncu svoje moći, te je zbog toga željela pokazati sve ono što je tada posjedovala, od napredne i moderne tehnologije, modernih aviona, bespilotnih letjelica, vođenih bombi, dirigovanih raketa "tomahavk" i mnogo toga drugog.
- Eksplozija na Markalama u Sarajevu je bila povod za bombardovanje, mada ni njihovi visoki funkcioneri posmatračke misije, pa ni prva komisija koja je trebala da ispita suštinu bombardovanja, nije ustvrdila da je raketa ispaljena na Markale došla sa srpskih položaja - kaže Ilić.
Prema njegovim riječima, bombardovanjem Republike Srpske NATO alijansa je željela da pokaže kako će proći svi oni koji se ne pokore njima.
Gradonačelnik Istočnog Sarajeva Ljubiša Ćosić rekao je da je cilj NATO agresije na Republiku Srpsku i samim tim tadašnje Srpsko Sarajevo, između ostalog, bio i eliminacija srpskog stanovništva sa ovih prostora.
- Nije bio cilj da se izvrši deblokada Sarajeva i spriječi bombardovanje istog sa srpskih položaja, nego je cilj bio mnogo širi, pa između ostalog i to da se srpski narod sa ovog područja eliminiše - rekao je Ćosić.
Zbog budućih generacija, kaže Ćosić, imaju obavezu da čuvaju sjećanje na sve žrtve NATO bombardovanja Republike Srpske, te da pored 9. septembra sačuvaju uspomenu na njih kroz izgradnju spomenika žrtvama NATO agresije u Istočnom Novom Sarajevu i Muzeja Republike Srpske na Palama.
Direktor Narodne biblioteke "Pale", koja je organizator ovog okruglog stola Bojan Čvoro istakao je izuzetnu važnost održavanja istog, izrazivši nadu da će se narednih godina održavati u što masovnijem izdanju.